Προς επεξήγηση των όρων που χρησιμοποιούνται στο εγχειρίδιο αυτό, οι συγγραφείς σας παραπέμπουν στην Wikipedia – μία εγκυκλοπαίδεια γενικού περιεχομένου, που έχει γραφτεί συνεργατικά από χρήστες από όλο τον κόσμο, και που ενημερώνεται συνεχώς. Το εγχειρίδιο παρέχει διαδικτυακές διευθύνσεις που θα σας οδηγήσουν απευθείας σε πολλούς ειδικούς όρους στην Wikipedia, όπως «αναζήτηση Boolean», «zombie computer» ή «phishing» (ψάρεμα) για να ονομάσουμε μερικά˙ άλλοι (όροι) μπορεί να βρεθούν μέσω της αρχικής σελίδας της Wikipedia στο <http://www.wikipedia.org>. Οι διευθύνσεις που προσδιορίζουν τη Wikipedia εγκλείονται σε (παρενθέσεις). Άλλες διαδικτυακές διευθύνσεις εγκλείονται σε <άγκυστρα>.

Για να μη χρειάζεται να δακτυλογραφείτε μακροσκελείς και δύσκολες διαδικτυακές διευθύνσεις που βρίσκονται μέσα στο εγχειρίδιο, συμβουλευτείτε τη διαδικτυακή έκδοση, η οποία σας συνδέει αυτόματα. Μπορείτε να αποκτήσετε πρόσβαση στο <http://www.coe.int/media>.

Το εγχειρίδιο χρησιμοποιεί από την αρχή μέχρι το τέλος τον όρο «μαθητής». Αναφέρεται σε οιοδήποτε νεαρό άτομο, είτε είναι σπυδαστής ή μαθητής σχολείου, το οποίο μορφώνεται στο σχολείο ή στο σπίτι, ασχέτως ηλικίας ή επιπέδου.

Πρόσβαση πραγματοποιήθηκε σε όλες οι ευρισκόμενες διαδικτυακές διευθύνσεις τελευταία φορά το Νοέμβριο του 2005.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Προς τί η δημιουργία φύλλων εργασίας για το εγχειρίδιο των μέσων;

Κατά τη διάρκεια της περασμένης δεκαετίας, το Διαδίκτυο και η κινητή τεχνολογία έχουν μεταμορφώσει πολλαπλές πλευρές της ζωής μέσα στην κοινωνία ανά τον κόσμο. Έχουν αλλάξει τα πρότυπα της εργασίας και του ελεύθερου χρόνου μας και εναποθέτουν μεγαλύτερες απαιτήσεις σε εμάς ως ενεργούς πολίτες.

Τα φύλλα εργασίας για το εγχειρίδιο του Διαδικτύου του Συμβουλίου της Ευρώπης, που εξελίχθηκαν σε συνεργασία με μία ομάδα ειδικών στα μέσα και την εκπαίδευση, και με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προορίζονται ως μία βοήθεια κι έναν οδηγό στη χρησιμοποίηση αυτού του αξιόλογου δικτύου πληροφοριών κι επικοινωνίας. Ο σκοπός είναι:

- Να προσφέρουν στους δασκάλους και τους γονείς επαρκείς τεχνικές γνώσεις που θα τους επιτρέψουν να μοιραστούν τα ταξίδια ανακάλυψης των νέων και των παιδιών μέσω της τηλεπικοινωνιακής τεχνολογίας˙

- Να υπογραμμίσουν ζητήμα ηθικής και να προσδώσουν επίγνωση της προστιθέμενης αξίας της εκπαίδευσης˙

- Να παρέχουν ιδέες για εποικοδομητικές, πρακτικές δραστηριότητες στην τάξη ή στο σπίτι προκειμένου να κερδίσουν τα οφέλη από το Διαδίκτυο και την κινητή τεχνολογία˙

- Να προσφέρουν την καλύτερη δυνατή εξάσκηση σε μεγάλη ποικιλία τομέων της χρήσης του Διαδικτύου˙

- Να παρέχουν σημεία σύνδεσης όπου θα υπάρχουν περαιτέρω πληροφορίες ή πρακτικά παραδείγματα.

Ζητήματα ηθικής και κίνδυνοι στο Διαδίκτυο

Όπως τονίζουμε σε κάθε φύλλο εργασίας, παράλληλα με την πλειάδα πλεονεκτημάτων που μας έφερε το Διαδίκτυο, θα πρέπει και να ανταποκριθούμε σε ορισμένες προκλήσεις. Οι ιοί, για παράδειγμα, στοιχίζουν στις κυβερνήσεις και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις μόνο στην Ευρώπη κάπου στα δύο με τρία δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Η αυτόκλητη ηλεκτρονική αλληλογραφία, γνωστή διαφορετικά ως spam – ενοχλητική αλληλογραφία, σήμερα μεταφράζεται στο 90% περίπου του συνόλου της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, με περισσότερο του 1,5% να περιλαμβάνει κακεντρεχείς κώδικες. Ένα σημαντικό ποσοστό του περιεχομένου του Διαδικτύου είναι είτε παράνομο ή επιβλαβές, υπονομεύοντας τα απολύτως βασικά θεμέλια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Επιπλέον, η μόνιμα εύθραυστη έννοια της ισότητας απειλείται ακόμα μία φορά καθώς η ψηφιακή διαίρεση διαχωρίζει τις πληροφορίες για τους «έχοντες» και τους «μη έχοντες». Πολλοί νέοι άνθρωποι βιώνουν ένα αναπτυσσόμενο μειονέκτημα εξαιτίας της έλλειψης υλικών μέσων για πρόσβαση στο Διαδίκτυο, τεχνικών και διαδικτυακών ικανοτήτων για αναζήτηση πληροφοριών και αποτελεσματική χρήση αυτών.

Λαμβάνοντας το πλείστον από την τεχνολογία της πληροφορίας και της επικοινωνίας

Το Διαδίκτυο, όπως υποδηλώνει και το όνομά του, δεν αποτελεί κάτι παραπάνω από μία δίοδο μεταξύ δικτύων πληροφοριών. Ήδη τα μέσα πρόσβασης αλλάζουν με την εξέλιξη νέων τεχνολογιών όπως η ασύρματη δικτύωση και οι υπηρεσίες κινητών 3G.

Στις μέρες μας, κάθε πολίτης πρέπει να είναι γνώστης των πληροροριών, ένα πρότυπο γνώσης του 21^ου αιώνα χτισμένο πάνω στους τέσσερις θεμέλιους στύλους της εκπαίδευσης που αποτελούν τα ίδια τα θεμέλια της κοινωνίας. Αυτά είναι η γνώση του να ξέρεις, να πράττεις, να είσαι και να συνυπάρχεις.

Ένα εξελίξιμο εγχειρίδιο που ανταποκρίνεται στις ανάγκες δασκάλων και γονέων

Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται και άλλες πηγές πληροφόρησης διατίθενται, τα υπάρχοντα φύλλα εργασίας θα ενημερώνονται και θα προστίθενται νέα. Είστε ευπρόσδεκτοι να συμμετάσχετε στο έργο αυτό στέλνοντάς μας την ανάδρασή σας ή τις ιδέες σας πάνω στις δραστηριότητες μέσα στην τάξη, την καλύτερη δυνατή εξάσκηση ή τα σχετικά σημεία σύνδεσης. Παρακαλείσθε όπως αποστείλετε την εισφορά σας στο Συμβούλιο της Ευρώπης στο: media.IS@coe.int.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1

Πραγματοποιώντας μία νέα σύνδεση

Το Διαδίκτυο αποτελεί ένα παγκόσμιο δίκτυο υπολογιστών συνδεδεμένων μεταξύ τους μέσω διακομιστών, οι οποίοι λειτουργούν ως κομβικά σημεία σύνδεσης (http://en.wikipedia.org/wiki/Node_%28networking%29). Το Μάρτιο του 2005 είχε υπολογισθεί ότι υπήρχαν 900 εκατομμύρια χρήστες του Διαδικτύου στον κόσμο από τους οποίους περισσότεροι από τα 250 εκατομμύρια ήταν στην Ευρώπη.

Εκπαιδευτικά προνόμια

- Το Διαδίκτυο προσφέρει έναν πλούτο νέων ιδεών και πηγών για τους δασκάλους. Διαγράμματα μαθημάτων, διαδικτυακές ασκήσεις για μαθητές και ηλεκτρονικά εκπαιδευτικά παιχνίδια.

- Το Διαδίκτυο διευκολύνει την ανταλλαγή εμπειριών και την επικοινωνία μεταξύ δασκάλων και μαθητών πέρα από τα διεθνή σύνορα.

- Το Διαδίκτυο παρέχει στους μαθητές την ευκαιρία να λαμβάνουν μέρος σε εγχειρήματα, να εξασκούνται στις (ξένες) γλώσσες και να μοιράζονται κουλτούρα. Αυτό μπορεί να είναι πιο γρήγορο και πιο αποτελεσματικό από τις παραδοσιακές ανταλλαγές δι’ αλληλογραφίας και δε συνεπάγεται τα έξοδα μίας σχολικής εκδρομής.

- Το Διαδίκτυο καθιστά προσβάσιμα τα εργαλεία αναζήτησης ακόμη και σ’ εκείνους που δεν επισκέπτονται ανελλιπώς μία παραδοσιακή βιβλιοθήκη.

Σκέψεις περί ηθικής και κίνδυνοι

- Όπως και στον πραγματικό κόσμο, υπάρχει απάτη, ψευδείς πληροφορίες και ακατάλληλο για παιδιά υλικό.

- Ενώ το Διαδίκτυο προσφέρει πλειάδα νέων δυνατοτήτων, οι τεχικές λύσεις δεν είναι πάντοτε καλύτερες από τις παραδοσιακές. Για παράδειγμα, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο έχει φέρει την επανάσταση στην επικοινωνία, αλλά δε θα αντικαταστήσει ποτέ την κατά πρόσωπο επικοινωνία.

Πώς να

- Εάν συνδέεστε από κάποιο ίδρυμα (σχολείο, πανεπιστήμιο, διοίκηση), ο ηλεκτρονικός υπολογιστής σας πιθανώς θα είναι αυτόματα συνδεδεμένος σε έναν εσωτερικό διακομιστή.

- Για να συνδεθείτε στο Διαδίκτυο από το σπίτι, θα χρειαστείτε:

- έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή εξοπλισμένο με modem (συσκευή τηλεπικοινωνίας)

- μία τηλεφωνική σύνδεση

- μία συνδρομή σε έναν Παροχέα Υπηρεσιών Διαδικτύου (ISP). (http://en.wikipedia.org/wiki/Internet_service_provider).

- Οι Παροχείς Υπηρεσιών Διαδικτύου (ISP) (http://en.wikipedia.org/wiki/Internet_service_provider) σχηματίζουν την απαραίτητη σύνδεση μεταξύ του χρήστη και του Διαδικτύου. Μπορεί να είναι ιδιωτικές εταιρείες όπως εταιρείες τηλεπικοινωνίας ή, ή οργανισμοί όπως τα πανεπιστήμια.

- Οι Παροχείς Υπηρεσιών Διαδικτύου (ISP) συνήθως απαιτούν ένα αντίτιμο μηνιαίας συνδρομής, και προσφέρουν ένα εύρος υπηρεσιών.

- Μία σύνδεση μέσω τηλεφώνου (http://en.wikipedia.org/wiki/Dial_up_access) επιτρέπει στο χρήστη να έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο μέσω μίας κανονικής αναλογικής τηλεφωνικής γραμμής. Ο χρήστης συχνά χρεώνεται σύμφωνα με τον χρόνο σύνδεσής του, όπως και με μία κανονική τηλεφωνική κλήση. Η αναλογική γραμμή δεν επιτρέπει μία Διαδικτυακή και μία τηλεφωνική σύνδεση ταυτόχρονα. Οι ταχύτητες της σύνδεσης είναι χαμηλές.

- Μία ευρείας ζώνης (http://en.wikipedia.org/wiki/Broadband_Internet _access) σύνδεση παρέχει πρόσβαση μέσω μίας ψηφιακής γραμμής. Οι γραμμές ISDN (http://en.wikipedia.org/wiki/ISDN) και DSL (http://en.wikipedia.org/wiki/Digital_Subscriber_Line) αποτελούν παραδείγματα. Οι συνδρομές ευρείας ζώνης των Παροχέων Υπηρεσιών Διαδικτύου (ISP) συνήθως επιτρέπουν απεριόριστο χρόνο πρόσβασης έναντι καθορισμένου αντιτίμου. Ωστόσο, το ποσό μπορεί να καθοριστεί από το πόσα δεδομένα μπορούν να φορτωθούν. Οι ταχύτητες της σύνδεσης είναι πολύ πιο γρήγορες και οι γραμμές αυτές επιτρέπουν τη χρήση του τηλεφώνου χωρίς να υπάρχει ανάγκη αποσύνδεσης από το Διαδίκτυο.

- Ένας αυξανόμενος αριθμός ηλεκτρονικών υπολογιστών, κυρίως οι φορητοί υπολογιστές, έχουν εξοπλιστεί με ασύρματα modem (συσκευές τηλεπικοινωνίας). Αυτά επιτρέπουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο χωρίς καλώδια στο σπίτι ή σε σημεία ασύρματης σύνδεσης (wireless hotspots). Σημεία ασύρματης σύνδεσης (wireless hotspots) υπάρχουν σε δημόσια μέρη όπως καφετέριες και αεροδρόμια.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Επιλέξτε μία σύνδεση κατάλληλη για τη χρήση του Διαδικτύου που θέλετε. Μία ευρείας ζώνης σύνδεση πιθανώς να αξίζει εάν χρησιμοποιείτε το Διαδίκτυο ανελλιπώς.

- Εάν έχετε ευρυζωνική (σύνδεση), μην παραμένετε συνδεδεμένοι εκτός αν το χρησιμοποιείτε. Μπορεί να μην κοστίζει επιπλέον χρήματα, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο ασφαλείας των δεδομένων σας (βλ. Φύλλο Εργασίας 16 ως προς την ασφάλεια).

- Καταρτίστε μία πολιτική αποδεκτής χρήσης (ΑUP) (http://en.wikipedia.org/wiki/AUP) σε περίπτωση που θα χρησιμοποιούν κι άλλοι τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή το δίκτυο για τα οποία εσείς είστε υπεύθυνοι.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Η Λίστα αποτελεί έναν παγκόσμιο κατάλογο Παροχέων Υπηρεσιών Διαδικτύου (ISP): <http://www.thelist.com/>.

- Ιστοσελίδες για την εκπαίδευση όπως το European Schoolnet στο <http://www.eun.org/portal/index.htm>, το Global Schoolhouse στο <http://www.globalschoolnet.org/GSH/> και το Education World στο <http://educationworld.com/> προσφέρουν πηγές και προγράμματα συνεργασίας.

- Συμβουλές ως προς τη συγγραφή μίας φόρμας AUP μπορείτε να εξασφαλίσετε από τη Becta, μία αντιπροσωπεία για την ICT στην εκπαίδευση στο Ηνωμένο Βασίλειο: <http://www.ictadvice.org.uk/index.php?section=ap&catcode=as_pl_acc_03&rid=1963&rr=1&PHPSESSID=820174b4b4df8ca7de75604c566d00ee>.

- Η πύλη Insafe προσφέρει πηγές και συμβουλές για να συνδεθείτε και να σερφάρετε με ασφάλεια: <http://www.saferinternet.org/ww/en/pub/insafe/>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2

Δημιουργία ιστοσελίδων

Ώστε θέλετε να φτιάξετε μία ιστοσελίδα;

Οι διευθυντές των σχολείων, οι δάσκαλοι και οι μαθητές αισθάνονται όλο και περισσότερο την ανάγκη να παρουσιάσουν το σχολείο και/ή την εργασία τους στον Παγκόσμιο Δικτυακό Ιστό – η αύξηση του συνόλου των κεντρικών σελίδων είναι απίστευτη. Μία καλή σχολική ιστοσελίδα αποτελεί ένα θαυμάσιο εργαλείο δημοσίων σχέσεων που μπορεί να χρησιμοποιηθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, για παράδειγμα για παρουσίαση σχολικών πληροφοριών ή δημοσίευση διαγραμμάτων μαθημάτων. Αποτελεί επίσης, όπως είναι φυσικό, ένα πολύ σημαντικό παιδαγωγικό εργαλείο.

Από τη στιγμή όμως που οι ιστοσελίδες μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τόσους τρόπους, είναι μερικές φορές εξουθενωτικό για τους διευθυντές, τους δασκάλους, τους μαθητές ή τους γονείς που θέλουν να ξεκινήσουν τη δική τους ιστοσελίδα να γνωρίζουν από πού να αρχίσουν.

Πριν ξεκινήσετε την κατασκευή της δικής σας ιστοσελίδας, θα πρέπει να σκεφθείτε τα ακόλουθα σημεία:

- Ποιός είναι ο σκοπός της ιστοσελίδας σας;

- Για ποιό λόγο χρειάζεστε μία ιστοσελίδα;

- Σε ποιούς απευθύνεται η ιστοσελίδα – σε όλο τον κόσμο, στην περιφέρεια, στη γενέτειρα πόλη ή απλά σε μαθητές και γονείς;

- Ποιό θα είναι το περιεχόμενο;

Μετατρέποντας τα τοπικά σχολεία σε σχολεία διεθνή

- Το Διαδίκτυο καθιστά δυνατό για τους μαθητές σε όλο τον κόσμο να επικοινωνούν και να συνεργάζονται πολύ εύκολα. Οι σημερινές τάξεις αψηφούν την παραδοσιακή εικόνα του δωματίου με τέσσερις τοίχους σε μία καθορισμένη γεωγραφική τοποθεσία. Όταν χρησιμοποιείται το Διαδίκτυο ως εργαλείο επικοινωνίας, οι τοίχοι εξαφανίζονται και τα τοπικά σχολεία μετατρέπονται σε παγκόσμια.

- Μία καλή σχολική ιστοσελίδα είναι διαδραστική και, μέσω των εργαλείων όπως οι πίνακες ανακοινώσεων (http://en.wikipedia.org/wiki/Message_boards), καθιστά δυνατή για μαθητές, γονείς και δασκάλους την πρόσβαση στις τελευταίες πληροφορίες ως προς το σχολείο οποιαδήποτε στιγμή και οπουδήποτε.

- Οι μαθητές μπορούν να παίξουν ενεργό ρόλο στο στήσιμο των ιστοσελίδων. Όντως, όταν εξετάζουμε διαγωνισμούς ιστοσελίδων όπως το Think Quest στο <http://www.thinkquest.org/ >, το CyberFair στο <http://www.globalschoolnet.org/index.html> και άλλοι, οι ιστοσελίδες που έχουν φτιαχτεί από μαθητές γυμνασίων και λυκείων είναι συχνά καλύτερης ποιότητας από τις ιστοσελίδες που έχουν φτιαχτεί από δασκάλους.

- Τα βασικά για το στήσιμο μίας ιστοσελίδας μπορούν να διδαχθούν ως μέρος της διδακτέας ύλης: οι μαθητές μπορούν να δημιουργούν ιστοσελίδες ως εργασία στα μαθηματικά, τη βιολογία, τη γλώσσα ή τη μουσική. Πράγματι, όλες οι θεματικές ενότητες είναι συμβατές με τη δημιουργία ιστοσελίδων.

- Το εκπληκτικό με το Διαδίκτυο είναι ότι οι μαθητές δεν είναι περιορισμένοι να φτιάξουν ιστοσελίδες μόνο με τους συμμαθητές τους: μπορούν να συνεργαστούν με μαθητές από όλο τον κόσμο χρησιμοποιώντας εργαλεία επικοινωνίας όπως το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (http://en.wikipedia.org/wiki/Email), οι βιντεο – διασκέψεις (http://en.wikipedia.org/wiki/Video_conferencing) και οι ηλεκτρονικές συνομιλίες (http://en.wikipedia.org/wiki/Chat).

Για περαιτέρω πληροφορίες, ρίξτε μία προσεκτικότερη ματιά στο Φύλλο Εργασίας 7 ως προς τις ηλεκτρονικές συνομιλίες (chat), στο 11 ως προς τη δημιουργικότητα και 1 ως προς την πραγματοποίηση μίας νέας σύνδεσης.

Εκ του ασφαλούς

Είναι σημαντικό να λάβετε υπόψη σας ζητήματα ασφαλείας όταν κατασκευάζετε οποιουδήποτε είδους ιστοσελίδα που έχει σχέση με σχολείο.

- Η πολιτική του σχολείου ως προς την ασφάλεια στο Διαδίκτυο και την αποδεκτή χρήση θα πρέπει να είναι ρητά καθορισμένα πριν δημιουργήσετε μία επίσημη ιστοσελίδα ή πριν αναθέσετε σε μαθητές να συμμετάσχουν σε διαγωνισμούς δημιουργίας ιστοσελίδων.

- Ο σχεδιασμός και ο τρόπος χρήσης των φωτοφραφιών θα πρέπει να ανακλά την πολιτική του σχολείου ως προς την ασφάλεια στο Διαδίκτυο.

- Εξαιτίας των ανησυχιών πάνω στην ασφάλεια και την εχεμύθεια, πολλά σχολεία δεν παρέχουν τα ονόματα, ή δίνουν μόνο τα μικρά ονόματα, αυτών στις φωτογραφίες που δημοσιεύουν. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να λάβετε υπόψη όταν φτιάχνετε την ιστοσελίδα σας: ποιο είναι το πρωτόκολλο ασφαλείας σας πάνω σε αυτό το θέμα;

- Είναι καλή ιδέα να διαχωρίσετε με προσοχή όλες τις εξωτερικές υπερσυνδέσεις προς άλλες ιστοσελίδες προκειμένου να εξασφαλίσετε την αξιοπιστία των πληροφοριών και ότο οι ιστοσελίδες ανακλούν επαρκώς τη θέση του σχολείου ως προς την ασφάλεια στο Διαδίκτυο.

- Θα φιλτράρετε την πρόσβση στο Διαδίκτυο ή θα μαθαίνετε στους μαθητές σας να είναι πιο προσεκτικοί; Πολλά σχολεία βρίσκουν το συνδυασμό αυτών των δύο τεχνικών αποτελεσματικό.

- Όταν οι μαθητές δημιουργούν μία ιστοσελίδα ως εργασία, έχετε υπόψη σας ότι μπορούν να την επισκεφθούν χρήστες από όλο τον κόσμο. Σκεφθείτε αυτές τις ιστοσελίδες ως ένα είδος εργαλείου δημοσίων σχέσεων για το σχολείο σας. Για το λόγο αυτό, θα ήταν συνετό για τους δασκάλους να επιβλέπουν τη δουλειά των μαθητών και να τους καθοδηγούν κατά τη διάρκεια της δημιουργικής διαδικασίας.

- Οι δάσκαλοι είναι οι τελικά υπεύθυνοι για όλη την εργασία που παράγουν οι μαθητές. Για το λόγο αυτό, οι δάσκαλοι θα πρέπει να έχουν την εξουσία να αρνηθούν ιστοσελίδες ή να της αφαιρέσουν από ένα σχολικό έργο ή μία ιστοσελίδα. Προκειμένου να επιβλέπουν επαρκώς τη δουλειά των μαθητών, οι δάσκαλοι θα πρέπει να έχουν πάντα πρόσβαση στους κωδικούς (passwords) (http://en.wikipedia.org/wiki.Password), στις ιστοσελίδες (http://en.wikipedia.org/wiki.Website) και πάει λέγοντας.

Φτιάχνοντας μία σχολική ιστοσελίδα

Όταν χρησιμοποιείται σωστά, μία σχολική ιστοσελίδα μπορεί να λειτουργήσει ως ένα πολυδύμανο εργαλείο συγκέντρωσης των πολλών διαφορετικών πλευρών μίας κοινότητας. Μπορεί να καλλιεργήσει μία αίσθηση ενότητας και αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο επικοινωνίας, το οποίο καθιστά τις πληροφορίες εύκολα προσβάσιμες από όλες τις πλευρές. Εδώ παρατίθενται μερικές χρήσιμες προτάσεις για το περιεχόμενο της ιστοσελίδας.

- Οι δάσκαλοι θα μπορούσαν να πσρέχουν διαγράμματα των μαθημάτων, ή περιλήψεις της προόδου των μαθητών κατά τη διάρκεια μίας συγκεκριμένης περιόδου.

- Οι διευθυντές θα μπορούσαν επίσης να αναρτούν (ανεβάζουν) προγράμματα ή ανακοινώσεις.

- Οι μαθητές μπορεί να θέλουν να δημοσιεύσουν τέχνη, ποιήματα, άρθρα, εκθέσεις ή άλλη εργασία.

- Οι γονείς μπορούν να χρησιμοποιούν τη σελίδα για να ανακοινώνουν δραστηριότητες γονέων – δασκάλων, όπως γιορτές ή άλλες συναθροίσεις.

- Η κοινότητα στο σύνολό της μπορεί να τη χρησιμοποιεί ως φόρουμ για ανακοινώσεις από ομάδες ποδοσφαίρου, εκπαιδευτικές επισκέψεις, την αστυνομία, αθλητικές προετοιμασίες και πάει λέγοντας.

Η μεγάλη ποικιλία του περιεχομένου μπορεί να εμπλουτίσει μία ιστοσελίδα, οι πολλοί όμως συμβάλλοντες μπορούν, επίσης, να προκαλέσουν στη συντήρηση της σελίδας χάος. Είναι σημαντικό μία μικρή ομάδα ανθρώπων να επιλεχθεί να είναι υπεύθυνη για τη συγκέντρωση και τη διόρθωση του περιεχομένου. Το έργο αυτό μπορεί να εκτελεστεί καλύτερα από έναν δάσκαλο ή διευθυντή ή κάποιο άλλο πρόσωπο που θα επιλεχθεί να λειτουργεί ως συντονιστής της τεχνολογίας της πληροφορίας και της επικοινωνίας (ICT).

Κάποιες βασικές προϋποθέσεις που πρέπει να λάβετε υπόψη πριν φτιάξετε μία ιστοσελίδα είναι:

- Λογισμικό: Οι περισσότεροι ειδήμονες και συντάκτες του Διαδικτύου προτιμούν να δουλεύουν με προγράμματα διόρθωσης κειμένου html WYSIWYG (http://en.wikipedia.org/wiki/WYSIWYG) όπως τα Dreamweaver και Frontpage. Τα προγράμματα αυτά επιτρέπουν τη διόρθωση σε ένα οικείο περιβάλλον χωρίς να προϋποτίθεται ότι ο χρήστης γνωρίζει html.

- Τεχνικός εξοπλισμός: Ένας απλός εξοπλισμός μπορεί να φανεί χρήσιμος, όπως σαρωτές εικόνας (http://en.wikipedia.org/wiki/Image_scanner), ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές, ψηφιακή κάμερα (βίντεο), τρίποδα και κασετόφωνα.

- Φιλοξενία: Τα σχολεία πρέπει να βρούν έναν οργανισμό που θα παρέχει ένα διαδικτυακό σύστημα αποθήκευσης ιστοσελίδων, εικόνων, αρχείων βίντεο και πάει λέγοντας, ώστε να είναι προσβάσιμα μέσω του διαδικτύου. Είναι σημαντική η έρευνα διαφορετικών παροχέων και προσφερομένων υπηρεσιών προκειμένου να εξασφαλίσετε ότι το πλάνο ανταποκρίνεται στις ανάγκες του σχολείου σας.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

Μέσα από τις δοκιμές και τα λάθη, το σχολείο σας θα αναπτύξει μία μέθοδο προκειμένου να προσεγγίσετε το κοινό που επιθυμείτε με αποτελεσματικό τρόπο. Ένα πρότυπο σχολικής ιστοσελίδας συχνά περιλαμβάνει:

- Πληροφορίες επικοινωνίας όπως διευθύνσεις και αριθμοί τηλεφώνων.

- Πληροφορίες για το σχολείο, για παράδειγμα διαγράμματα μαθημάτων, μέριμνα και πάει λέγοντας.

- Πληροφορίες για το προσωπικό.

- Πληροφορίες για την ανάμιξη των οργανισμών γονέων – δασκάλων.

- Σελίδες που αφορούν στις τάξεις με τις τελευταίες πληροφορίες, ζωγραφιές και φωτογραφίες από τους μαθητές.

- Συνδέσεις με σχετικές εκπαιδευτικές ιστοσελίδες.

- Ένα «βιβλίο επισκεπτών» για να «υπογράφουν» οι επισκέπτες.

- Ορισμένες τεχνικές σκέψεις για την καλύτερη δυνατή εφαρμογή θα περιελάμβαναν:

- Ένα ευχάριστο, ευανάγνωστο σχέδιο.

- Αποφυγή μεγάλων γραφικών ή άλλων αρχείων που θα χρειάζονται πολύ χρόνο για να φορτωθούν.

- Συνεπής χρήση της σελιδοποίησης, εύκολη πλοήγηση και πληροφορίες πάνω στο πότε έλαβε χώρα η τελευταία ενημέρωση.

- Εκδόσεις σε διαφορετικές γλώσσες όταν κρίνεται απαραίτητο. Τα αγγλικά συχνά επιλέγονται ως κοινή γλώσσα όταν απευθύνονται σε μαθητές από διαφορετικές χώρες.

- Υγιής σεβασμός για τα δικαιώματα των παιδιών, κοινωνική και πολιτιστική ποικιλία, προσωπική και φυσική ακεραιότητα, και οι δημοκρατικές αξίες της ισότητας, της ελευθερίας και της φιλίας. Για παράδειγμα, εάν οι μαθητές θα χρησιμοποιούν τη σχολκή ιστοσελίδα για να συνδέονται μεταξύ τους, θα ήταν χρήσιμο να παρέχονται κατευθυντήριες γραμμές όπως εκείνες που έχουν δημοσιευθεί στο Chatdanger: <http://www.chatdanger.com>.

Για περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχουν χιλιάδες καλών ιστοσελίδων που συμφωνούν με τα κριτήρια αυτά: δύο παραδείγματα είναι το δημοτικό σχολείο της Αγ. Ιωάννας της Λωραίνης στο Ηνωμένο Βασίλειο στο <http://www.st-joanarc.sefton.sch.uk/index.php> και η Διεθνής Σχολή του Άμστερνταμ στις Κάτω Χώρες στο <http://www.isa.nl/About/abouthome.html>. Περισσότερες πληροφορίες για βοήθεια στην κατασκευή της σχολικής ιστοσελίδας σας θα βρείτε στα:

- Κατασκευάζοντας μία Σχολική Ιστοσελίδα: <http://www.wigglebits.com>.

- Ο κόσμος της εκπαίδευσης – ο καλύτερος φίλος του εκπαιδευτικού: <http://www.education-world.com/>.

- Άρθρα Webmonkey / οδηγούς για html, σχεδιασμό και ανάπτυξη: <http://webmonkey.wired.com/webmonkey/authoring/html_basics/>.

- Webmonkey για τα παιδιά: <http://webmonkey.wired.com/webmonkey/kids/lessons/index.html>

- «Μαθήματα πάνω στη διδασκαλία συγγραφής από σχεδιασμό ιστοσελίδας». Ένας καθηγητής του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον εκθέτει τρόπους με τους οποίους οι μαθητές μπορούν να μεταφέρουν τα προσόντα που έχουν αποκτήσει κατά τη δημιουργία ιστοσελίδων στη διαδικασία συγγραφής: <http://newhorizons.org/strategies/literacy/stone.htm>.

- Πιθανούς σχολικούς συνεργάτες και μία μεγάλη ποικιλία σχολικών ιστοσελίδων μπορείτε να βρείτε στα:

- Δράση του European Schoolnet’s eTwinning: <http://www.etwinning.net/ww/en/pub/etwinning/index2005.htm>.

- Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Διεθνών Σχολών: <http://www.ecis.org/>.

- Κατάλογος των ιστοσελίδων των σχολείων στο Ηνωμένο Βασίλειο: <http://www.schoolswebdirectory.co.uk/>.

- Ένωση Ευρωπαϊκών Σχολικών Προγραμμάτων: <http://www.esp.uva.nl/>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3

Αναζήτηση πληροφοριών

Εισαγωγή

Το Διαδίκτυο αποτελεί την πηγή ενός πρωτοφανούς συνόλου πληροφοριών, και συνεχώς αλλάζει κι επεκτείνεται. Οι πρώτες μηχανές αναζήτησης για το Διαδίκτυο εμφανίστηκαν το 1993.

Οι περισσότερες έρευνες λειτουργούν με τη συγκέντρωση πληροφοριών για ιστοσελίδες χρησιμοποιώντας ένα αυτόματο διαδικτυακό crawler (http://e.wikipedia.org/wiki/Web_crawler) που ακολουθεί συνδέσμους και αποθηκεύει πληροφορίες για το περιεχόμενο. Πολλές μηχανές αναζήτησης ελέγχουν όχι μόνο διαδικτυακές σελίδες αλλά και διαδικτυακές ομάδες συζητήσεων (http://en.wikipedia.org/wiki/Newsgroup) και βάσεις δεδομένων, και μία αναζήτηση για τη λέξη «website» (ιστοσελίδα) στη δημοφιλή μηχανή αναζήτησης Google στο <http://www.google.fr/> βρίσκει περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο αποτελέσματα σε 0.07 δευτερόλεπτα.

Η προστιθέμενη αξία της εκπαίδευσης

- Το Διαδίκτυο αποτελεί μία εξαιρετική πηγή, η οποία επιτρέπει την εύκολη και αποδοτική αναζήτηση σε πλειάδα θεμάτων.

- Τα απαραίτητα προσόντα για τη διεξαγωγή έρευνας στο Διαδίκτυο και στις παραδοσιακές βιβλιοθήκες είναι παρόμοια. Οι επιτυχείς αναζητήσεις απαιτούν έλεγχο του περιεχομένου και βασικές γνώσεις των μέσων.

Σκέψεις περί ηθικής και κίνδυνοι

- Διατηρήστε έναν υγιή σκεπτικισμό σχετικά με το υλικό που βρίσκετε. Το Διαδίκτυο προσφέρει έναν ελεύθερο χώρο στους ανθρώπους να γνωστοποιήσουν απόψεις και να προωθήσουν ιδέες. Βεβαιωθείτε ότι αξιολογείτε με κριτικό πνεύμα για να αποφύγετε τη διάδοση μύθων ή την πίστη ψευδών ισχυρισμών.

- Αρκετές ιστοσελίδες προσφέρουν ολοκληρωμένες εργασίες σε μεγάλη ποικιλία θεμάτων για χρήση από μαθητές. Με τη χρήση αυτών των αρχείων, οι μαθητές διαστρεβλώνουν τη δουλειά τους και διαπράττουν λογοκλοπή.

- Λαμβάνετε υπόψη τα ζητήματα περί πνευματικών δικαιωμάτων εάν χρησιμοποιείτε υλικό που βρίσκετε στο Διαδίκτυο (βλ. Φύλλο Εργασίας 10 ως προς τη μουσική και τις εικόνες).

- Αναφέρετε, όσο το δυνατόν περισσότερο, τον συγγραφέα και παρέχετε την πηγή του υλικού που παραθέτετε ή χρησιμοποιείτε. Αυτό είναι σημαντικό διότι:

- προσφέρει στον συγγραφέα και την πηγή την πρέπουσα αναγνώριση˙

- σας προστατεύει από κατηγορίες για λογοκλοπή˙

- βοηθά άλλους να διαμορφώσουν ιδία κρίση για την αξιοπιστία του υλικού.

- Οι ιστοσελίδες χρησιμοποιούν μία ποικιλία μέσων, περιλαμβανομένης και της αμοιβής, για να βελτιώσουν την κατάταξή τους στα αποτελέσματα των ηχανών αναζήτησης. Ορισμένες μηχανές αναζήτησης, όπως το Google, σαφώς αναγνωρίζουν ποιά αποτελέσματα αποτελούν επιχουρηγούμενες διαφημίσεις. Πολλές άλλες (μηχανές αναζήτησης) δεν κάνουν αυτό το διαχωρισμό.

- Οι πιο συχνά εμφανιζόμενοι όροι που εισάγονται στις μηχανές αναζήτησης χρησιμοποιούνται για να βρεθεί υλικό αμιγώς σεξουαλικό. Ωστόσο, οι μηχανές αναζήτησης γενικά λογοκρίνουν τους όρους αυτούς όταν δημιουργούν λίστες με τις πιο υψηλές σε ποσοστά αναζητήσεις που πραγματοποιούνται στις ιστοσελίδες τους.

Πώς να

- Η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων αναζητούν πληροφορίες στο Διαδίκτυο χρησιμοποιώντας μία μηχανή αναζήτησης. (http://en.wikipedia.org/wiki/Search_engine).

- Η μηχανή αναζήτησης metasearch ή το «ξετρύπωμα» επιτρέπει την αναζητηση σε αρκετές μηχανές αναζήτησης ταυτόχτονα (http://en.wikipedia.org/wiki/Metasearch_engine).

- Οι αναζητήσεις Boolean (http://en.wikipedia.org/wiki/Boolean_datatype) μπορούν να ορίσουν ότι οι λέξεις κλειδιά εμφανίζονται μαζί, ή αποκλείουν αποτελέσματα που περιέχουν συγκεκριμένες λέξεις κλειδιά. Αυτές λειτουργούν ελαφρώς διαφορετικά σύμφωνα με τη μηχανή αναζήτησης. Η χρήση εισαγωγικών, των συμβόλων συν και πλην είναι οι πιο συνήθεις μέθοδοι.

- Ορισμένες μηχανές αναζήτησης περιλαμβάνουν καταλόγους οι οποίοι οδηγούν σε αναζήτηση μέσω κατηγοριών ή υπό – κατηγοριών.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Χρησιμοποιήστε ειδικές ιστοσελίδες αντί των καθιερωμένων αναζητήσεων. Για παράδειγμα, όταν ψάχνετε για την έννοια μίας λέξης, χρησιμοποιήστε ένα λεξικό όπως το <http://education.yahoo.com/reference/dictionary/> αντί της μηχανής αναζήτησης.

- Τροποποιήστε τους όρους αναζήτησης. Διαφορετικοί συνδυασμοί των λέξεων κλειδιών θα σας αποφέρουν διαφορετικά αποτελέσματα και μία ποικιλία αναζητήσεων θα σας αποφέρει περισσότερα σχετικά αποτελέσματα.

- Σημειώστε χρήσιμες ιστοσελίδες ώστε να μη χρειαστεί να τις αναζητήσετε ξανά.

- Εάν βρείτε χρήσιμο υλικό, εκτωπώστε το ή αποθηκεύστε το. Μπορεί να μην το ξαναβρείτε ή μπορεί να τεθεί εκτός διαδικτύου χωρίς προειδοποίηση.

- Εγκλείστε συγκεκριμένες φράσεις σε εισαγωγικά ώστε να περιορίσετε τις αναζητήσεις και να βρείτε τα ακριβή αποτελέσματα.

- Εάν δε μπορείτε να βρείτε τις απαντήσεις μέσω μίας μηχανής αναζήτησης, αναρτήστε μία ερώτηση σε μία σχετική ομάδα συζήτησης (βλ. Φύλλο Εργασίας 8 ως προς τις ομάδες συζήτησης.

Περαιτέρω πληροφορίες

- Οι πιο δημοφιλείς μηχανές αναζήτησης είναι οι Google: <http://www.google.com/>, Yahoo: <http://search.yahoo.com/> και MSN: <http://search.msn.com/>.

- Το Clusty στο <http://clusty.com/> και το Grokker στο <http://www.grokker.com/> αποτελούν καινοτόμα εργαλεία αναζήτησης με μία εναλλακτική προσέγγιση.

- Το Google Zeitgeist στο <http://www.google.com/press/zeitgeist.html> παρουσιάζει τις τελευταίες τάσεις σύμφωνα με το τι είδους αναζητήσεις πραγματοποιεί ο κόσμος στο Google.

- Η Wikipedia είναι μία εγκυκλοπαίδεια γενικού περιεχομένου, που έχει γραφτεί συνεργατικά από χρήστες από όλο τον κόσμο: <http://www.wikipedia.org>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4

Πύλες

Τι είναι η πύλη;

Οι πύλες είναι ιστοσελίδες που χρησιμεύουν ως σημείο εκκίνησης για την εύρεση του σκοπούμενου υλικού ή των δραστηριοτήτων στο Διαδίκτυο. Εφοδιάζουν το χρήστη με συγκεντρωτικές συνδέσεις και ειδικές πληροφορίες σε κατηγορίες ή πεδία ενδιαφέροντος. Τυπικά, μία πύλη εμφανίζεται ως σελίδα στο διαδίκτυο με ένα χάρτη συνδέσεων σε θεματικές ενότητες ή τομείς ενδιαφέροντος. Συχνά περιλαμβάνει μία μηχανή αναζήτησης (http://en.wikipedia.org/wiki/Search_engine), ένα chat (http://en.wikipedia.org/wiki/Chat), παιχνίδια (http://en.wikipedia.org/wiki/Online_gaming), ειδήσεις (http://en.wikipedia.org/wiki/RSS_%28file_format%29) και περιεχόμενα ανάμεσα σε άλλα πράγματα.

Οι πύλες μπορούν να ταξινομηθούν σε δύο γενικές κατηγορίες – οριζόντιες και κάθετες.

Οι οριζόντιες πύλες προσφέρουν ένα μεγάλο εύρος υπηρεσιών, δραστηριοτήτων και περιεχομένων. Παρέχουν θέματα όπως ειδήσεις, τον καιρό, οικονομικές πληροφορίες και συνδέσεις με δημοφιλή πολιτιστικά θέματα, όπως ταινίες ή μουσική, μαζί με καταλόγους συνδέσεων με συγκεκριμένες θεματικές ενότητες. Το Yahoo στο <http://www.yahoo.com/> είναι πιθανώς το καλύτερο γνωστό παράδειγμα.

Οι κάθετες πύλες παρέχουν μία μεγάλη ποικιλία περιεχομένων που απευθύνεται σε συγκεκριμένο τύπο χρήστη. Ένα καλό παράδειγμα μίας κάθετης πύλης σχετικής με την εκπαίδευση είναι η Εκπαιδευτική Πύλη των Ηνωμένων Εθνών: <http://www.un.org/Pubs/chronicle/eosportal_index.asp>.

Σε τι χρησιμεύουν οι πύλες;

Οι πύλες λειτουργούν ως σημείο εκκίνησης προς εξερεύνηση σε κάποιο θέμα. Ψάχνοντας το Διαδίκτυο για πληροφορίες είναι παρεμφερές με τη χρήση της παραδοσιακής βιβλιοθήκης. Οι αναζητήσεις θα πρέπει να γίνουν με μεθοδικό τρόπο και μία πύλη μπορεί να σας βοηθήσει ταξινομώντας τα θέματα σε αναλυτικές κατηγορίες.

Οι πύλες προσφέρουν μία χρήσιμη «με μία ματιά» λειτουργία για την έκταση των θεμάτων μέσα σε μία ενότητα. Για παράδειγμα, στο θέμα της επιστήμης, μπορούμε να εξετάσουμε ποικίλους τομείς βιολογίας, όπως η ωκεανογραφία ή η βοτανολογία. Παρόμοια, η κατηγορία της ιστορίας τέχνης είναι ένα εκτεταμένο θέμα μέσα στην κατηγορία της ιστορίας.

Ζητήματα ηθικής σχετικά με τις πύλες

Οι πύλες πολύ συχνά εξαρτώνται από χορηγίες ή διαφημίσεις, και προωθούν προϊόντα και υπηρεσίες ανάλογα. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι οι προσφερόμενες από τις πύλες συνδέσεις ανακλούν τις αξίες που ορίζει μία συγκεκριμένη ομάδα. Βεβαιωθείτε ότι οι αξίες αυτές είναι από εσάς αποδεκτές για τους μαθητές ή τα παιδιά σας, πριν τις συμπεριλάβετε ως υπερσύνδεση στην ιστοσελίδα σας.

Ορισμένες πύλες μπορεί να απαιτούν να είστε μέλος ή εγγραφή, το οποίο μπορεί να συνεπάγεται πληρωμή. Πριν εγγραφείτε (ακόμη και για «δωρεάν» υπηρεσίες) βεβαιωθείτε ότι κατανοείτε τους όρους και τις προϋποθέσεις της υπηρεσίας, και ότι έχετε εξετάσει και κατανοήσει την πολιτική εχεμύθειας της ιστοσελίδας. Βλ. <http://www.netlingo.com/right.cfm?term=privacy%20policy>.

Συνεχίστε χρησιμοποιώντας τις ικανότητες κριτικής σκέψης σας! Μία καλή ιδέα είναι να δοκιμάζετε νέες πηγές πυλών σε καθημερινή βάση μόνο για να ενισχύσετε τις πληροφορίες που λαμβάνετε από τον κατάλογο των αγαπημένων σας πηγών.

Το να ακολουθεί κανείς συνδέσεις από μία πύλη μπορεί να οδηγήσει τον ανυποψίαστο χρήστη σε ιστοσελίδες που περιέχουν υλικό, προϊόντα ή διαδικασίες συμμετοχής ακατάλληλες για τα παιδιά ή τους μαθητές σας. Μπορείτε να περιορίσετε τις «ενεργές» συνδέσεις κατά την κρίση σας χρησιμοποιώντας λογισμικό φιλτραρίσματος (http://en.wikipedia.org/wiki/RSS_%28file_format%29) ή ρυθμίσεις στο πρόγραμμα πλοήγησης.

Χρησιμοποιώντας πύλες για δραστηριότητες στην τάξη

- Ορίστε ένα στόχο αναζήτησης για οποιοδήποτε θέμα: δημιουργήστε ομάδες που χρησιμοποιούν διαφορετικές πύλες, καθώς και μία ομάδα που χρησιμοποιεί άλλες τεχνικές αναζήτησης , οι οποίες περιγράφονται στο Φύλλο Εργασίας 3 για την αναζήτηση πληροφοριών. Επιτρέψτε στις ομάδες να συγκρίνουν αποτελέσματα, ευχέρεια πρόσβασης και ποιότητα των πληροφοριών.

- Δημιουργήστε ένα θέμα προς εξερεύνηση, για παράδειγμα τέχνη του 18^ου αιώνα που απεικονίζει παιδιά, ή η δυναμική των οικοσυστημάτων συγκεκριμένων ειδών στον ωκεανό.

- Προμηθεύστε την τάξη με πύλη URL (http://en.wikipedia.org/wiki/URL) που θα οδηγήσει σε συνδέσεις που ενισχύουν το διάγραμμα μαθημάτων.

- Καθώς θα υπάρχουν πιθανώς πολλές συνδέσεις να ακολουθήσετε μεμονωμένα, δημιουργήστε ομάδες για διαχωρισμό των συνδέσεων και κάλυψη όσο το δυνατόν περισσοτέρων, και επιτρέψτε στην κάθε ομάδα να παρουσιάσει τα ευρήματά της.

- Τα αποτελέσματα των ομάδων μπορεί να διαφέρουν, παρέχοντας έτσι μία πιο περιορισμένη επικέντρωση ως προς την περαιτέρω καλλιέργεια της εκμάθησης της τάξης.

- Δημιουργήστε μία πύλη χρησιμοποιώντας οιοδήποτε από τα δύο παραπάνω εγχειρήματα. Αυτό συνεπάγεται τη δημιουργία μίας ιστοσελίδας, τον προσδιορισμό των κατηγοριών που προκύπτουν από τα εγχειρήματά σας, τη δημιουργία συνδέσεων που γνωστοποιούν τις κατηγορίες αυτές, και τη δοκιμή της σελίδας με κάποια άλλη τάξη.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Προετοιμαστείτε: πρέπει να ακολουθήσετε κάποια βήματα προτού εισάγετε πύλες στο σχολικό σας περιβάλλον. Δημιουργήστε μία ομάδα προσωπικού για να αναπτύξει αυτή την πηγή γνώσεων για τις δικές σας συγκεκριμένες ανάγκες.

- Προσδιορίστε τις θεματικές ενότητες τις οποίες επιθυμείτε να ερευνήσουν οι μαθητές σας με τη χρήση των πυλών.

- Τώρα προσδιορίστε το εύρος των πυλών, χρησιμοποιώντας μηχανές αναζήτησης, για κάθε θεματική ενότητα για την οποία ενδιαφέρεστε.

- Υποβάλλετε μία αξιολόγηση για κάθε πύλη σύμφωνα με τα κριτήρια που έχουν συμφωνηθεί ως πολιτική του σχολείου σας, ή χρησιμοποιήστε τις οδηγίες της διαδικασίας αξιολόγησης στο Φύλλο Εργασίας 3.

Επιπροσθέτως της αξιολόγησης πληροφοριών, μπορείτε επίσης να εξακριβώσετε εάν η υπηρεσία είναι δωρεάν ή όχι˙ ποιό σύστημα αξιών υποστηλώνει την υπηρεσία˙ κατά πόσο υπάρχουν πολιτιστικά ή γλωσσολογικά ζητήματα που πρέπει να τακτοποιηθούν˙ εάν η ιστοσελίδα προωθεί ή πουλά προϊόντα˙ εάν η ιστοσελίδα προσφέρει υπηρεσίες όπω το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e – mail) ή οι διαδικτυακές συνομιλίες (chat)˙ κι εάν επιθυμείτε να έχουν πρόσβαση σε αυτές τις υπηρεσίες οι μαθητές (βλ. την «Καλύτερη δυνατή πρακτική στις Εκπαιδευτικές Πύλες» παρακάτω για μία συζήτηση σε βάθος).

- Κάνετε μία επιλογή των καλύτερων πυλών. Τώρα εξερευνήστε αυτές τις πύλες εκτενώς, δοκιμάζοντας και αξιολογώντας σημεία σύνδεσης καθώς προχωράτε. Κάνετε μία λίστα με τα προβληματικά πεδία, και φιλτράρετε ακατάλληλες συνδέσεις.

- Θυμηθείτε να χρησιμοποιείτε τις ικανότητες που αποκτήσατε από το Φύλλο Εργασίας 3. Η αποθήκευση, οι παραπομπές και η καταλογοποίηση της διαδικασίας σας θα καταστήσει πιο εύκολη την εξασφάλιση μίας χρήσιμης έκβασης.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Το Yahoo! στο <http://www.yahoo.com/>, το Netscape στο <http://www.netscape.com/>, το Lycos στο <http://www.netscape.com>, το Infospace στο <http://www.infospace.com/> και το About.com στο <http://www.about.com/> είναι μερικές από τις πιο δημοφιλείς πύλες στο Διαδίκτυο.

- Tο Education Portal στο <http://www.theeducationportal.com/>, το Discovery School στο <http://school.discovery.com/schrokguide/index.html> και το <http://www.thegateway.org/> αποτελούν παραδείγματα εκπαιδευτικών πυλών με διαφορετικές προσεγγίσεις στο σχέδιο, τη χρήση και το περιεχόμενο.

- Καλύτερη δυνατή πρακτική στις Εκπαιδευτικές Πύλες: <http://www.col.org/Consultancies/02EducationPortals.htm>. Αυτή η εξαιρετική εις βάθος αναφορά αξιολόγησης της καλύτερης δυνατής πρακτικής των εκπαιδευτικών πυλών αξίζει να διαβαστεί από τους εκπαιδευτικούς που επιθυμούν να δημιουργήσουν βιώσιμα κριτήρια για τη χρήση των πυλών στο σχολικό τους περιβάλλον.

- Το Wonderport στο <http://www.wonderport.com/> δίνει έναν διαχωρισμό των διαφορετικών τύπων των πυλών συμπεριλαμβανομένων των ειδήσεων, των καταλόγων, της αναφοράς και πάει λέγοντας.

- Πηγές για την Ιστορία της Τέχνης μπορείτε να βρείτε στο <http://witcombe.sbc.edu/ARTHLinks.html>. Η βραβευμένη πύλη για την ιστορία της τέχνης του Christopher Witcombe αξίζει να την επισκεφθείτε όποια κι αν είναι η θεματική σας ενότητα.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 5

Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο

Εισαγωγή

Το e – mail (http://en.wikipedia.org/wiki/Email) είναι η συντομογραφία του electronic mail (του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), είναι το σύστημα αποστολής μηνυμάτων μεταξύ ηλεκτρονικών υπολογιστών συνδεδεμένων σε ένα δίκτυο, όπως είναι το Διαδίκτυο. Ο όρος αναφέρεται επίσης στο ίδιο το μήνυμα. Ένα e – mail συνήθως μεταφέρεται επιτυχώς μέσα σε δευτερόλεπτα και ο παραλήπτης μπορεί να έχει πρόσβαση και να απαντήσει όποτε είναι βολικό για εκείνον. Ένα ευέλικτο και αποτελεσματικό σύστημα, το e – mail έχει αλλάξει δραστικά τον τρόπο που εργαζόμαστε και επικοινωνούμε. Δισεκατομμύρια μηνυμάτων αποστέλλονται κάθε μέρα.

Μία διεύθυνση e – mail συνθέτεται από δύο μέρη: το τοπικό και της περιοχής, χωρισμένα από το σύμβολο «@». Το τοπικό όνομα συχνά – αλλά όχι πάντοτε – δηλώνει το όνομα του χρήστη. Η περιοχή υποδεικνύει τον οργανισμό τους, την εταιρεία ή τον παροχέα υπηρεσιών Διαδικτύου. Τα ονόματα της περιοχής μπορεί να υποδεικνύουν τον τύπο της οργάνωσης και/ή τη χώρα. Για παράδειγμα, όνομα@ox.ac.uk θα ήταν κάποιος που εργάζεται ή φοιτά στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Ένα μήνυμα e – mail χωρίζεται στην επικεφαλίδα και το κύριο μέρος. Η επικεφαλίδα περιλαμβάνει πληροφορίες για τον αποστολέα, τον παραλήπτη (ή τους παραλήπτες), ημερομηνία και ώρα και ένα πεδίο με το θέμα. Το κύριο μέρος περιλαμβάνει το κυρίως κείμενο του μηνύματος, ενδεχομένως με μία «υπογραφή» που περιλαμβάνει τα στοιχεία επικοινωνίας του αποστολέα.

Ένα e – mail μπορεί να σταλεί και να ληφθεί διαμέσου ενός μέσου αλληλογραφίας του χρήστη (MUA) (http://en.wikipedia.org/wiki/MUA). Οι MUA είναι ηλεκτρονικές εφαρμογές που πρέπει να εγκατασταθούν στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Παρόλο που τα τρέχοντα μηνύματα μπορούν να είναι προσβάσιμα εξ αποστάσεως, το πρόγραμμα αλληλογραφίας χρησιμοποιείται συνήθως από την ίδια τοποθεσία.

Μία άλλη μέθοδος μεταφοράς ηλεκτρονικής αλληλογραφίας είναι διαμέσου του webmail (http://en.wikipedia.org/wiki/Webmail), το οποίο επιτρέπει στο χρήστη να κατεβάζει και να στέλνει e – mail από οποιοδήποτε ηλεκτρονικό υπολογιστή που έχει μία σύνδεση στο Διαδίκτυο. Τα μηνύματα αποθηκεύονται σε μία απομονωμένη τοποθεσία και είναι γι’ αυτό διαθέσιμα ανεξαρτήτως τοποθεσίας του χρήστη.

Εκπαίδευση

Τα e – mail χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο ως ένας δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ δασκάλων και μαθητών. Για παράδειγμα, οι δάσκαλοι μπορούν να ενημερώνουν μία ολόκληρη ομάδα για επερχόμενες αλλαγές ή να διανείμουν και να λάβουν υλικό μελέτης για εξ αποστάσεως εκπαίδευση (βλ. Φύλλο Εργασίας 13 ως προς την εξ αποστάσεως εκπαίδευση).

Το e – mail είναι ένα πολύτιμο εργαλείο στα διαπολιτισμικά εγχειρήματα μεταξύ τάξεων μαθητών σε διαφορετικές χώρες. Οι μαθητές μπορούν να το χρησιμοποιούν για να εξελίξουν τις ικανότητές τους στη γλώσσα και μοιράζονται πληροφορίες για τους πολιτισμούς τους.

Οεισμένοι ήσυχοι και ντροπαλοί μαθητές εκφράζονται καλύτερα μέσω ενός e – mail από ότι στην πρόσωπο με πρόσωπο συζήτηση στην τάξη.

Σκέψεις περί ηθικής και κίνδυνοι

- Η συζήτηση τείνει να είναι λιγότερο τυπική στα e – mail από ό,τι θα ήταν σε ένα παραδοσιακά γραμμένο γράμμα.

- Η έκφραση των συναισθημάτων μέσω e – mail είναι δύσκολη. Το πρόβλημα μπορεί να λυθεί μέσω της χρήσης μικρών γελοιογραφιών που ονομάζονταο «emoticons» (http://en.wikipedia.org/wiki/Emoticons#Basic_examples). Χρησιμοποιήστε τα με φειδώ, ωστόσο για να μην αποσπάστε από το μήνυμά σας.

- Ένα μεγάλο μέρος των e – mail που αποστέλλεται είναι αυτόκλητη και συνήθως ανεπιθύμητη ενοχλητική αλληλογραφία (http://en.wikipedia.org/wiki/E-mail_spam). (βλ. Φύλλο Εργασίας 6 ως προς την ενοχλητική αλληλογραφία).

- Εκτος από τη διαφημιστική ενοχλητική αλληλογραφία, υπάρχει επίσης ένα ζήτημα με τα e – mail που αποστέλλονται μεταξύ φίλων και συναδέλφων. Ορισμένοι χρήστες αντιγράφουν σε περισσότερα από όσα σχετίζονται με ένα θέμα άτομα, ή στέλνουν αστεία και άλλα τέτοιου είδους προωθούμενα e – mail σε εκείνους που δεν το επιθυμούν.

- Ορισμένα από τα e – mail που «προωθούνται» είναι ψευδή και απατηλά. Ένα παράδειγμα είναι όταν ενα e – mail ισχυρίζεται ότι παρακολουθείται. Συχνά παραθέτοντας ένα σκοπό όπως ένα άρρωστο παιδί που πρέπει να χειρουργηθεί, ισχυρίζεται ψευδώς ότι μία εταιρεία ή ένας οργανισμός έχει υποσχεθεί ότι θα δοθούν τα χρήματα καθέ φορά που προωθείται.

- Τα e – mail χρησιμοποιούνται για την εξάπλωση κακού υλικού (http://en.wikipedia.org/wiki/Malware) όπως οι ιοί (http://en.wikipedia.org/wiki/Computer_virus), και τα σκουλήκια (http://en.wikipedia.org/wiki/Computer_worms).

- Είναι εύκολο να αποκρύψεις ένα όνομα προκειμένου να είναι παραπλανητικό. Αυτό μπορεί να γίνει απλά αλλάζοντας το όνομα στις ρυθμίσεις ή δημιουργώντας μία διεύθυνση στο διαδίκτυο όπως elvispresley@hotmail.com. Ακόμη κι αν αναγνωρίζετε τη διεύθυνση του e – mail, έχετε υπόψη σας ότι στο μηχάνημα του κατόχου μπορεί να επιδρά ένα «computer zombie» από έναν hacker (κάποιος που σπάει προγράμματα) ή από κάποιο ιό (http://en.wikipedia.org/wiki/Computer_zombie).

- Ένα σημείο σύνδεσης μπορεί να εμφανιστεί ότι σας κατευθύνει σε μία ιστοσελίδα αλλά σας οδηγεί σε μία άλλη. Αυτό είναι ιδιαίτερα σύνηθες στις απάτες τύπου phising (http://en.wikipedia.org/wiki/Phishing).

Καλυτερη δυνατή πρακτική

- Τα e – mail σας να είναι σύντομα και ουσιαστικά. Προσπαθήστε να αποφύγετε μακροσκελή κείμενα.

- Βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείε σχετικές λέξεις στο πεδίο του θέματος. Αυτό βοηθά τον παραλήπτη να αναγνωρίσει το μήνυμά σας ως αυθεντικό και βοηθά στο να βρεί το μήνυμα σε ύστερη στιγμή.

- Να είστε συνετοί ως προς τον όγκο του e – mail που αποστέλλετε. Χρησιμοποιείστε την ευκολία της λειτουργίας «reply-to-all» (απάντηση προς όλους) μόνο εάν το μήνυμα αφορά σε όλους, και αποφύγετε την προώθηση μηνυμάτων σε εκείνους που δε θα το εκτιμήσουν

- Αποφύγετε να ελέγχετε τα μηνύματά σας κάθε 10 λεπτά. Πολλοί άνθρωποι αφήνουν τα μηνύματα να αποτελούν μία συνεχή διακοπή.

- Σκεφθείτε προσεκτικά πριν συμπεριλάβετε προσωπικές ή ευαίσθητες πληροφορίες, όπως λεπτομέρειες τραπεζών. Τα e – mail μπορούν να διακοπούν και εύκολα να προωθηθούν.

- Χρησιμοποιήστε τη ρύθμιση «απλό κείμενο μόνο» (plain text only). Το Html μπορεί να επιδέχεται πιο ελκυστική παρουσία αλλά μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη διάδοση κακόβουλων κωδικών.

- Διατηρήστε έναν υγιή σκεπτικισμό ως προς τα μηνύματα που λαμβάνετε. Μην ανοίγετε μηνύματα αν δεν εμπιστεύεστε την πηγή.

- Να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί με τις επισυνάψεις. Εάν δεν περιμένατε συνημμένο αρχείο από τον αποστολέα ή δεν το εμπιστεύεστε για οιοδήποτε λόγο, διαγράψτε το χωρίς να το ανοίξετε.

- Συμβουλευθείτε οπωσδήποτε το Φύλλο Εργασίας 6 για την ενοχλητική αλληλογραφία και το 16 για την ασφάλεια για επιπλέον συμβουλές πάνω στα e – mail.

Πώς να

- Για την αποστολή e – mail με MUA (http://en.wikipedia.org/wiki/MUA) προϋποθέτει την εγκατάσταση του προγράμματος στον υπολογιστή σας. Οι περισσότεροι ηλεκτρονικοί υπολογιστές κυκλοφορούν με ένα προ – εγκατεστημένο MUA (http://en.wikipedia.org/wiki/MUA) όπως το Microsoft Outlook.

- Η δημιουργία ενός δωρεάν διαδικτυακού λογαριασμού μηνυμάτων ελιναι πολύ απλή. Οι δημοφιλείς ιστοσελίδες διαδικτυακών μηνυμάτων όπως το Yahoo! στο <http://www.ictadvice.org.uk/index.php?section=ap&catcode=as_pl_acc_03&rid=1963&rr=1&PHPSESSID=820174b4b4df8ca7de75604c566d00ee>, τη Hotmail στο <http://login.passport.net/uilogin.srf?1c=1033&id=2> έχουν μία άμεση διαδικασία εγγραφής.

- Για πληροφορίες πάνω στη δημιουργία ενός φίλτρου για την ενοχλητική αλληλογραφία δείτε το Φύλλο Εργασίας 6.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Ευρέως γνωστά παραδείγματα MUA είναι το Microsoft Outlook: <http://office.microsoft.com/en-gb/FX01057931033.aspx> και το Mozilla Thunderbird: <http://www.mozilla.org/projects/thunderbird/>.

- Δύο από τις πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες διαδικτυακής αλληλογραφίας είναι το MSN Hotmail: <http://login.passport.net/uilogin.srf?1c=1033&id=2> και το Gmail του Google.

- OECD σελιδα ως προς την ενοχλητική αλληλογραφία: <http://oecd.org/department/0,2688,en_2649_22555297_1_1_1_1_1,00.html>.

- Άρθρo του BBC: «Ώρα να κατεβάσουμε το διακόπτη και να μειώσουμε ταχύτητα»:

<http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/4682123.stm>.

- Το Truth or Fiction (Αλήθεια ή Φαντασία) είναι μία ιστοσελίδα για τους χρήστες του Διαδικτύου ώστε να ελέγχουν την ακρίβεια των συνήθως προωθούμενων μηνυμάτων: <http://www.truthorfiction.com/>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 6

Spam (Ενοχλητική αλληλογραφία)

Εισαγωγή

Η ενοχλητική αλληλογραφία αναφέρεται στη μαζική αλληλογραφία αυτόκλητων μηνυμάτων σε πολλαπλούς παραλήπτες. Σχετίζεται συνηθέστερα με τα e – mail, αλλά έχει επίσης εφαρμογή στις ομάδες συζητήσεων, το στιγμιαίο μήνυμα και ούτω καθεξής.

Οι διάφορες χώρες έχουν διαφορετικούς ορισμούς για την ενοχλητική αλληλογραφία και χρησιμοποιούν διαφορετικές προσεγγίσεις αντιμετώπισής του. Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (OECD) δημιούργησε μία ομάδα με αποστολή να προσπαθήσει να βρεί και να ομολογοποιήσει τις προσεγγίσεις αυτές: βλ. <http://oecd.org/department/0,2688,en_2649_22555297_1_1_1_1_1,00.html>.

Το «phishing» (http://en.wikipedia.org/wiki/Phishing) είναι μία πιο πρόσφατη εξέλιξη της ενοχλητικής αλληλογραφίας και αντιπροσωπεύει την αυξανόμενη ανησυχία στον κόσμο της ασφάλειας του καταναλωτή. Σε αυτή την έκδοση, οι παραλήπτες λαμβάνουν ενοχλητική αλληλογραφία, η οποία έχει μεταμφιεστεί σε ένα δικαιολογημένο μήνυμα από ένα γνωστό ίδρυμα όπως η τράπεζα. Τα μηνύματα αυτά συχνά περιέχουν σημεία σύνδεσης με ψεύτικες ιστοσελίδες, οι οποίες χρησιμοποιούνται για συγκέντρωση ευαίσυητων δεδομένων του χρήστη.

Η ενοχλητική αλληλογραφία είναι δημοφιλής για εμπορικούς λόγους διότι αποτελεί έναν εξαιρετικά φθηνό και αποτελεσματικό τρόπο προσέγγισης μεγάλου κοινού. Οι διευθύνσεις των e – mail για μαζική αποστολή συχνά συγκεντρώνονται με τη χρήση διαδικτυακών bots (http://en.wikipedia.org/wiki/Internet_bot), τα οποία ψάχνουν το Διαδίκτυο και συγκεντρώνουν διευθύνσεις από πολλές ιστοσελίδες.

Σκέψεις περί ηθικής

- Η ενοχλητική αλληλογραφία συχνά περιλαμβάνει ψευδείς ή απατηλές πληροφορίες. Επειδή ο αποστολέας παραμένει ανώνυμος, δεν είναι επι του παρόντος δυνατό να ασκηθούν διώξεις για ψευδείς ισχυρισμούς.

- Αυτοί οι στέλνουν την ενοχλητική αλληλογραφία συχνά υπολογίζουν στην καλή θέληση των αποδεκτών προκειμένου να συγκεντρώσουν διευθύνσεις e – mail για τις βάσεις δεδομένων τους. Για παράδειγμα, μπορεί να σταλού μηνύματα που να ζητούν από τους παραλήπτες να προσθέσουν προσωπικά δεδομένα σε μία λίστα προκειμένου να στηρίξουν μία παράκληση ή έναν σκοπό. Συχνά παραθέτοντας ένα σκοπό όπως ένα άρρωστο παιδί που πρέπει να χειρουργηθεί, ισχυρίζεται ψευδώς ότι μία εταιρεία ή ένας οργανισμός έχει υποσχεθεί ότι θα δοθούν τα χρήματα καθέ φορά που προωθείται.

- Η ενοχλητική αλληλογραφία μπορεί να περιέχει κακόβουλο υλικό (http://en.wikipedia.org/wiki/Malware).

- Ένας άλλος τύπος διαδικτυακής απάτης είναι η «419», ονομαζόμενη από ένα νιγηριανό νόμο που απογόρευε αυτού του είδους την εξαπάτηση. Αυτό τυπικά αφορά σε υποσχέσεις για τη μοιρασιά ενός μεγάλου χρηματικού ποσού σε ανταπόδοση βοήθειας με τις τραπεζικές μεταφορές.

- Η ενοχλητική αλληλογραφία μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως δολιοφθορά. Ένα παράδειγμα είναι ο βομβαρδισμός και η επακόλουθη υπερφόρτωση των ομάδων συζητήσεων με ψευδή μηνύματα.

Καλυτερη δυνατή πρακτική

- Ελέγχετε όλες τις συνδέσεις στα μηνύματα πριν πατήσετε πάνω σε αυτές. Αυτό μπορεί να γίνει κρατώντας τον κέρσορα πάνω στη σύνδεση – το URL θα πρέπει να εμφανιστεί στην κάτω δεξιά γωνία της οθόνης σας πάνω από τη μπάρα εργασίας. Εάν υποψιάζεστε ότι η σύνδεση δεν οδηγεί εκεί που ισχυρίζεται, δακτυλογραφήστε το στο πρόγραμμα πλοήγησης αντί να πατήσετε επάνω του.

- Χρησιμοποιήστε φίλτρα κατά της ενοχλητικής αλληλογραφίας για να μη χάνετε χρόνο να σβήνετε ανεπιθυμήτα μηνύματα: http://spam-filter-review.toptenreviews.com/.

- Μη δίνετε τη διεύθυνση του e – mail σας σε μεγάλο αριθμό προσώπων. Έχετε κατά νου ότι εάν περιλαμβάνετε τη διαδικτυακή σας διεύθυνση σε μία ιστοσελίδα, το διαδικτυακό crawler μπορεί να την περισυλλέξει και να την προσθέσει σε λίστες διανομής για ενοχλητική αλληλογραφία.

- Εάν όντως πρέπει να αναρτίσετε τη διαδικτυακή σας διεύθυνση, μπορεί να τη συγκαλύψετε προσθέτωντας χαρακτήρες που θα ξεγελάσουν το διαδικτυακό bot. Βλ. τις συμβουλές του Πανεπιστημίου του Lancaster για τη μείωση της ορατότητάς σας στο <http://www.lancs.ac.uk/iss/email/spam.htm#reduce>.

- Μην απαντάτε στην ενοχλητική αλληλογραφία. Αυτό θα επιβεβαιώσει τη διαδικτυακή σας διεύθυνση σε αυτόν που στέλνει την ενοχλητική αλληλογραφία. Έχετε υπόψη σας ότι οι συνδέσεις που υπόσχονται να σας αφαιρέσουν από τη λίστα διευθύνσεών τους μπορεί να μην είναι πραγματικές. Οι αυτόματες εκτός εξουσίας απαντήσεις επίσης θέτουν ένα πρόβλημα αφού στέλνουν απαντήσεις σε αυτούς που αποστέλλουν την ενοχλητική αλληλογραφία όπως και στις γνήσιες επαφές.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της ενοχλητικής αλληλογραφίας: <http://europa.eu.int/information_society/topics/ecomm/index_en.htm>.

- H Ευρωπαϊκή Συμμαχία Κατά της Ενοχλητικής Εμπορικής ΗλεκτρονικήςΑλληλογραφίας: <http://euro.cause.org/en/index.html>.

- H σελίδα της Microsοft για την ενοχλητική αλληλογραφία και το phishing. Το άρθρο του Bill Gates της 28^ης Ιουνίου του 2004 πάνω στην «Εξοικονόμηση και εμπλουτισμός της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας»: <http://www.microsoft.com/mscorp/execmail/2004>.

- «Η Συμμαχία 419 μάχεται την 419 (απάτη) στο Διαδίκτυο»: <http://home.rica.net/alphae/419coal/>.

- Ο OECD για την ενοχλητική αλληλογραφία: <http://oecd.org/department/0,2688,en_2649_22555297_1_1_1_1_1,00.html>.

- Το Truth or Fiction (Αλήθεια ή Φαντασία) είναι μία ιστοσελίδα για τους χρήστες του Διαδικτύου ώστε να ελέγχουν τους ισχυρισμούς των συνήθως προωθούμενων μηνυμάτων: <http://www.truthorfiction.com/>.

- Συμβουλές κατά της ενοχλητικής αλληλογραφίας: <http://www.anti-spam-tips.com/>.

- Βοήθεια με την ενοχλητική αλληλογραφία: <http://spamhelp.org/>.

- SpamBayes, δωρεάν φίλτρα κατά της ενοχλητικής αλληλογραφίας που μπορείτε να βάλετε στο Outlook: <http://spambayes.sourceforge.net/>.

- Κριτικές για φίλτρα κατά της ενοχλητικής αλληλογραφίας: <http://spam-filter-review.toptenreviews.com>.

- Άρθρo του BBC (1^η Φεβροαρίου 2005): «Η αμείλικτη αύξηση της ενοχλητικής αλληλογραφίας»: <http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/4225935.stm>.

- Μελέτη της Radicata – Mirapoint πάνω στις κακές συνήθειες της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας: <http://messagingpipeline.com/news/159903196>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 7

Chat (Διαδικτυακές συνομιλίες)

Τι είναι το chat;

Το chat είναι ένας όρος γενικής χρήσεως που αναφέρεται στη διαδραστική επικοινωνία η οποία λαμβάνει χώρα σε ένα δίαυλο αφιερωμένο στη συζήτηση. Οι χρήστες μπορούν να συζητούν με ομάδες ανθρώπων στα chatrooms [διαδικτυακοί χώροι συνομιλίας] (http://en.wikipedia.org/wiki/Chatroom) ή να διατηρήσουν μία συνομιλία ιδιωτική με επιλεγμένους φίλους χρησιμοποιώντας τις υπηρεσίες του στιγμιαίου μηνύματος (http://en.wikipedia.org/wiki/Instant_messaging).

Το να κάνεις chat είναι ένα πολύ ανεπίσημο μέσο επικοινωνίας παρεμφερές με τις κατά πρόσωπο συνομιλίες και λαμβάνει χώρα μεταξύ δύο ή περισσοτέρων ατόμων. Οι συζητήσεις στο chat συνήθως δακτυλογραφούνται αλλά μπορούν να περιλαμβάνουν και οπτικoακουστική ροή (http://en.wikipedia.org/wiki.Streaming). Αυτή η μορφή επικοινωνίας είναι άμεση και για το λόγο αυτό διαφορετική από την ηλεκτρονική αλληλογραφία, η οποία δεν εξαρτάται από το εάν ο παραλήπτης είναι παρών ταυτόχρονα με τον αποστολέα.

Είναι το chat επικίνδυνο;

Υπήρξε πολλή αρνητική δημοσιότητα πρόσφατα όσον αφορά στους κινδύνους τους οποίους οι νέοι άνθρωποι μπορεί να αντιμετωπίσουν όταν χρησιμοποιούν τα chatrooms. Εξαιτίας ορισμένων πολυτονισμένων εγκληματικών υποθέσεων, οι γονείς και οι δάσκαλοι συχνά ανησυχούν για την πιθανότητα να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με παιδεραστές στα chatrooms. Παρά το γεγονός ότι οι κίνδυνοι αυτοί όντως υφίστανται, είναι σημαντικό να βλέπουμε τους φόβους αυτούς συγκριτικά. Η μεγάλη πλειοψηφία των χρηστών των chatrooms είναι αυτοί που λένε ότι είναι, και οι περισσότερες επικοινωνίες στο chat είναι απόλυτα αθώες. Από το να κηρύττουν το φόβο και να απαγορεύουν τη χρήση του chat, οι ενήλικες θα πρέπει να ενισχύουν τους νέους μαθαίνοντάς τους πώς να είναι ασφαλείς. Μερικοί βασικοί κανόνες για να ακολουθήσετε είναι:

- Να μην γνωστοποιείτε προσωπικές σας πληροφορίες ή να αναρτάτε φωτογραφίες σας.

- Να έχετε μαζί σας έναν ενήλικα εάν θα συναντήσετε έναν φίλο από το chatroom.

- Ενημερώστε κάποιον ενήλικα εάν αντιμετωπίσατε κάτι κατά τη διάρκεια της παραμονής σας στο chat που σας έκανε να αισθανθείτε άβολα.

Εφαρμογές του chat στην εκπαίδευση

Οι δάσκαλοι συχνά υποτιμούν τη σημασία του chat για τους νέους. Το chat και τα στιγμιαία μηνύματα αποτελούν δημοφιλείς ενασχολήσεις και μεταμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν οι νέοι μεταξύ τους. Είναι απόλυτα εφικτό να δαμάσετε αυτή τη δύναμη και να την εφαρμόσετε ως ένα εκπαιδευτικό εργαλείο. Ορισμένες ιδέες περιλαμβάνουν:

- Συσκέψεις για ανταλλαγή ιδεών και συζητήσεις με προβληματική σε πραγματικό χρόνο.

- Παιχνίδια ρόλων και προσομοιώσεις.

- Ανταλλαγή απόψεων και διαφωνίες και συζητήσεις με μικρή ομάδα από γνώστες [του υπό συζήτηση αντικειμένου].

- Κατάρτιση και καθοδήγηση.

- Ομαδική έρευνα.

- Δημιουργία μίας διαδικτυακής κοινότητας.

Πώς να ξεκινήσετε

Υπάρχουν πολλά είδη δωρεάν εκδόσεων προγραμμάτων για διαδικτυακές συνομιλίες, που διατίθενται στο Διαδίκτυο. Μπορείτε να βρείτε μία μεγάλη ποικιλία κάνοντας αναζήτηση για “chat” σε μία οποιαδήποτε μηχανή αναζήτησης. Πολλά προγράμματα διαδικτυακών συνομιλιών που στηρίζονται στο διαδικτυακό ιστό, όπως το Yahoo Chat στο <http://chat.yahoo.com/?myHome>, το ICQ στο <http://www.icq.com> και το AOL Chat στο http://site.aol.com/community/chat/allchats.html παρέχουν μία μεγάλη ποικιλία χώρων για διαδικτυακές συνομιλίες με ομάδες συζήτησης σε πραγματικό χρόνο. Οι χρηστές, συχνά, πρέπει να κατεβάσουν πρώτα μία μικρή εφαρμογή για να ενεργοποιηθεί το chat [διαδικτυακή συνομιλία] και να εγγραφούν στον μεσολαβητή, αλλά από εκεί και ύστερα μπορούν να συνδέονται και να συμμετέχουν ελεύθερα.

Οι εφαρμογές άμεσων μηνυμάτων (http://en.wikipedia.org/wiki/Instant_message), οι οποίες επιτρέπουν τις ιδιωτικές συζητήσεις με επιλεγμένους χρήστες, τώρα ξεπερνούν σε δημοτικότητα τους παραδοσιακούς διαδικτυακούς χώρους συζήτησης, βλ. <http://saferinternet.org/ww/en/pub/insafe/news/articles/0305/uk_ukcgo.htm>. Τις δυνατότητες αυτές μπορείτε να τις ανακαλύψετε αναζητώντας το “instant messaging” σε οποιαδήποτε μηχανή αναζήτησης (http://en.wikipedia.org/wiki/Search_engine). Οι χρήστες κατεβάζουν μία εφαρμογή για να ενεργοποιήσουν τα άμεσα μηνύματα και στη συνέχεια συγκροτούν μία λίστα με τα άτομα που θέλουν να συνομιλούν. Επειδή η επικοινωνία λαμβάνει χώρα σε μία περιορισμένη ομάδα χρηστών, τα άμεσα μηνύματα πολλές φορές θεωρούνται πιο «ασφαλή» από τις συνομιλίες στα chatrooms.

Πώς να χρησιμοποιήσετε ένα chatroom

- Εκκινήστε ένα πρόγραμμα chat.

- Δώστε ένα όνομα χρήστη και έναν κωδικό, εάν απαιτείται.

- Διαλέξτε ένα κατάλληλο chatroom. Συνήθως υπάρχουν χώροι για συνομιλίες για διαφορετικούς σκοπούς και θέματα, για παράδειγμα ομάδες που ενδιαφέρονται για τον αυτοκινητισμό, ομάδες που έχουν ένα συγκεκριμένο θέμα μελέτης, συζητήσεις για καθηγητές κ.οκ.

- Μόλις συνδεθείτε, θα δείτε τη συζήτηση των συμμετεχόντων να «ανεβαίνει» στη βασική οθόνη κειμένου.

- Πληκτρολογήστε το μήνυμά σας και πατήστε “enter” ή κάνετε «κλικ» στο “send” [αποστολή] για να το στείλετε και να το δουν οι υπόλοιποι συμμετέχοντες.

- Εάν θέλετε να στείλετε μήνυμα σε ένα συγκεκριμένο άτομο, επιλέξτε ένα άτομο από τη λίστα των συμμετεχόντων στο παράθυρο.

- Πολλά chatrooms μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την από κοινού ανταλλαγή αρχείων: (http://en.wikipedia.org/wiki/Peer_to_peer). Με τα chatrooms μπορείτε να ανταλλάξετε αρχεία πολύ μεγάλα σε μέγεθος, για να σταλούν με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (http://en.wikipedia.org/wiki/Email).

Πώς να χρησιμοποιήσετε τα άμεσα μηνύματα

- Ανοίξτε την εφαρμογή των άμεσων μηνυμάτων (http://en.wikipedia.org/wiki/Instant_message).

- Ελέγξτε τη λίστα με τις επαφές σας για να δείτε ποιος είναι συνδεδεμένος και διαθέσιμος για συνομιλία.

- Μπορείτε να προσθέσετε καινούριες επαφές μπαίνοντας στην ηλεκτρονική τους διεύθυνση http://en.wikipedia.org/wiki/Email και προσκαλώντας τους να συμμετέχουν στην ομάδα με τις επαφές σας. Θα λάβουν μία πρόσκληση μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και αν συμφωνήσουν, θα εγγραφούν στη λίστα σας. Αυτό σας επιτρέπει να συνομιλείτε σε πραγματικό χρόνο, όταν είσαστε και οι δύο συνδεδεμένοι.

- Πατήστε πάνω στο ID [ταυτότητα] του ατόμου για να στείλετε ένα μήνυμα και ανοίξτε διάλογο για επικοινωνία.

Περί ηθικής

Το chat βασίζεται στο κείμενο. Επειδή δεν μπορούν να μεταδοθούν με το γράψιμο υπαινιγμοί, χειρονομίες και οποιαδήποτε μορφή μη προφορικής επικοινωνίας, εύκολα γίνονται παρανοήσεις στο Διαδίκτυο. Κάποιος θα πρέπει να είναι τόσο ευχάριστος, ευγενικός και με καλούς τρόπους όσο είναι και στις καταστάσεις της πραγματικής ζωής και θα πρέπει να αποκτήσει τη συνήθεια να χρησιμοποιεί καλούς τρόπους συμπεριφοράς [netiquette] (http://en.wikipedia.org/wiki/Netiquette). Το χιούμορ και τα συναισθήματα εκφράζονται μέσω των emoticons (http://en.wikipedia.org/wiki/Emoticons), τα οποία είναι μικρά σύμβολα που μοιάζουν με μικρά πρόσωπα γραμμένα στο πλάι.

Όταν συνομιλείτε με άγνωστους στο Διαδίκτυο, θα πρέπει να θυμάστε, επίσης, ότι οι άνθρωποι μπορεί να μην είναι αυτοί ή αυτό που ισχυρίζονται ότι είναι. Οι κλειστές συνομιλίες με groupware (http://en.wikipedia.org/wiki/Groupware), οι οποίες παρέχουν συνεδριακές δυνατότητες με τη χρήση τους σε μία εγκατάσταση σε ένα σχολείο ή σε μία σχολική αίθουσα, είναι πολύ πιο ασφαλείς και δεν αντιμετωπίζουν το παραπάνω πρόβλημα, καθώς οι συμμετέχοντες εκπροσωπούν μία περιορισμένη ομάδα χρηστών. Βλ. <http://www.netlingo.com/right.cfm?term=username>.

Είναι σημαντικό να θυμόσαστε ότι η ανταλλαγή αρχείων μεταξύ των χρηστών είναι πολύ ευάλωτη διαδικασία, ως προς την ασφάλεια. Σιγουρευτείτε ότι όλα τα αρχεία έχουν σαρωθεί για ιούς, προτού τα μοιραστείτε και σαρώστε οτιδήποτε λάβετε πριν το ανοίξετε (βλ Φύλλο Εργασίας 16 για την ασφάλεια).

Μερικοί γενικοί κανόνες

Η γλώσσα που χρησιμοποιείται στις διαδικτυακές συνομιλίες είναι ατελής, συνδετική και πολύ κοινή· κάποιος που συμμετέχει σε μία τέτοια συνομιλία πρέπει όχι μόνο να είναι γρήγορος, αλλά και ευέλικτος για να μπορεί να αλλάζει από το ένα θέμα στο άλλο και ακόμα και από τη μία συζήτηση στην άλλη. Ο υποστηρικτικός ρόλος του καθηγητή είναι πολύ σημαντικός, όταν εξασφαλίζει την ποιότητα του περιεχομένου και την ισορροπημένη συμμετοχή όλων όσοι συνεισφέρουν στη συνομιλία. Όσο πιο μικροί σε ηλικία είναι οι μαθητές, τόσο πιο σημαντικό είναι το να διοργανώνεται και να διεξάγεται η συνομιλία από τον καθηγητή.

- Ακολουθείστε τη συζήτηση ενεργά καθ’ όλη τη διάρκεια διαδικτυακής συνεδρίασης.

- Συμφωνείστε για το πρόγραμμα της συνεδρίασης εκ των προτέρων· όλοι θα πρέπει να είναι παρόντες την ίδια στιγμή.

- Να είστε ευγενικοί και φιλικοί, όπως θα συνέβαινε εάν ήσαστε πρόσωπο με πρόσωπο.

- Να θυμάστε ότι ένα απρόσεκτα γραμμένο μήνυμα μπορεί να στενοχωρήσει κάποιον ακόμα και αν δεν ήταν αυτή η πρόθεσή σας.

- Ένα σύντομο μήνυμα δουλεύει καλύτερα. Μη μονοπωλείτε μία διαδικτυακή συνομιλία σε πραγματικό χρόνο με το να επικολλάτε τεράστια κομμάτια κειμένου, που έχετε γράψει από πριν, αναγκάζοντας έτσι τους υπόλοιπους να πρέπει να τα διαβάσουν και να απαντήσουν σε αυτά.

- Ο τρόπος με τον οποίο κάνουμε chat προσιδιάζει στο τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας. Προσπαθήστε να διαβάσετε προσεκτικά τα μηνύματα των άλλων και να κατανοήσετε τι θέλουν να πουν. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι θα «συμπληρώσετε μόνοι σας τα κενά».

- Να θυμάστε ότι δεν πρέπει να μοιράζεστε το όνομα χρήστη και τον κωδικό σας.

Ιδέες για εργασία στην τάξη

- Επιλέξτε ένα θέμα και βάλτε τους μαθητές να κάνουν ερωτήσεις μεταξύ τους και να ανταλλάξουν πληροφορίες σε ένα περιβάλλον διαδικτυακής συνομιλίας.

- Επιλέξτε ένα θέμα μελέτης, όπως η ποίηση στην Αγγλία του 19^ου αιώνα. Συγκεντρώστε κάποιο υλικό για προσανατολισμό για να βοηθήσετε τους μαθητές να κάνουν τις δραστηριότητες τους που προηγούνται του μαθήματος. Βάλτε τους μαθητές να δουλέψουν πάνω στις εργασίες τους σε ζευγάρια ή σε μικρές ομάδες. Αυτό το στάδιο εργασίας θα πρέπει να οργανώνεται σύμφωνα με τα πρότυπα μίας ομαδικής μελέτης. (Η μέθοδος του chat δουλεύει καλύτερα όταν υπάρχει αλληλεπίδραση μέσα σε μικρές ομάδες, των 2-6 μαθητών).

- Στο τέλος του εγχειρήματος, οι μαθητές θα προετοιμάζουν παρουσιάσεις που αρμόζουν σε μία συνεδρίαση chat. Η συνομιλία ξεκινάει με παρουσιάσεις από τις μικρές ομάδες, πάνω σε διαφορετικά θέματα μελέτης. Η κοινότητα της μελέτης συνοψίζει αυτά που έμαθαν κατά τη διάρκεια του μαθήματος.

- Επειδή οι συνεδριάσεις των συνομιλιών μοιάζουν με τις πραγματικές συζητήσεις, προσφέρουν στους μαθητές ευκαιρίες για γνήσια αλληλεπίδραση με αποτέλεσμα να είναι χρήσιμες στη μελέτη των ξένων γλωσσών. Ο καθηγητής μπορεί να ενθαρρύνει τους μαθητές να συμμετέχουν στη συζήτηση, συμβουλεύοντάς τους να αναρτούν σύντομα μηνύματα. Η αλληλεπίδραση μπορεί να εμπλουτιστεί με τη δημιουργία ρόλων για τους μαθητές: κάποιος μπορεί να είναι ο καινοτόμος, κάποιος άλλος ο επικριτής. Οι υπόλοιποι μαθητές μπορούν να παρακολουθήσουν στην αρχή τη συζήτηση και στη συνέχεια να προβούν σε σχολιασμό.

- Το Environment Online (ENO) στο <http://eno.joensuu.fi/tools/chat.htm> είναι ένα διεθνές πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που βασίζεται στο Διαδίκτυο. Στην αρχή του μαθήματος, οι μαθητές λαμβάνουν τα θέματά τους από τις ιστοσελίδες του προγράμματος. Οι μαθητές συλλέγουν επιστημονικά και εμπειρικά περιβαλλοντικά δεδομένα, καταγράφουν διαφορετικά φαινόμενα ή τραβούν φωτογραφίες.

- Κατά τη διάρκεια κάθε θεματικής περιόδου, τα εικονικά μαθήματα παίρνουν τη μορφή διαδραστικών και συγχρονισμένων σε πραγματικό χρόνο διαδικτυακών συνομιλιών <http://www.netlingo.com/right.cfm?term=real%20time%20chat>, ηλεκτρονικών ερωτηματολογίων και πινάκων ανακοινώσεων (http://en.wikipedia.org/wiki/Message_boards). Πριν και μετά από τις δραστηριότητες των μαθημάτων, οι μαθητές μοιράζονται τις ιδέες τους και παρακολουθούν τις αποστολές του μέσω του chat και κάνουν έναν απολογισμό του τι έμαθαν.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Διαδικτυακή Συνομιλία των Εκπαιδευτικών των Δημοτικών Σχολείων: <http://k6educators.about.com/mpchat.htm>.

- Chatroom του Δικτύου των Δασκάλων: <http://teachers.net/chatrooms/>.

- Ορίστε το Chat (στα Γαλλικά): <http://chat.voila.fr/>.

- Διεθνής Επισκόπηση της Έρευνας πάνω στην Ανοικτή και την Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Η εξέλιξη ενός Κλίματος Κοινωνικότητας στις Συζητήσεις Εικονικής Εκπαίδευσης: <http://www.irrodl.org/content/v3.1/mioduser.html>

- Μαθητικά Chatrooms (Ηνωμένο Βασίλειο): <http://www.ukstudentchat.com/>

- Η εντός δωματίου διαδικτυακή συνομιλία ως κοινωνικό εργαλείο: <http://www.open2p.com/lpt/a/3071>.

- Το νόημα του Chat – ένα υπέρ-λεξικό: <http://www.hyperdictionary.com/computing/chat>.

- Επισκεφθείτε το Wikipedia για έναν κατάλογο των βασικών emoticons: (http://en.wikipedia.org/wiki/Emoticons#Basic_examples).

- Άμεσα μηνύματα: Φίλος ή Εχθρός για το γράψιμο των μαθητών; Ένας μεταπτυχιακός φοιτητής στην Εκπαιδευτική Τεχνολογία συζητάει τον αντίκτυπο της «ομιλίας» στο γράψιμο των μαθητών: <http://www.newhorizons.org/strategies/literacy/oconnor.htm>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 8

Ομάδες συζητήσεων

Εισαγωγή

Μία ομάδα συζήτησης είναι μία ομάδα σσυνομιλίας που εστιάζει σε ένα συγκεκριμένο θέμα. Η ιστορία τους ξεκινάει από τις απαρχές του διαδικτύου και ξεπερνούν προηγούνται χρονικά ακόμα και του Παγκόσμιου Δικτυακού Ιστού (World Wide Web – WWW).

Κάθε ομάδα συζήτησης αποτελείται από μία συλλογή της επικοινωνίας που έχει τη μορφή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες ομάδες συζητήσεων παγκοσμίως και οι πιο ενεργές ομάδες λαμβάνουν εκατοντάδες νέα μηνύματα κάθε μέρα. Τα μηνύματα χωρίζονται σε λογικές ακολουθίες, οι οποίες καταγράφουν και εμφανίζουν το όνομα του αποστολέα και την ώρα αποστολής του μηνύματος.

Ακόμα χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό και οι περισσότεροι διακομιστές (servers) και πλοηγοί (browsers) τα παρέχουν σήμερα στους ενδιαφερόμενους χρήστες.

Εκπαίδευση

- Οι ομάδες συζητήσεων αποτελούν χρήσιμη πηγή για εύρεση πληροφοριών.

- Οι ομάδες συζητήσεων παρέχουν γόνιμο έδαφος για συζητήσεις, ακονίζοντας έτσι τις ικανότητες συζήτησης των μαθητών.

- Οι καθηγητές μπορούν να μοιραστούν πληροφορίες και εμπειρίες σχετικά με ένα θέμα ή με τη μέθοδο διδασκαλίας.

Σκέψεις περί ηθικής και κίνδυνοι

- Πολύ λίγες ομάδες συζητήσεων είναι πλήρως περιορισμένες και δεν ανιχνεύονται οι χρήστες. Αυτό μπορεί να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης για παράνομες δραστηριότητες όπως η διανομή πνευματικά κατοχυρωμένου υλικού ή η παιδική πορνογραφία.

- Οι ομάδες συζητήσεων έχουν τους δικούς τους κανόνες συμπεριφοράς που ονομάζονται “netiquette” (http://en.wikipedia.org/wiki/Netiquette).

Ορισμένοι χρήστες των ομάδων συζητήσεων, κάνοντας κατάχρηση της ανωνυμίας τους, δημοσιεύουν επικριτικά μηνύματα και εμφανίζουν αντικοινωνική συμπεριφορά, όπως η έξαψη της φαντασίας (flaming) (http://en.wikipedia.org/wiki/Flaming).

Πώς να

- Το Usenet (http://en.wikipedia.org/wiki/Usenet) είναι το δίκτυο που υποστηρίζει τις ομάδες συζητήσεων. O παροχέας διαδικτυακών υπηρεσιών (http://en.wikipedia.org/wiki/Internet_service_provider) (ISP) αποφασίζει σε ποιες θα σας παρέχει πρόσβαση. Επίσης, είναι δυνατό να βρείτε δημόσιους διακομιστές οι οποίοι θα σας παρέχουν πρόσβαση.

- Μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε πολλές ομάδες συζητήσεων χρησιμοποιώντας μία υπηρεσία συζητήσεων. Αυτό συμπεριλαμβάνεται σε ορισμένα προγράμματα ταχυδρομείου όπως το Outlook Express. Βλ. http://www.microsoft.com/windows/ie/using/howto/oe/gettingnews.mspx για πληροφορίες σχετικά με το πώς να το κάνετε, με ή χωρίς το Outlook Express.

- Οι ομάδες συζητήσεων καλύπτουν ήδη ένα μεγάλο φάσμα ειδικών θεμάτων, αλλά μπορείτε να δημιουργήσετε τις δικές σας ομάδες συζητήσεων. Αυτή, όμως, είναι μία περίπλοκη διαδικασία. Οι «Μεγάλες 8» κατηγορίες (οι αρχικές 8 κατηγορίες) εφαρμόζουν μία αργή και δημοκρατική διαδικασία για την αποδοχή νέων μονάδων. Θα πρέπει να αναρτήσετε την πρότασή σας στο news.groups.

Οι πιο αναρχικές (εναλλακτικές) (http://en.wikipedia.org/wiki/Alt_hierarchy) ομάδες συζητήσεων βρίσκονται εκτός των Μεγάλων 8. Μπορείτε να αναρτήσετε την ιδέα σας για μία νέα εναλλακτική ομάδα στην ομάδα συζητήσεων alt.config.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Να είσαστε προσεκτικοί όταν δημοσιοποιείτε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση. Μπορεί να λάβετε ανεπιθύμητα μηνύματα από άλλους χρήστες ομάδων συζητήσεων ή από αποστολείς ομαδικής αλληλογραφίας που τα συλλέγουν με δικτυακά bots (βλ. Φύλλο Εργασίας 6 σχετικά με το spam).

- Όταν γίνεστε για πρώτη φορά μέλη μίας ομάδας συζητήσεων συμβουλευτείτε τις συχνές ερωτήσεις (FAQ) (http://en.wikipedia.org/wiki/Faq) για κατευθυντήριες γραμμές. Αυτό θα σας δώσει μία ιδέα για την ταυτότητα (netiquette) της ομάδας συζητήσεων. Διαφορετικές ομάδες συζητήσεων έχουν διαφορετικούς κανόνες.

- Κάνετε τα μηνύματά σας όσο το δυνατόν πιο μικρά, αλλά να βεβαιώνεστε ότι δίνετε όλες τις σχετικές πληροφορίες. Για παράδειγμα, εάν ζητάτε τη λύση για ένα τεχνικό πρόβλημα, δώστε ακριβείς λεπτομέρειες για το μηχάνημα και το λογισμικό που χρησιμοποιείτε.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Οι ομάδες συζητήσεων του Google στο <http://groups.google.com/> παρέχουν μία ολοκληρωμένη λίστα των ομάδων συζητήσεων και ένα αρχείο που περιέχει πάνω από 1 δισεκατομμύριο ανακοινώσεις.

- Το κολέγιο του Ντάρμουθ δίνει συμβουλές για τις διαδικτυακές συζητήσεις των σχολικών τάξεων: <http://dartmouth.edu/~webteach/articles/discussion.html >.

- Συμβουλές για τη δημιουργία μίας ομάδας συζητήσεων των Μεγάλων 8 από τους David Lawrence και Russ Allbery: http://www.faqs.org/faqs/usenet/creating~newsgroup/part1/>.

- Καταχώρηση του Wikipedia για τις ομάδες συζητήσεων: (http://en.wikipedia.org/wiki/Newsgroups).

- To Newzbot έχει έναν αριθμό πηγών του Usenet, συμπεριλαμβανομένης μίας αναζήτησης για δημόσιους διακομιστές που φιλοξενούν ομάδες συζητήσεων: <http://www.newzbot.com/>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 9

Βιβλιοθήκες παγκοσμίου εμβέλειας

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε μία δικτυακή και σε μία ψηφιακή βιβλιοθήκη;

Η αρχική ιδέα για τη δημιουργία του Διαδικτύου ήταν η ανάπτυξη μιας ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης για εύκολη πρόσβαση και διανομή των πληροφοριών: βλ. <http://www.livinginternet.com/i/ii_summary.htm>. Κατά πολλούς τρόπους ο στόχος αυτός επιτεύχθηκε: σήμερα το Διαδίκτυο λειτουργεί ως μία τεράστια βιβλιοθήκη. Τώρα υπάρχουν περισσότερες από 18.000 βιβλιοθήκες στο Διαδίκτυο και έχουν ιστοσελίδα στο <http://www.libdex.com/>.

Θα πρέπει να γίνεται διαχωρισμός ανάμεσα στις βιβλιοθήκες που έχουν παρουσία στο Διαδίκτυο και τις ψηφιακές ή ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες. Οι διαδικτυακές βιβλιοθήκες έχουν μία απλή ιστοσελίδα που παρέχει στους χρήστες βασικές πληροφορίες για προγράμματα, δραστηριότητες, συλλογές και λεπτομέρειες επικοινωνίας. Μπορεί να περιλαμβάνουν το δανεισμό κανονικών βιβλίων [που δεν είναι σε ηλεκτρονική μορφή] τα οποία είναι καταχωρημένα σε καταλόγους και μπορεί να τα παραγγείλει κάποιος από το Διαδίκτυο. Οι βιβλιοθήκες πανεπιστήμιων και άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων συχνά παρέχουν τέτοιου είδους υπηρεσίες, παρόλο που πολλές δημόσιες βιβλιοθήκες τις παρέχουν, επίσης, στο διαδίκτυο. Οι ψηφιακές βιβλιοθήκες παρέχουν την υπηρεσία να έχει κάποιος πρόσβαση στα βιβλία όταν είναι συνδεδεμένος στο διαδίκτυο [online], όντας συνήθως ψηφιοποιημένα ως γραπτά τύπου html (http://en.wikipedia.org/wiki/Html), πράγμα που σημαίνει ότι μοιάζουν με μία ιστοσελίδα ή με έγγραφα απλού κειμένου (ASCII) (http://en.wikipedia.org/wiki/ASCII), ή με έγγραφα MSWord ή Adobe PDF στο <http://www.census.gov/main/www/pdf.html>.

Γιατί να χρησιμοποιούμε διαδικτυακές βιβλιοθήκες στα σχολεία;

- Οι ικανότητες αναζήτησης που είναι απαραίτητες για την πλοήγηση τόσο σε μία παραδοσιακή βιβλιοθήκη όσο και σε μια διαδικτυακή είναι παρόμοιες. Είναι πολύ σημαντικό να εξασκήσετε και να «ακονίσετε» αυτές τις ικανότητες σε όλους τους τομείς του προγράμματος μαθημάτων.

- Υπάρχουν χιλιάδες βιβλιοθήκες με συγκεκριμένες κατηγορίες στο Διαδίκτυο στο <http://dir.yahoo.com/Reference/Libraries/> που σχετίζονται με συγκεκριμένους τομείς και θεματολογία του προγράμματος μαθημάτων. Ένα “webquest” [διαδικτυακή αναζήτηση] είναι «μία δραστηριότητα που προσανατολίζεται στη συστηματική έρευνα, στην οποία ένα μέρος ή όλες οι πληροφορίες με τις οποίες αλληλεπιδρούν οι μαθητές προέρχονται από πηγές που βρίσκονται στο Διαδίκτυο.» Το μοντέλο στο <http://webquest.org/> είναι πολύ χρήσιμο όταν δημιουργείτε δραστηριότητες για τους συμμετέχοντες σε μία τάξη, ώστε να χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις των βιβλιοθηκών στο Διαδίκτυο, ενώ παράλληλα αναπτύσσουν ένα εύρος ουσιωδών ικανοτήτων, όπως η έρευνα, η αρχειοθέτηση, η ικανότητα ανάγνωσης και γραφής, η ανάλυση και η αξιολόγηση.

Ζητήματα ηθικής

- Τα άτομα και τα ιδρύματα πρέπει να εφαρμόζουν τα κριτήρια ασφαλείας που παρουσιάζονται στα Φύλλα Εργασίας 15, 16 και 18, σχετικά με την εχεμύθεια, την ασφάλεια και τις αγορές στο διαδίκτυο αντίστοιχα, και τα κριτήρια αξιολόγησης του Φύλλου Εργασίας 3 για την αναζήτηση πληροφοριών. Οι βιβλιοθήκες μπορεί να ζητήσουν κάποια πληρωμή για συνδρομή ή εγγραφή, προκειμένου να χρησιμοποιήσετε τις «εγκαταστάσεις».

- Βιβλιοθήκες με συνδρομή: Οι βιβλιοθήκες αυτές συνήθως ζητούν μία ετήσια συνδρομή και μπορεί να σας ζητήσουν να είστε μέλος σε κάποιο πανεπιστήμιο ή ίδρυμα.

- Οι χωρίς χρέωση βιβλιοθήκες περιορίζονται στην έκδοση υλικού που δεν έχει περιορισμούς πνευματικής ιδιοκτησίας. Ο αρχικός πρωτοπόρος είναι το Εγχείρημα Gutenberg: <http://promo.net/pg/>.

- Οι βιβλιοθήκες με εγγραφή μπορεί να ζητήσουν μία απλή εγγραφή των στοιχείων σας, προκειμένου να αποκτήσετε πρόσβαση στο υλικό τους. Να σιγουρευτείτε ότι διαβάσατε τη δήλωση πολιτικής τους και τους όρους χρήσης: <http://www.netlingo.com/right.cfm?term=privacy%20policy>.

- Οι περισσότερες βιβλιοθήκες θα σας παρέχουν πρόσβαση σύμφωνα με κάποιους κανόνες. Οι όροι αυτοί στο <http://www.gallowglass.org/jawiga/SCA/libraries.html#Copyright_Plagiarism> θα απαιτήσουν τουλάχιστον ότι ο χρήστης τηρεί τα κριτήρια των πνευματικών δικαιωμάτων του υλικού. Να θυμάστε ότι, εκτός και αν το υλικό βρίσκεται σε δημόσια δικαιοδοσία, δεν μπορείτε να αναπαραγάγετε ή να εκδώσετε το υλικό, χωρίς την άδεια του εκδότη.

- Τα πνευματικά δικαιώματα είναι, επίσης, προσωπική ευθύνη. Ο πιο κοινός πειρασμός είναι η λογοκλοπή, που είναι η χρήση του έργου κάποιου άλλου, χωρίς να αναφέρεται η πηγή. Να βεβαιώνεστε ότι αναφέρεστε στις πηγές σας και ενσταλάξτε τη συνήθεια αυτή στους μαθητές σας.

Ιδέες για εργασία στην τάξη

- Εντοπίστε τις δημόσιες βιβλιοθήκες της χώρας σας που βρίσκονται στο Διαδίκτυο στο <http://dspace.dial.pipex.com/town/square/ac940/eurolib.htm>. Ζητήστε από τους μαθητές στην τάξη σας να παραγγείλουν ένα βιβλίο από μία από αυτές τις βιβλιοθήκες για να υποστηρίξετε μία δραστηριότητα τρέχουσας έρευνας.

- Χρησιμοποιώντας ένα τρέχον θέμα στην τάξη σας, εντοπίστε μία κατηγορία βιβλιοθηκών στο <http://vlib.org/>. Προσπαθήστε να δημιουργήσετε μία δικτυακή αναζήτηση [webquest] γύρω από τις πηγές της βιβλιοθήκης αυτής, ή χρησιμοποιήστε μία υπάρχουσα δικτυακή αναζήτηση [webquest] στο <http://sesd.sk.ca/teacherresource/webquest/webquest.htm>. Μπορείτε να βρείτε δικτυακές αναζητήσεις χρησιμοποιώντας μία μηχανή αναζήτησης (http://en.wikipedia.org/wiki/Search_engine).

- Χρησιμοποιώντας το ίδιο θέμα εντοπίστε ένα κείμενο δημόσιας δικαιοδοσίας (http://promo.net/pg/) και διορθώστε τα τυπογραφικά λάθη ή μεταφράστε το κείμενο αυτό ως μέρος των εθελοντικών διαδικτυακών εγχειρημάτων να δημοσιευθούν κείμενα στο διαδίκτυο.

- Προσπαθήστε να δημιουργήσετε μία ηλεκτρονική βιβλιοθήκη στο σχολείο. Αυτό θα μπορεί να ξεκινήσει με ένα βιβλίο, που θα μετατραπεί σε ιστοσελίδα ή κείμενο ASCII και θα αποθηκευτεί στο διακομιστή του σχολείου. Η Διεθνής Ένωση Σχολικών Βιβλιοθηκάριων (IASL), <http://www.iasl-slo.org/>, παρέχει σχετικές πληροφορίες για την πολιτική στο <http://www.iasl-slo.org/documents3.html> και κατευθυντήριες γραμμές.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Προτού ενθαρρύνετε τους μαθητές να χρησιμοποιήσουν διαδικτυακές βιβλιοθήκες, βεβαιωθείτε ότι κάνετε μία επανάληψη των βασικών ικανοτήτων, που απαιτούνται για τη βιβλιοθήκη, και των στρατηγικών έρευνας: <http://www.acts.twu.ca/lbr/preface.htm>.

- Προτού ζητήσετε από τους μαθητές σας να «κατεβάσουν» αρχεία, μιλήστε με το διαχειριστή του δικτύου του σχολείου σας. Βεβαιωθείτε ότι υπάρχει χώρος στο διακομιστή του σχολείου για το «κατέβασμα» των αρχείων και την κατάλληλη αρχειοθέτησή τους (http://en.wikipedia.org/wiki/Archiving#Computing_sense).

- Βεβαιωθείτε ότι οι εργασίες χρήσης των διαδικτυακών βιβλιοθηκών που ορίζετε είναι δυνατό να γίνουν. Ελέγξτε ότι υπάρχουν οι πηγές, και ότι οι διευθύνσεις URL [Uniform Resource Locator – Εντοπιστής Ομοιόμορφης Πηγής] (http://en.wikipedia.org/wiki/URL) λειτουργούν.

- Πολλά από τα αρχεία που θα «κατεβάσετε» θα είναι σε μορφή Adobe PDF, προκειμένου να προστατευτούν τα πνευματικά δικαιώματα. Βεβαιωθείτε ότι έχετε κατεβάσει και εγκαταστήσει μία πρόσφατη έκδοση του Acrobat reader, προκειμένου να διασφαλίσετε ότι οι μαθητές θα μπορούν να ανοίξουν τα αρχεία αυτά. Αυτό μπορεί να γίνει από το <http://www.adobe.com/products/acrobat/readstep2.html>.

- Οι βασικές αρχές ασφάλειας που εφαρμόζετε όταν χρησιμοποιείτε το Διαδίκτυο μπορούν να εφαρμοσθούν και όταν χρησιμοποιείτε διαδικτυακές βιβλιοθήκες. Διαβάστε τις δηλώσεις εχεμύθειας, τους όρους χρήσης και σκανάρετε τα αρχεία για ιούς.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Το Παγκόσμιο Ίδρυμα ηλεκτρονικού βιβλίου (World e-book Foundation) παρέχει χιλιάδες κείμενα: <http://www.netlibrary.net/>.

- Το Library Spot παρέχει ένα δωρεάν κέντρο πηγών εικονικής βιβλιοθήκης: <http://www.libraryspot.com/>.

- Η Διεθνής Ένωση Σχολικών Βιβλιοθηκάριων παρέχει πληροφορίες, βοήθεια, επαγγελματική ανάπτυξη και καθοδήγηση ειδικότερα για τους σχολικούς βιβλιοθηκάριους: <http://www.iasl-slo.org/>.

- Ο Κατάλογος Alex για Ηλεκτρονικά Κείμενα είναι μία συλλογή κειμένων δημόσιας δικαιοδοσίας από την Αμερικάνικη και Αγγλική λογοτεχνία, καθώς και τη Δυτική φιλοσοφία: <http://www.infomotions.com/alex2/>.

- Η συλλογή του Κέντρου Ηλεκτρονικού Κειμένου της βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, όπου μπορείτε να κάνετε πλοήγηση σε 15 γλώσσες: <http://etext.lib.virginia.edu/uvaonline.html/>.

- Στρατηγικές έρευνας: Βρείτε το Δρόμο Σας μέσα στην Ομίχλη της Πληροφορίας: <http://www.acts.twu.ca/lbr/textbook.htm/>.

- Λίστα των 1000 + διαδικτυακών αναζητήσεων από το Τμήμα Δυναμικού Εκπαίδευσης του Σχολείου Saskatoon: <http://sesd.sk.ca/teacherresource/webquest/webquest.htm>.

- Άρθρο «Ιστορική Έρευνα στη Σύγχρονη Βιβλιοθήκη»: <http://www.gallowglass.org/jawiga/SCA/libraries.html>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 10

Μουσική και εικόνες στο Διαδίκτυο

Εισαγωγή

Το διαδίκτυο, ως μία πλατφόρμα πολυμέσων, παρέχει ένα μεγάλο αριθμό τρόπων επικοινωνίας συμπεριλαμβανομένων των αρχείων ήχου, των αρχείων βίντεο και των ψηφιακών φωτογραφιών. Τα μέσα αυτά έχουν πολύ μεγάλο αντίκτυπο, καθώς ξεπερνούν τα γλωσσικά, πολιτισμικά και εθνικά όρια.

Τα νομικά ζητήματα μείζονος σημασίας είναι η καταπάτηση των πνευματικών δικαιωμάτων και το παράνομο περιεχόμενο.

Πνευματικά δικαιώματα

- Ένας αριθμός διεθνών νόμων και συμφωνιών έχουν λάβει χώρα. Το 1996 περισσότερες από 100 χώρες υπέγραψαν δύο συνθήκες του Παγκόσμιου Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO), στοχεύοντας στο να επιδοθούν στο ψηφιακό περιεχόμενο: <http://www.wipo.int/treaties/en/>.

- Ο δημιουργός οπτικό-ακουστικού υλικού έχει αυτόματα τα πνευματικά δικαιώματα, εκτός και αν τα αποποιηθεί.

- Το δίκαιο των περισσότερων χωρών διατηρεί τα πνευματικά δικαιώματα για 50-70 μετά το θάνατο του δημιουργού.

- Συνήθως υπάρχουν παραπάνω από ένας κάτοχοι των πνευματικών δικαιωμάτων ενός μουσικού κομματιού. Ο στιχουργός, ο ερμηνευτής, η δισκογραφική εταιρεία και ο εκδότης μπορούν να έχουν όλοι τους δικαιώματα ή «συσχετιζόμενα δικαιώματα».

- Εκτός από την οικονομική πτυχή, ο δημιουργός οπτικό-ακουστικού υλικού έχει «ηθικά δικαιώματα» (http://en.wikipedia.org/wiki/Moral_rights). Αυτό σχετίζεται με το δικαίωμα να αναγνωρίζεται κανείς ως ο δημιουργός και με το δικαίωμα να μην αλλοιώνεται ή γίνεται αντικείμενο επεξεργασίας η δουλειά κάποιου, χωρίς άδεια.

- Η μουσική και οι ταινίες μπορούν να αγοραστούν από το διαδίκτυο (βλ. το Φύλλο Εργασίας 18 για τις διαδικτυακές αγορές). Υπάρχουν πολλές ιστοσελίδες, όπου μπορεί κάποιος να αγοράσει μουσικά κομμάτια ηλεκτρονικά, όπως το iTunes στο <http://apple.com/itunes/>, και το Napster στο <http://napster.com/ />, αλλά οι αντίστοιχες υπηρεσίες για τις ταινίες βρίσκονται ακόμα στα αρχικά τους στάδια. Το «κατέβασμα» ταινιών γίνεται όλο και πιο συνηθισμένο, καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι αποκτούν γρήγορη σύνδεση για να «κατεβάζουν» τα μεγάλα αρχεία που χρειάζονται.

- Η αγορά μουσικής ή ταινιών στο διαδίκτυο συνήθως δίνει περιορισμένα ή και καθόλου δικαιώματα αντιγραφής και διάθεσής τους. Για παράδειγμα, το διαδικτυακό μουσικό κατάστημα της Apple, το iTunes, επιτρέπει ένα αγορασμένο μουσικό κομμάτι να μπορεί να χρησιμοποιηθεί το πολύ από πέντε υπολογιστές μέσα στο ίδιο νοικοκυριό: <http://apple.com/itunes/share>.

- Η μουσική βιομηχανία έχει κινηθεί δικαστικά κατά των εταιρειών που κυκλοφορούν λογισμικό ανταλλαγής αρχείωνγια και κατά μεμονωμένων ατόμων που μοιράζονται τα αρχεία τους. Ένας “uploader” – κάποιος δηλαδή που καθιστά τα αρχεία του διαθέσιμα για «κατέβασμα» έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να διωχθεί ποινικά, παρά κάποιος που «κατεβάζει» τα αρχεία.

- Το Creative commons στο <http://creativecommons.org/> είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που προσφέρει μία εναλλακτική στα πλήρη πνευματικά δικαιώματα

Παράνομο περιεχόμενο

- Ο ορισμός του παράνομου περιεχομένου διαφέρει από χώρα σε χώρα.

- Το παράνομο περιεχόμενο πιο συχνά αναφέρεται στην παιδική πορνογραφία, την υπερβολική βία, τον πολιτικό εξτρεμισμό ή στην υποκίνηση της έχθρας ενάντια σε μειονοτικές ομάδες.

- Πολλές χώρες έχουν μία γραμμή εξυπηρέτησης για την αναφορά του παράνομου υλικού: <http://www.inhope.org/en/index.html>.

- Η ανάληψη δράσης μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη ή αργή διαδικασία, ανάλογα με τη φύση του υλικού και το που παρουσιάστηκε.

- Οι γραμμές εξυπηρέτησης συνεργάζονται με τους παροχείς διαδικτυακών υπηρεσιών (ISP) και την αστυνομία, και έχουν τις καλύτερες προϋποθέσεις για να αντιμετωπίσουν το παράνομο υλικό.

- Το Inhope είναι δίκτυο εθνικών γραμμών εξυπηρέτησης.

Ηθικοί στοχασμοί και κίνδυνοι

- Οι πωλήσεις δίσκων παγκοσμίων μειώθηκαν κατά 25% ανάμεσα στο 2001 και 2005. πολλοί αποδίδουν την πτώση αυτή στο ότι έχει αυξηθεί το παράνομο «κατέβασμα» μουσικής από το Διαδίκτυο.

- Η μουσική βιομηχανία αντέδρασε μηνύοντας τόσο ιστοσελίδες όσο μεμονωμένους χρήστες.

- Η χρήση λογισμικού ανταλλαγής αρχείων (http://en.wikipedia.org/wiki/Peer-to-peer) μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο ασφαλείας για τον υπολογιστή σας, καθώς οι ιοί (http://en.wikipedia.org/wiki/Viruses) και τα κατασκοπευτικά προγράμματα [spyware] (http://en.wikipedia.org/wiki/Spyware) συχνά διανέμονται με το να επισυνάπτονται σε αρχεία μουσικής και εικόνας.

Εκπαίδευση

- Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα μπορούν σε ορισμένες περιπτώσεις να προβαίνουν σε αναπαραγωγή κάποιων έργων και να τα μεταδίδουν στο κοινό. Ανατρέξτε στην εθνική σας νομοθεσία ή στην Οδηγία 2001/29/ΕΟΚ της 22ας Μαΐου 2001.

- Το έργο που χρησιμοποιείται πρέπει να είναι απολύτως για εκπαιδευτικούς ή επιστημονικούς σκοπούς.

- Η πηγή, συμπεριλαμβανομένου του ονόματος του συγγραφέα θα πρέπει να αναφέρεται – εκτός από τις περιπτώσεις όπου κάτι τέτοιο είναι αδύνατο.

- Δεν πρέπει να αποκομίζεται άμεσο ή έμμεσο οικονομικό ή εμπορικό όφελος από τη χρήση του υλικού αυτού.

- Λάβετε έγγραφη άδεια από τους γονείς ή τους κηδεμόνες προτού δημοσιεύσετε φωτογραφίες των μαθητών στο Διαδίκτυο.

- Στην περίπτωση δημοσίευσης υλικού στην ιστοσελίδα του σχολείου, όλο το υλικό, συμπεριλαμβανομένου του υλικού που προέρχεται από τους μαθητές, βρίσκεται στη δικαιοδοσία του σχολείου.

Μέσα στη σχολική τάξη

- Ξεκινήστε μία συζήτηση για ηθικές απόψεις. Η πειρατεία οπτικό-ακουστικού υλικού αποτελεί κλοπή;

- Ενημερώστε τους μαθητές για τους κινδύνους των ιών και των κατασκοπευτικών προγραμμάτων που εγκυμονεί το «κατέβασμα».

- Συζητήστε για το παράνομο και επιζήμιο υλικό. Έρευνες έχουν δείξει ότι πολλοί μαθητές, ηθελημένα ή κατά λάθος, έχουν βρει τέτοιους είδους υλικό στο Διαδίκτυο, αλλά λίγοι το έχουν πει σε κάποιον ενήλικο.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Τα σχολεία και οι εταιρείες θα πρέπει να έχουν μία αποδεκτή πολιτική χρήσης (AUP), η οποία θα συμπεριλαμβάνει ζητήματα για τα πνευματικά δικαιώμτα και το παράνομο περιεχόμενο.

- Οι γονείς θα πρέπει να συμφωνούν για ορισμένους κανόνες σχετικά με τη χρήση του Διαδικτύου με τα παιδιά.

Πνευματικά δικαιώματα

- Πάρτε έγγραφη άδεια από τον κάτοχο των πνευματικών δικαιωμάτων προτού χρησιμοποιήσετε το υλικό.

- Κάνετε αναφορά στο συγγραφέα/ δημιουργό οποιοδήποτε υλικού χρησιμοποιήσετε.

- Εφαρμόστε τις κατηγοριοποιήσεις του Creative Common στο υλικό που δημιουργείτε για να διευκρινίσετε το πώς μπορούν να το χρησιμοποιούν οι άλλοι: <http://creativecommons.org/>.

Παράνομο περιεχόμενο

- Τα λογισμικά φίλτρα μπορούν να εμποδίσουν ορισμένες παράνομες ιστοσελίδες.

- Κανένα φίλτρο δεν είναι τέλειο. Επίσης είναι σημαντικό να συζητήσετε τη χρήση του Διαδικτύου από τα παιδια.

- Ενθαρρύνετε τα παιδιά να συζητούν τις εμπειρίες τους από τη χρήση του Διαδικτύου.

- Αναφέρατε παράνομο περιεχόμενο σε μία γραμμή εξυπηρέτησης, βλ. το inhope στη συνέχεια.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Παγκόσμιος Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO): <http://www.wipo.int/>.

- Το pro-music αποτελεί μία καλή πηγή πληροφόρησης για τη διαδικτυακή μουσική πειρατεία. Έχει ένα ενημερωτικό φυλλάδιο για τα παιδιά και Ερωτήσεις & Απαντήσεις για το «κατέβασμα» μουσικής: <http://pro-music.org/copyright/faq.htm>.

- Το Inhope είναι το δίκτυο γραμμών εξυπηρέτησης για την αναφορά παράνομου υλικού στο Διαδίκτυο: <http://www.inhope.org/ >.

- Η ιστοσελίδα μέσων του Συμβουλίου της Ευρώπης έχει πληροφορίες για το έργο της στον τομέα των πνευματικών δικαιωμάτων: <http://www.coe.int/T/E/human_rights/media>.

- Πληροφορίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας: <http://www.europa.eu.int/comm/internal_market/copyright/index_en.htm>.

- Πληροφόρηση για τη νομοθεσία της Ε.Ε. στον τομέα της πνευματικής ιδιοκτησίας: <http://www.europa.eu.int/scadplus/leg/en/s06020.htm>.

- Η Διεθνής Ομοσπονδία για τη Φωνολογική Βιομηχανία (IFPI) πα΄ρέχει μία νομική επισκόπηση σχετικά με τη διαδικτυακή μουσική: <http://www.ifpi.org/>.

- Άρθρο του BBC, «Τα σχέδια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα πνευματικά δικαιώματα στην Ε.Ε.: <http://news.bbc.co.uk/1/hi/technology/4663731.stm>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 11

Δημιουργικότητα

Πώς προωθεί το Διαδίκτυο τη δημιουργικότητα;

Λόγω της ευέλικτης φύσεως του Διαδικτύου, η διαρρύθμιση της σημερινής σχολικής τάξης είναι λιγότερο άκαμπτη σε σχέση με το παρελθόν. Η αλματώδης τεχνολογική ανάπτυξη παρέχει στους μαθητές άφθονες ευκαιρίες να εξερευνήσουν θέματα που τους ενδιαφέρουν και να μάθουν πράγματα με μη συμβατικούς τρόπους.

Χρησιμοποιώντας τα εργαλεία που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία, οι μαθητές μπορούν να δημιουργήσουν υλικό επαγγελματικών προδιαγραφών, που μπορεί να δημοσιευτεί στο κοινό σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Μπορούν να διεξαγάγουν οποιουδήποτε είδους πειράματα και προσομοιώσεις μέσα στην τάξη, ή διαδραστικά με άλλους μαθητές μέσω του Διαδικτύου.

Το Διαδίκτυο έχει παγκοσμιοποιήσει την εκπαίδευση και παρέχει στους μαθητές τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν σε πραγματικό χρόνο με τους ομότιμούς τους σε όλη την υφήλιο.

Ενδυνάμωση των δημιουργικών διαδικασιών στην εκπαίδευση

- Η επιτυχής τεχνολογική ολοκλήρωση στην τάξη παρέχει στους μαθητές τη δυνατότητα να επιδείξουν την καινοτομία τους, τη μοναδικότητά τους και τη δημιουργικότητά τους.

- Η χρήση δημιουργικών προγραμμάτων και του Διαδικτύου σας επιτρέπει να βελτιώσετε την εκμάθηση στην τάξη με σημαντικούς τρόπους.

- Η δυνατότητα έκφρασης της δημιουργικότητας και η ανάληψη ενός πιο ενεργού ρόλου στην τάξη ενθαρρύνουν την εκμάθηση και την καλλιέργεια.

- Οι μαθητές μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να έλθουν σε επαφή με καλλιτέχνες οπουδήποτε στον κόσμο και να ζητήσουν συμβουλές και απόψεις για το έργο τους. Οι καλλιτέχνες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις διαδικτυακές συζητήσεις (βλ. Φύλλο Εργασίας 7), τις βίντεο-διασκέψεις, βλ. <http://www.netlingo.com/right.cfm?term=video%20conferencing>, ή τις εικονικές συσκέψεις για να παραδώσουν εργαστηριακά μαθήματα.

- Χρησιμοποιώντας του διαδικτυακούς πίνακες ανακοινώσεων (http://en.wikipedia.org/wiki/Message_boards, οι μαθητές μπορούν να δουλέψουν μαζί, έχοντας διαδικτυακή συνεργασία σε κοινά εγχειρήματα. Αυτό παρέχει μία καινούργια δημιουργική διέξοδο και ο καταιγισμός σκέψεων που συμπεριλαμβάνει μπορεί να ερεθίσει τη δημιουργική διαδικασία.

Πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι δεν εμποδίζεται η δημιουργικότητα;

Υπάρχουν διάφορα ζητήματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη στο περιβάλλον της μόρφωσης.

- Ζητήματα πρόσβασης: Έχουν όλοι στο σχολείο σας πρόσβαση στον απαραίτητο εξοπλισμό; Έχουν όλοι οι μαθητές τις ίδιες δυνατότητες πρόσβασης;

- Ισότητα: Όλοι οι μαθητές – αγόρια και κορίτσια σε όλο τον κόσμο, ανεξάρτητα από την ηλικία και την ικανότητα – θα πρέπει να ωφελούνται από ίσες ευκαιρίες, ώστε να είναι δημιουργικοί, να γνωρίζουν δηλαδή που να χρησιμοποιήσουν και να δημιουργήσουν με όλη τη διαθέσιμη τεχνολογία.

- Ο παράγοντας διαδικτυακής ασφάλειας: Μήπως τα φίλτρα (http://en.wikipedia.org/wiki/Internet_filters) που έχουν τοποθετηθεί για την ασφάλεια των μαθητών τους εμποδίζουν επίσης να έχουν πρόσβαση στο υλικό που χρειάζονται; Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό προκειμένου να απολαμβάνουν οι μαθητές την ασφαλή πρόσβαση στις πληροφορίες που χρειάζονται; (Βλ. το Φύλλο Εργασίας 14 σχετικά με την Τυποποίηση και το φιλτράρισμα.

- Εκπαίδευση των καθηγητών: Σε πολλές τάξεις, οι μαθητές γνωρίζουν περισσότερα για το Διαδίκτυο από τους καθηγητές τους. Οι καθηγητές πρέπει να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες εκπαίδευσης που τους παρέχονται, προκειμένου να καθοδηγήσουν κατάλληλα τους μαθητές τους σε όλους τους τομείς του ICT.

- Ζητήματα τεχνικής υποστήριξης: Παρέχει το σχολείο σας την απαραίτητη τεχνική υποστήριξη , προκειμένου να μην εμποδίζονται τα προγράμματα και τα εγχειρήματα;

- Προστατευμένο περιβάλλον: η δημιουργικότητα επιτρέπει την έκφραση των συναισθημάτων σας ως άτομο. Παρόλο που το ιδανικό θα ήταν να περιορίσετε τις δεσμεύσεις στις δημιουργικές διεργασίες ενός μαθητή, είναι σημαντικό να διατηρήσετε τον έλεγχο της απόδοσης, ειδικά στην περίπτωση που υπάρχει καταιγισμός ιδεών στη διαρρύθμιση μίας ομάδας, όπως η διαδικτυακή συζήτηση. Ένας δάσκαλος ή κάποιος άλλος εκπρόσωπος της εκπαίδευσης θα πρέπει να είναι παρόν για να καθοδηγήσει την εργασία κατά τρόπο εποικοδομητικό.

Προώθηση της δημιουργικότητας στην τάξη

- Μία δικτυακή αναζήτηση, <http://webquest.sdsu.edu/materials/>, είναι μία προσέγγιση που στηρίζεται στη συστηματική έρευνα, που στοχεύει στην ενσωμάτωση του Διαδικτύου μέσα στην τάξη. Επιπρόσθετες πηγές για τη δικτυακή αναζήτηση είναι διαθέσιμες από τον ιστοχώρο του εκπαιδευτικού δυναμικού του Καναδικού SESD: <http://sesd.sk.ca/teacherresource/webquest.htm>.

- Οι μαθητές μπορούν να προκαλέσουν τη δημιουργικότητά τους με το να δημιουργήσουν τις δικές τους ιστοσελίδες. Αυτό διεγείρει τις διαδικασίες δημιουργικής σκέψεις με διαφορετικούς τρόπους, καθώς απαιτεί την εισαγωγή γραφικών και περιεχομένου.

- Οι μαθητές μπορούν να συνεργαστούν σε προγράμματα που αναπτύσσουν τις ικανότητές τους στο γράψιμο, παράγοντας διαδικτυακά βιβλία και ιστορίες.

- Το λογισμικό Hot Potatoes στο <http://hotpot.uvic.ca/>, διατίθεται χωρίς χρέωση και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία διαδραστικών κουίζ και δραστηριοτήτων για το Διαδίκτυο.

- Οι μαθητές μπορούν να δημιουργήσουν διαδραστικές ιστορίες με πολλαπλές καταλήξεις χρησιμοποιώντας λογισμικά όπως το αυτό που διατίθεται στην ιστοσελίδα της Quia: <http://www.quia.com/>.

- Οι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και οι φοιτητές των πανεπιστημίων μπορούν να δημιουργήσουν το δικό τους τρισδιάστατο περιβάλλον εκμάθησης στο <http://www.activeworlds.com/> με ένα λογισμικό όπως το Active Worlds. Μπορούν να κατασκευάσουν το ιδανικό για αυτούς τοπίο, τη δική τους εικονική πανεπιστημιούπολη. Μπορούν επίσης να συνεργαστούν με άλλους μαθητές πάνω σε προγράμματα διαφορετικής θεματολογίας.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Το Διαδίκτυο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βασικό εργαλείο αναζήτησης για ιστορικές πληροφορίες πάνω σε διαφορετικά ζητήματα. Στη συνέχεια οι μαθητές μπορούν να εφαρμόσουν τις γνώσεις που έχουν κερδίσει σε μία εργασία που διεγείρει τη δημιουργικότητά τους. Η τεχνολογία παρέχει στους μαθητές τη δυνατότητα και την ελευθερία να αναπτύσσουν ένα τρόπο σκέψης υψηλών προδιαγραφών.

- Το διαδίκτυο και τα άλλα είδη της σύγχρονης τεχνολογίας επιτρέπουν τη δυναμική επικοινωνία και συνεργασία ανάμεσα σε μαθητές διαφορετικών χωρών και πολιτισμών. Περισσότερο από άλλοτε, οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε καταιγισμό ιδεών για την εύρεση δημιουργικών λύσεων με μία ευρεία βάση ανταλλαγής απόψεων.

- Οι καθηγητές έχουν διαπιστώσει ότι η εφαρμογή της τεχνολογίας στην τάξη, κατά τέτοιο τρόπο που να προωθούν τις δραστηριότητες, παρέχει στους μαθητές ευκαιρίες για επίλυση προβλημάτων και καινοτομίες.

- Συνεχίστε να μαθαίνετε από τους στόχους που έχετε θέσει: το κλειδί για να επιτύχετε τους στόχους αυτούς είναι το να επικεντρωθείτε στη διαδικασία που ακολουθείτε για φτάσετε στο αποτέλεσμα και όχι το ίδιο το αποτέλεσμα.

- Όταν οι μαθητές δημοσιεύουν τα αποτελέσματα των δημιουργικών δραστηριοτήτων τους στο Διαδίκτυο, πρέπει να σέβονται τα πνευματικά δικαιώματα (http://en.wikipedia.org/wiki/Copyright). Υπενθυμίστε τους να αναφέρουν τις πηγές τους όταν χρησιμοποιούν υλικό που δημιουργήθηκε από άλλους.

Για περαιτέρω πληροφορίες

Ένας αριθμός ιστοσελίδων μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αρχή για να εισαχθούν οι μαθητές σε εγχειρήματα, όπου ενθαρρύνεται η δημιουργικότητα και η συνεργασία είναι μείζονος σημασίας.

- Το ThinkQuest είναι ένας διεθνής διαγωνισμός, που προκαλεί τους μαθητές και τους καθηγητές να δημιουργήσουν ιστοσελίδες πάνω σε εκπαιδευτικά θέματα: <http://www.thinkquest.org/>.

- To Global Schoolhouse Cyberfair είναι ένας διαδικτυακός τόπος συνάντησης, όπου γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικοί μπορούν να συνεργαστούν, να αλληλεπιδράσουν, να παρουσιάσουν, να δημοσιεύσουν και να ανακαλύψουν πηγές εκμάθησης: <http://www.globalschoolnet.org/GSH/>.

- Πρόγραμμα Επίλυσης Μελλοντικών Προβλημάτων [Future Problem Solvers Program]: Απασχολεί τους μαθητές με τη δημιουργική επίλυση προβλημάτων διεγείροντάς τις ικανότητές τους για κριτική και δημιουργική σκέψη: <http://www.fpsp.org/>.

- H τάση του Mr Coulter για το Διαδίκτυο: στο άπειρο και ακόμα παραπέρα. Ένας έμπειρος δάσκαλος δημοτικού σχολείου χρησιμοποιεί τη διαδικτυακή δημοσίευση για να παρακινήσει τους νέους συγγραφείς: <http://www.newhorizons.org/strategies/literacy/coulter.htm>.

- Online FanFiction: Το τι μπορούν να μας διδάξουν η τεχνολογία και η λαϊκή κουλτούρα σχετικά με τις οδηγίες για το γράψιμο και τις βασικές γνώσεις μπορεί να βρεθεί στο: <http://www.newhorizons.org/strategies/literacy/black.htm>. Ένας υποψήφιος για διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο του Γουισκόνσιν εξερευνά έναν εναλλακτικό εκπαιδευτικό κόσμο στο κυβερνο-διάστημα, το οποίο συνήθως είναι ένας υποχρεωτικό δρόμος για δημιουργικό γράψιμο εκτός της τάξης.

- Το Gateway στα εκπαιδευτικά υλικά παρέχει στους εκπαιδευτικούς εύκολη και γρήγορη πρόσβαση σε εκπαιδευτικές πηγές. Πραγματοποιήστε μία αναζήτηση για «δημιουργικότητα» για σχέδια μαθημάτων, ιδέες για την τάξη: <http://www.thegateway.org/>.

- Υλικό για ανάγνωση και εκπαίδευση για αναζήτηση πληροφοριών: <http://webquest.sdsu.edu/materials.htm/>

- Κατάλογος 1000 + διαδικτυακών αναζητήσεων από το SESD: <http://sesd.sk.ca/teacherresource/webquest.htm>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 12

Παιχνίδια

Εισαγωγή

Περισσότερα από τα μισά παιδιά που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο παίζουν διαδικτυακά παιχνίδια: το 70% στο Ηνωμένο Βασίλειο και το 90% στις Σκανδιναβικές χώρες, σύμφωνα με μία έρευνα SAFT (ασφάλεια, εγνωσιμότητα, γεγονότα, εργαλεία) στο <http://www.saftonline.org>.

Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη παιχνιδιών, όπως τα arcade, τα παιχνίδια ρόλων, στρατηγικής και αθλημάτων. Μπορεί να τα παίξει κάποιος μόνος του ή με συμπαίκτες, σε κλειστό κύκλο ή μαζί με χιλιάδες άλλους.

Η επένδυση στην ανάπτυξη των παιχνιδιών έχει αυξηθεί ταχύτατα κατά τα τελευταία χρόνια. Το 2005, το μέσο κόστος κατασκευής ενός παιχνιδιού ήταν 5-7 εκατομμύρια δολάρια, ενώ μερικοί τίτλοι κόστισαν πάνω από 20 εκατομμύρια για να κατασκευαστούν. Μία έκθεση από την DFC Intelligence στο <http://www.dfcint.com/> προβλέπει ότι οι παγκόσμιες πωλήσεις ηλεκτρονικών παιχνιδιών θα φτάσουν τα 26 δισεκατομμύρια δολάρια το 2010.

Προσωπική εξέλιξη και εκπαιδευτική αξία

- Το να παίζει κανείς παιχνίδια είναι κάτι παραπάνω από διασκέδαση· είναι μία εμπλουτιστική συλλογική δραστηριότητα την οποία απολαμβάνουν παιδιά και ενήλικες όλων των ηλικιών.

- Τα παιχνίδια καλλιεργούν τη δημιουργικότητα και παίζουν σημαντικό ρόλο στην κοινωνική και πνευματική ανάπτυξη.

- Τα παιχνίδια αποτελούν μία από τις ελάχιστες περιπτώσεις όπου οι ενήλικες και τα παιδιά μπορούν να ανταλλάξουν ιδέες πάνω σε κοινή βάση (επικοινωνία μέσα από διαφορετικές γενεές).

- Τα παιδιά μαθαίνουν για τη δημοκρατία παίζοντας μέσα σε διαφορετικές κοινωνικές δομές, μέσα σε ένα περιβάλλον που οριοθετείται από κανόνες και παραμέτρους.

- Τα παιχνίδια συχνά περιλαμβάνουν το να μοιράζεσαι και να σέβεσαι τα δικαιώματα των άλλων, φέρνοντας καμιά φορά τους παίκτες σε επαφή με άλλους πολιτισμούς και δια-πολιτισμικές πρακτικές. Τα παιδιά μπορούν να εξασκήσουν τα κοινωνικά τους προσόντα, χωρίς να φοβούνται την αποτυχία και έχοντας μία αίσθηση ελέγχου.

- Λόγω του ότι τα παιχνίδια απαιτούν από τα παιδιά να υπακούν σε κανόνες και να ακολουθούν οδηγίες, αυξάνουν την ικανότητά τους για αυτοπειθαρχία και αυτονομία.

- Τα παζλ, τα επιτραπέζια παιχνίδια, οι περιπέτειες και οι αναζητήσεις προσφέρουν στους παίκτες τη δυνατότητα να αναπτύξουν στρατηγική σκέψη και ικανότητες επίλυσης προβλημάτων.

- Άλλα παιχνίδια μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην ανάπτυξη της καλής λειτουργίας του οργανισμού και των χωρικών ικανοτήτων σε παιδιά μικρότερης ηλικίας και σε θεραπευτικούς σκοπούς, για τα άτομα που έχουν σωματική αναπηρία.

- Τα διαδικτυακά παιχνίδια χρησιμεύουν στο να εισάγονται οι αρχάριοι στην τεχνολογία και γενικά στο να καλλιεργούν το ενδιαφέρον για το ICT (http://en.wikipedia.org/wiki/Information_technology).

- Τα παιχνίδια μπορούν να ενσωματωθούν σχεδόν σε οποιοδήποτε πεδίο του προγράμματος σπουδών, από τα μαθηματικά μέχρι τις κοινωνικές σπουδές και τις ξένες γλώσσες.

Πιθανοί κίνδυνοι

- Η βίαιη φύση ορισμένων ηλεκτρονικών παιχνιδιών έχει συσχετιστεί αόριστα με τη βίαιη συμπεριφορά των νεαρών ατόμων. Παρόλα αυτά, μία έκθεση του Danish Media Council [Συμβούλιο των Μέσων της Δανίας] το 2002 υπέδειξε ότι οι βίαιες εκφάνσεις ορισμένων παιχνιδιών δεν επηρεάζουν περισσότερο από ό,τι η βία στην τηλεόραση: <http://resources.eun.org/insafe/datorspel_Playing_with.pdf/>.

- Οι μελέτες που προσπαθούν να καθορίσουν το ποσοστό των νεαρών ατόμων που εθίζονται στα ηλεκτρονικά παιχνίδια έχουν σε πολύ μεγάλο βαθμό διαφορετικά αποτελέσματα. Αυτό οφείλεται στο ότι δεν υπάρχει επί του παρόντος κάποια συμφωνία για να αποφασίζεται κατά αντικειμενικό τρόπο σε ποιο στάδιο η έντονη χρήση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών θα θεωρείται υπερβολική ή εθιστική. Οι παίκτες μπορούν να παίζουν πολλές ώρες την εβδομάδα, χωρίς δυσμενείς επιδράσεις στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή τους. Εντούτοις, είναι γενικά αποδεκτό ότι ο εθισμός αποτελεί πρόβλημα για ένα μικρό ποσοστό των παικτών. Το πρόβλημα αυτό έγινε ευρέως γνωστό όταν η υπόθεση ενός Κορεάτη, ο οποίος πέθανε ύστερα από 50 ώρες παιχνιδιού, καλύφθηκε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης τον Αύγουστο του 2005.

- Μερικοί παίκτες έχουν κατηγορηθεί ότι υποστηρίζουν φυλετικά ή ρατσιστικά στερεότυπα.

- Ορισμένα διαδικτυακά παιχνίδια παρέχουν τη δυνατότητα να γνωρίζεις και να επικοινωνείς με ξένους.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Τα συστήματα τυποποίησης και βαθμολόγησης ενθαρρύνουν τους δρώντες στη βιομηχανία των παιχνιδιών να δρουν πιο υπεύθυνα απαιτώντας από αυτούς να καθορίζουν και να περιγράφουν τα προϊόντα τους. Αυτό βοηθάει επίσης τους αγοραστές παιχνιδιών να κρίνουν την καταλληλότητα ως προς το περιεχόμενο των παιχνιδιών και την ηλικία και να κινούνται στην αγορά των παιχνιδιών με πιο ασφαλή τρόπο.

- Παρακολουθείστε πόσες ώρες ξοδεύουν παίζοντας. Λάβετε μέτρα εάν αποφεύγουν άλλες κοινωνικές δραστηριότητες ή εάν τα παιδιά και τα νεαρά άτομα αποφεύγουν να πάνε σχολείο για να κάτσουν να παίξουν ηλεκτρονικά παιχνίδια.

- Οι κοινότητες ηλεκτρονικών παιχνιδιών μπορεί να καλλιεργήσουν την αίσθηση ότι ανήκουν κάπου και μπορεί να κάνουν τα παιδιά να εμπιστεύονται τους άλλους πολύ εύκολα. Να τους υπενθυμίζετε ότι οι διαδικτυακοί φίλοι δεν είναι πάντα αυτό που λένε ότι είναι. Είναι πολύ σημαντικό να μη δίνουν προσωπικές πληροφορίες σε κανέναν στο διαδίκτυο.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Ένωση Εκδοτών Λογισμικών Διασκέδασης και Ψυχαγωγίας (ELSPA): <http://www.elspa.com/>.

- Σπουδές για τα Παιχνίδια: Διεθνές περιοδικό για τη έρευνα για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια: <http://www.gamestudies.org/>.

- Βλ. τους καταλόγους με τα παιχνίδια που πουλάνε περισσότερο, τα νέα για τα παιχνίδια, τις περιγραφές, τις ερευνητικές εκθέσεις και τις νομοθετικές επισκοπήσεις στην ιστοσελίδα της Elspa: <http://www.elspa.com/>.

- Η ιστοσελίδα για την Παν-Ευρωπαϊκή Πληροφόρηση για τα Παιχνίδια (PEGI) περιέχει πληροφορίες βαθμολόγησης και τυποποίησης: <http://www.pegi.info/pegi/index.do>.

- «Οι γονείς αγνοούν τις βαθμολογήσεις των παιχνιδιών» – άρθρο του BBC, Ιούνιος 2005: <http://www.bbc.co.uk/1/hi/technology/4118270.stm/>.

- Διαδικτυακά παιχνίδια μπορείτε να βρείτε στο Amic Games στο <http://www.amicgames.com/> και στο Yahoo! Games στο <http://dir.yahoo.com/Recreation/Games/>.

- «Παίζοντας με τη φωτιά: Πώς τα ηλεκτρονικά παιχνίδια επηρεάζουν τον παίκτη», έκθεση του Δανέζικου Συμβουλίου: <http://resources.eun.org/insafe/datorspel_Playing_with.pdf/>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 13

Εκπαίδευση εξ αποστάσεως

Τι είναι η μάθηση εξ αποστάσεως;

Η εκπαίδευση εξ αποστάσεως (http://en.wikipedia.org/wiki/Distance_learning) ορίζεται από το Wikipedia (βλ. επίσης (http://en.wikipedia.org/wiki/Main_Page) ως «μία μέθοδος διδασκαλίας σύμφωνα με την οποία οι σπουδαστές δεν απαιτείται να είναι πραγματικά παρόντες σε μία συγκεκριμένη τοποθεσία κατά τη διάρκεια του εξαμήνου». Η μέθοδος αυτή ανοίγει προοπτικές σπουδών καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής των σπουδαστών από όλες τις χώρες και όλων των ηλικιών, καθιστώντας δυνατό το να πάρουν διπλώματα, πιστοποιητικά και πτυχία σχεδόν από οποιοδήποτε διαδικτυακό πανεπιστήμιο στον κόσμο.

Η εκπαίδευση εξ αποστάσεως ξεκίνησε από γενιές ενηλίκων οι οποίο ήθελαν να αποκτήσουν ανώτερη εκπαίδευση από το σπίτι, στο στρατό ή για τη δουλειά. Τα μαθήματα συνήθως γίνονταν δι’ αλληλογραφίας, με το υλικό να αποστέλλεται μπρος πίσω, μέσω του παραδοσιακού ταχυδρομικού συστήματος. Στις ημέρες μας, παρόλα αυτά, η εκπαίδευση εξ αποστάσεως έχει εξελιχθεί προκειμένου να εκμεταλλεύεται τη σύγχρονη τεχνολογία. Ακμάζει μέσω του Διαδικτύου και οι σπουδαστές μπορούν να μελετούν για την απόκτηση ενός πτυχίου χωρίς να χρειάζεται ποτέ να πατήσουν το πόδι τους μέσα σε μία αίθουσα με τέσσερις τοίχους. Οι εξελίξεις στη εκπαίδευση εξ αποστάσεως έχουν προκαλέσει επανάσταση στον τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης. Για παράδειγμα:

- Οι διαλέξεις μπορούν να παραδίδονται με τα μέσα μετάδοσης εικόνας και ήχου [streaming media] (http://en.wikipedia.org/wiki/Streaming_media) ή ως εκτυπωμένο υλικό που αποθηκεύεται σε αρχεία στον κεντρικό υπολογιστή του εκπαιδευτικού (http://en.wikipedia.org/wiki/Web_server).

- Οι σπουδαστές επικοινωνούν με τον καθηγητή και μεταξύ τους μέσω του πίνακα ανακοινώσεων (http://en.wikipedia.org/wiki/Message_boards), του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (http://en.wikipedia.org/wiki/E-mail) και των διαδικτυακών συνομιλιών (http://en.wikipedia.org/wiki/Chat)

- Οι εργασίες «φορτώνονται» σε ένα drop box [κουτί παραλαβής] και ακόμα και τεστ και οι εξετάσεις μπορεί να είναι αυτοματοποιημένες και να γίνονται διαδικτυακά.

- Το υλικό των μαθημάτων είναι άμεσα διαθέσιμο και ενημερώνεται εύκολα.

- Το διαδικτυακό σχήμα παρέχει ασύγκριτη ευελιξία για εργασία σύμφωνα με τους ρυθμούς που έχει ο καθένας.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της εκπαίδευσης εξ αποστάσεως

- Το διαδίκτυο είναι τέλειο για τη δημιουργία ενός εικονικού περιβάλλοντος εκπαίδευσης. Οι σπουδαστές μπορούν, για παράδειγμα, να μείνουν στην πόλη τους, ενώ φοιτούν σε ένα εικονικό πανεπιστήμιο στο εξωτερικό.

- Με το να παρέχεται στους σπουδαστές πρόσβαση σε όλο εκπαιδευτικό υλικό, τους δίνεται η δυνατότητα να γίνουν πιο αυτόνομοι στη διαδικασία εκμάθησης.

- Οι σπουδαστές κατέχουν καλύτερα τη μάθησή τους και ο ρόλος του καθηγητή μεταμορφώνεται σε ρόλο προπονητή.

- Τα μαθήματα δεν περιορίζονται από τις ώρες που είναι ανοικτά τα «κανονικά» σχολεία και πανεπιστήμια και έτσι ο καθένας μπορεί να επωφεληθεί από τις πολλές δυνατότητες για να γίνει δια βίου σπουδαστής.

- Η εκπαίδευση εξ αποστάσεως αλλάζει εξίσου τη συμπεριφορά του καθηγητή και του σπουδαστή. Οι επιτυχημένοι σπουδαστές αναπτύσσουν ικανότητες εγκαρτέρησης και οργανωτικότητας και ο καθηγητής πρέπει να αποκτήσει μεγαλύτερη γνώση γύρω από την τεχνολογία.

Τα σημεία που θα πρέπει να λάβετε υπόψη όταν επιλέγετε ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης εξ αποστάσεως

Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι εσείς, ως χρήστες, είσαστε υπεύθυνοι να λάβετε ορισμένες προφυλάξεις όταν επιλέγετε ένα δίπλωμα ή κάποια άλλη μέθοδο εκπαίδευσης εξ αποστάσεως.

- Θυμηθείτε ότι το Διαδίκτυο δεν είναι ένα περιβάλλον με κανόνες. Εκεί υπάρχουν ιδρύματα για εξ αποστάσεως εκπαίδευση αμφιβόλου ποιότητας, μαζί με τα νόμιμα. Βεβαιωθείτε ότι έχετε ερευνήσει σχολαστικά ένα πρόγραμμα / οργανισμό προτού εγγραφείτε.

- Τα ζητήματα ασφαλείας είναι πάντα σημαντικά, όπως συμβαίνει και με οποιαδήποτε ανταλλαγή πληροφοριών στο Διαδίκτυο. Οι ιοί (http://en.wikipedia.org/wiki/Virus) και οι χάκερς [άτομα που «σπάνε» προγράμματα] (http://en.wikipedia.org/wiki/Hacker) μπορούν να προκαλέσουν χάος σε ένα σύστημα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης· συμβουλευθείτε, λοιπόν, τα Φύλλα Εργασίας 15 και 16 σχετικά με την εχεμύθεια και την ασφάλεια για να δείτε τι είδους προφυλάξεις θα πρέπει να λάβετε.

- Η πνευματική ιδιοκτησία (http://en.wikipedia.org/wiki/Copyright) συνήθως προστατεύεται από το νόμο της χώρας προέλευσης του σπουδαστή. Παρόλα αυτά, όταν παρακολουθείτε ένα προγράμματα εκπαίδευσης εξ αποστάσεως σε άλλες χώρες να ελέγχετε ότι οι πηγές διδασκαλίας καλύπτονται από τα διεθνή πνευματικά δικαιώματα.

- Η σωστή χρήση και πληρωμή των μαθημάτων αποτελεί ένα εξίσου μείζον θέμα: οι σπουδαστές αναμένονται να χρησιμοποιήσουν τις εκπαιδευτικές «εγκαταστάσεις» κατά τρόπο αξιόπιστο και να πληρώσουν έγκαιρα για τα μαθήματά τους.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

Το Διαδίκτυο αλλάζει τον τρόπο εκμάθησης και είναι πολύ σημαντικό για τους σπουδαστές να έχουν πρόσβαση σε όλα τα διαθέσιμα εργαλεία και πληροφορίες, που θα τους βοηθήσουν να μάθουν. Ο «ψηφιακός διαχωρισμός» (http://en.wikipedia.org/wiki/Digital_divide) θεωρείται ως ένα πολύ σημαντικό ζήτημα για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη πολλών χωρών και η χρήση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης μπορεί να μειώσει το κενό αυτό.

Η εκπαίδευση εξ αποστάσεως μπορεί να αυξήσει τις δυνατότητες εκμάθησης των σπουδαστών με μετρήσιμους τρόπους. Παρέχει Διαδικτυακή εκπαίδευση η εμπειρία μπορεί να μεταβιβασθεί στους σπουδαστές, τις οικογένειές τους και τους καθηγητές. Η εκπαίδευση εξ αποστάσεως παρέχει τη δυνατότητα στους σπουδαστές να αναπτύξουν νέες ικανότητες και προσόντα και να προχωρήσουν προς νέες κατευθύνσεις.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Το Δίκτυο Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης παρέχει πληροφορίες σχετικά με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, εκθέσεις για την αποτελεσματικότητά της – τα πλεονεκτήματα, τα μειονεκτήματα και τις τεχνικές: <http://www.distancelearningnet.org/>.

- Το Συμβούλιο για την Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και Μάθηση περιέχει έναν αριθμό εκθέσεων σχετικά με την εκπαίδευση εξ αποστάσεως, οι οποίες είναι διαθέσιμες για δωρεάν «κατέβασμα»: <http://www.detc.org/otherdownld.html/>.

- To Yahoo! έχει μία σελίδα που είναι ευρετήριο για τα προγράμματα και τα ιδρύματα που σχετίζονται με την εκπαίδευση εξ αποστάσεως: <http://dir.yahoo.com/Education/Distance_Learning>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 14

Τυποποίηση και φιλτράρισμα

Τυποποίηση

H τυποποίηση αναφέρεται σε μία ταμπέλα ή ετικέτα, η οποία διασφαλίζει την ποιότητα, που εμφανίζεται στο λογισμικό ή τις ιστοσελίδες ή ενσωματώνεται στο περιεχόμενο των ιστοσελίδων. Εξασφαλίζει ότι το προϊόν πληροί τα κριτήρια και τα πρότυπα που έχουν σχεδιαστεί από εταιρείες βαθμολόγησης όπως η Πλατφόρμα για την Επιλογή του Διαδικτυακού Περιεχομένου (PICS) και η Ένωση Βαθμολόγησης του Περιεχομένου του Διαδικτύου (ICRA).

Οι ιστοσελίδες τυποποιούνται προκειμένου να προστατευθούν οι ανήλικοι, να αυξηθεί η δημόσια εμπιστοσύνη και οι διαδικτυακές συναλλαγές, και επίσης, για να υπάρχει συμμόρφωση προς τα νομικά πρότυπα. Όταν τυποποιείται διαδικτυακό περιεχόμενο, εγγράφεται ένας κωδικός στο html της ιστοσελίδας, παραθέτοντας έτσι με λεπτομέρειες τα περιεχόμενά της, προκειμένου να μπορεί να βαθμολογηθεί η σελίδα. Η βαθμολόγηση αυτή – η οποία δε φαίνεται στην ίδια τη σελίδα, περιγράφει με λεπτομέρεια τη φύση του περιεχομένου και ανιχνεύεται από μηχανισμούς φιλτραρίσματος, οι οποίοι στη συνέχεια είτε μπλοκάρουν είτε «φορτώνουν» τη σελίδα.

Οι ιστοσελίδες μπορούν επίσης να επισημανθούν με «Ετικέτες Ποιότητας» ή με «Επισήμανση Εμπιστοσύνης», ετικέτες οι οποίες δηλώνουν ότι τηρούνται οι συγκεκριμένοι κανονισμοί. Οι κανονισμοί αυτοί συχνά περιλαμβάνουν εντολές για ασφαλείς συναλλαγές (βλ. το Φύλλο Εργασίας 18 σχετικά με τις διαδικτυακές αγορές). Δύο πολύ γνωστές ετικέτες ποιότητας περιλαμβάνουν το Verisign στο <http://www.verisign.com/> και το Trust-e στο <http://www.truste.org/>.

Φιλτράρισμα

- Φιλτράρισμα είναι η διαδικασία ανίχνευσης και μπλοκαρίσματος ακατάλληλου περιεχομένου στο Διαδίκτυο. Μπορεί να γίνει με τα προγράμματα πλοήγησης και τους διακομιστές τύπου proxy [οι οποίοι λειτουργούν ως τείχος προστασίας και ελέγχουν την επικοινωνία του υπολογιστή] ή εγκαθιστώντας ελεγκτές λογισμικού.

- Μία εναλλακτική του φιλτραρίσματος είναι η «λευκή λίστα», σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται η πρόσβαση μόνο σε ορισμένες προ-εγκριμένες ιστοσελίδες.

Εκπαίδευση

- Τα φίλτρα μπορεί να είναι πολύτιμα στο να μειωθεί ο κίνδυνος να έχουν πρόσβαση οι μαθητές σε ακατάλληλο ή επιβλαβές υλικό.

- Τα ζητήματα που εγείρουν οι πρακτικές της τυποποίησης και του φιλτραρίσματος είναι πλούσια σε υλικό για θέματα υπηκοότητας και/ ή κοινωνικών σπουδών. Ξεκινήστε μία συζήτηση πάνω στο θέμα του διαδικτυακού φιλτραρίσματος. Αποτελεί αποδεκτή και απαραίτητη μορφή λογοκρισίας;

Ζητήματα

- Η τυποποίηση και βαθμολόγηση των ιστοσελίδων παραμένει, κατά κύριο λόγο, εθελοντική πρακτική, εκτός από τις χώρες που έχουν νόμους οι οποίοι επιβάλλουν ορισμένα κριτήρια.

- Προς το παρόν, μόνο ένα μικρό ποσοστό των ιστοσελίδων έχει ετικέτα από τους συντάκτες.

- Οι υπηρεσίες φιλτραρίσματος του λογισμικού τυποποιούν τις σελίδες σύμφωνα με τα δικά τους συστήματα αξιολόγησης και τον κοινωνικό τους προγραμματισμό.

- Τα φίλτρα ενδέχεται να μπλοκάρουν χρήσιμες ιστοσελίδες, που σχετίζονται με την αντισύλληψη ή την ομοφυλοφιλία, λόγω των βασικών λέξεων που περιέχουν.

- Ορισμένες χώρες μπλοκάρουν τις ιστοσελίδες αντίπαλων κομμάτων ή ιδεολογιών.

- Ορισμένοι άνθρωποι θεωρούν το φιλτράρισμα ως μία μορφή λογοκρισίας και ως εκ τούτου ότι αντίκειται στο πνεύμα του Διαδικτύου. Άλλοι υποστηρίζουν ότι, εάν δεν υπήρχαν τα λογισμικά φιλτραρίσματος, οι κυβερνήσεις θα πιέζονταν να διαρρυθμίσουν το διαδικτυακό περιεχόμενο.

Πώς να

- Για να βάλετε ετικέτα στο περιεχόμενο που δημιουργήσατε σε μία δική σας ιστοσελίδα, ακολουθείστε τις οδηγίες σε μία ιστοσελίδα βαθμολόγησης, όπως η ICRA στο <http://www.icra.org/>.

- Θα σας ζητηθεί να κατηγοριοποιήσετε το υλικό, σύμφωνα με έναν αριθμό από την ομάδα των κριτηρίων.

- Τα περισσότερα προγράμματα πλοήγησης μπορούν να ρυθμιστούν ώστε να φιλτράρουν και να μπλοκάρουν ορισμένες ιστοσελίδες. Για παράδειγμα, στο Microsoft Explorer, η επιλογή αυτή βρίσκεται κάτων από τις «επιλογές ασφαλείας».

- Πολύ λίγοι υπολογιστές πωλούνται με προ-εγκατεστημένο λογισμικό φίλτρου. Θα πρέπει να αγοράσετε ένα ξεχωριστό λογισμικό φίλτρου για μία πιο εξεζητημένη προσέγγιση των ιστοσελίδων φιλτραρίσματος. Ορισμένα προϊόντα διατίθενται στην αγορά, όπως: <http://dir.yahoo.com/Business_and_Economy/Shopping_and_Services/Communication_and_Information_Management/Internet_and_world_Wide_Web/Software/Blocking_and_Filtering/>.

- Τα περισσότερα προγράμματα φίλτρων θα σας επιτρέψουν να καθορίσετε τους τύπους των περιεχομένων που θέλετε να φιλτράρετε ή να επιτρέψετε.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Δείτε καλά πως δουλεύει ένα φίλτρο προτού το εγκαταστήσετε. Μήπως παίρνει οποιαδήποτε ιδεολογική ή πολιτισμική απόφαση κατά τη διάρκεια του φιλτραρίσματος με την οποία δε συμφωνείτε;

- Χρησιμοποιείστε τα ηλεκτρονικά βοηθήματα με περίσκεψη και μην εμπιστεύεστε τις διαφημιστικές υπερβολές. Αντιπαραθέστε τις αξιώσεις του προϊόντος με την προσωπική εμπειρία.

- Συζητείστε με τους μαθητές, τους γονείς και το προσωπικό για τη δική τους χρήση και τις ανάγκες τους, και να το κάνετε αυτό τακτικά. Η δημιουργία ενός ανοικτού περιβάλλοντος συζήτησης θα βοηθήσει περισσότερο τους μαθητές σας να αποκτήσουν εμπειρίες πάνω στο Διαδίκτυο, σε σχέση με τη λογοκρισία και το κυνήγι μαγισσών.

Λάβετε υπόψη τις επιλογές των «λευκών λιστών» - επιτρέπουν την πρόσβαση μόνο σε εγκεκριμένες ιστοσελίδες – για τους πιο νέους χρήστες του Διαδικτύου.

- Οι ειδικοί συστήνουν ότι οι γονείς θα πρέπει να επιδείξουν ενδιαφέρον για τις διαδικτυακές δραστηριότητες των παιδιών τους και θα πρέπει να περνάνε ώρες μαζί στο Διαδίκτυο.

- Τα παιδιά και οι νέοι άνθρωποι θα πρέπει να ενθαρρύνονται να συζητούν για το ακατάλληλο υλικό που μπορεί να βρουν στο Διαδίκτυο. Αναφέρατε το ενδεχομένως παράνομο περιεχόμενο σε μία γραμμή επικοινωνίας: <http://www.inhope.org>.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Η Ένωση Βαθμολόγησης του Περιεχομένου του Διαδικτύου (ICRA) στο <http://www.icra.org/> επιτρέπει στις ιστοσελίδες να τοποθετούν ετικέτες σύμφωνα με τις διαφορετικές πληροφορίες. Διαθέτει ακόμα το δικό της φίλτρο δωρεάν για «κατέβασμα».

- Η Πλατφόρμα για την Επιλογή του Διαδικτυακού Περιεχομένου (PICS) στο <http://www.w3.org/PICS/> είναι ένα άλλο σύστημα για την τοποθέτηση ετικετών στις ιστοσελίδες.

- Η καταχώρηση της Wikipedia για τη λογοκρισία στον κυβερνο-χώρο: <http://en.wikipedia.org/wiki/Censorship_in_cyberspace>.

- Η ιστοσελίδα του τμήματος μέσων του Συμβουλίου της Ευρώπης – πληροφορίες για το έργο τους που προωθεί την αυτορύθμιση και την ενδυνάμωση: <http://www.cow.int/media>.

- To NetNanny [Ηλεκτρονική Νταντά] στο <http://www.netnanny.com> και το Cyberpatrol [κυβερνο-περιπολία] sto <http://www.cyberpatrol.com>, είναι από τα πιο γνωστά εμπορικά προγράμματα φιλτραρίσματος.

- Το ICRA στο <http://www.icra.org/> και το Weblocker στο <http://.weblocker.fameleads.com/> προσφέρουν δωρεάν προγράμματα φιλτραρίσματος για «κατέβασμα».

- Το Selfregulation.info παρέχει εκθέσεις εις βάθος από το ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης: <http://www.selfregulation.info/>.

- «Κάπως λιγότερη λογοκρισία» - άρθρο του BBC: <http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/4080886.stm>.

- Τα έγγραφα της Πρωτοβουλίας OpenNet για παγκόσμιο φιλτράρισμα και μπλοκάρισμα: <http://www.openinitiative.net/>.

- To Ίδρυμα Ηλεκτρονικών Συνόρων (EFF) στοχεύει στην προάσπιση των αστικών ελευθεριών στο Διαδίκτυο: <http://www.eff.org/>.

- Το Εγχείρημα Censorware: <http://censorware.net/>.

- Έκθεση του INCORE (Βαθμολόγηση του Περιεχομένου του Διαδικτύου για την Ευρώπη) – μία σύνοψη εκτελεστικού χαρακτήρα μίας έκθεσης για την αυτό-τυποποίηση και το φιλτράρισμα: <http://www.europa.eu/int/ISPO/iap/INCOREexec.html>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 15

Εχεμύθεια

Πόσο ιδιωτικό είναι το Διαδίκτυο;

- Η εχεμύθεια (http://en.wikipedia.org/wiki/Privacy) αναφέρεται στο βαθμό του ελέγχου που έχει κάποιος, όσον αφορά στην πρόσβαση σε και την χρήση των προσωπικών δεδομένων.

- Οι περισσότεροι χρήστες του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (http://en.wikipedia.org/wiki/E-mail) και του Διαδικτύου (http://en.wikipedia.org/wiki/Internet) υποθέτουν ότι τα προσωπικά δεδομένα δε θα χρησιμοποιηθούν χωρίς άδεια και ότι οι πληροφορίες που ανταλλάσσονται είναι απόρρητες και ασφαλείς. Η πραγματικότητα, όμως, διαφέρει κατά πολύ.

- Κάθε φορά που μπαίνετε σε μία ιστοσελίδα ή στέλνετε ηλεκτρονική αλληλογραφία, αφήνετε πληροφορίες για τον εαυτό σας, οι οποίες θα μπορούσαν να συμπεριλαμβάνουν την πραγματική σας διεύθυνση, καθώς και αυτή του υπολογιστή σας, τους αριθμούς των τηλεφώνων και των πιστωτικών καρτών, τα δεδομένα των καταναλωτικών προτύπων και πολλά περισσότερα.

- Η εχεμύθεια σχετίζεται άμεσα με την ασφάλεια· να βεβαιωθείτε ότι διαβάσατε διεξοδικά το Φύλλο Εργασίας 16 που αναφέρεται στην ασφάλεια.

Γιατί να συζητήσετε για την εχεμύθεια στην τάξη ή στο σπίτι;

- Οι τεχνικές και κοινωνικές πτυχές της εχεμύθειας παρέχουν πολύτιμες θεματικές εκμάθησης. Οι τεχνολογικές πτυχές μπορεί να συμπεριληφθούν στις σπουδές της τεχνολογίας πληροφοριών (ΙΤ), αλλά θα πρέπει εξίσου να αποτελούν μέρος των εν γένει ικανοτήτων.

- Κάθε μαθητής θα πρέπει να έχει τις απαραίτητες ικανότητες, ώστε να μπορεί να χειριστεί το Διαδίκτυο με ασφάλεια, και αυτό περιλαμβάνει γνώση για την αυτό-προστασία, την αποτελεσματική επικοινωνία και την υπευθυνότητα απέναντι στους άλλους.

- Υπάρχει μία φυσική ροή από το θέμα αυτό στη διάσταση της υπηκοότητας, μέσα σε κάθε πρόγραμμα σπουδών. Τα ζητήματα που εγείρονται σχετικά με την εχεμύθεια στο διαδίκτυο καθρεφτίζουν τα κοινωνικά ζητήματα που κυριαρχούν σήμερα στις περισσότερες κουλτούρες. Η εξερεύνηση των κινήτρων των hackers (http://en.wikipedia.org/wiki/Hacker), των κράκερ [διαφέρουν από τους hackers ως προς το ότι η διείσδυσή τους σε κάποιο πρόγραμμα συνοδεύεται και από εγκληματική ενέργεια] (http://en.wikipedia.org/wiki/Hacker#Hacker:_Intruder_and_criminal) και των ακτιβιστών υπέρ της εχεμύθειας παρέχει πολλά ερεθίσματα για συζήτηση πάνω στην αξία των δημοκρατικών αρχών.

Ηθικά ζητήματα

- Η εχεμύθεια στο Διαδίκτυο είναι ένα από τα πιο περίπλοκα ηθικά και νομικά ζητήματα, όσον αφορά στο Διαδίκτυο.

- Όλοι έχουν δικαίωμα στην εχεμύθεια και πρέπει να προστατευθεί από κακόβουλες προθέσεις.

- Είμαστε υπεύθυνοι για όποιες αποφάσεις λαμβάνουμε σχετικά με τα δικά μας δικαιώματα ή των άλλων, για παράδειγμα τα πνευματικά δικαιώματα (http://en.wikipedia.org/wiki/Copyright) και η πνευματική ιδιοκτησία (http://en.wikipedia.org/wiki/Intellectual_property).

- H ελευθερία του λόγου είναι μία πολιτικώς αποδεκτή έννοια, αν και στην πράξη αποτελεί γκρίζα ζώνη, όπου δεν μπορούν να δοθούν εύκολες απαντήσεις. Τι είναι αποδεκτό και τι δεν είναι; Πώς επιβάλλει κάποιος τους κανόνες χωρίς να καταπατά τα δικαιώματα του ομιλητή;

Ιδέες για εργασία στην τάξη

- Κατασκευάστε ένα βασικό γνωστικό πλαίσιο στην τάξη, σχετικά με την εχεμύθεια. Καθορίστε τόσο τις τεχνικές όσο και τις κοινωνικές έννοιες, και εντοπίστε τις προκαταλήψεις και τους μύθους που θα συζητήσετε. Θέτοντας απλά τα ερωτήματα «Τι είναι εχεμύθεια;» και «Είναι η εχεμύθεια απαραίτητη;» θα προκαλέσετε την έκφραση ορισμένων δυναμικών απόψεων.

- Αναζητήστε ιστοσελίδες σχετικές με την εχεμύθεια στο Διαδίκτυο και χρησιμοποιείστε προγράμματα traceroute [Μια διαδικτυακή εφαρμογή που παρουσιάζει το πλήρες μονοπάτι σύνδεσης ανάμεσα στην ιστοσελίδα που έχετε επισκεφθεί και σε μια άλλη διεύθυνση στο Διαδίκτυο] (http://en.wikipedia.org/wiki/Traceroute) για να εντοπίσετε τις πραγματικές διευθύνσεις των ιστοσελίδων αυτών για να επιδείξετε τα διαφορετικά γεωφυσικά ζητήματα που κυριαρχούν στη νομιμότητα του Διαδικτύου. Ερευνήστε άλλα ζητήματα (πολιτισμικά, πολιτικά και ιστορικά) που προκύπτουν από τα αποτελέσματα αναζήτησης. Για παράδειγμα, επιλέξτε μία ιστοσελίδα re-mailer [υπηρεσία προώθησης της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας] (http://en.wikipedia.org/wiki/Remailer) ή μία ανώνυμη υπηρεσία proxy, εκτελέστε μία ανίχνευση, και στη συνέχεια ερευνήστε τους λόγους για τους οποίους αυτές οι υπηρεσίες είναι εγκατεστημένες στις χώρες εκείνες.

- Ερευνήστε τις συνέπειες του νόμου περί εχεμύθειας, πνευματικών δικαιωμάτων και ελευθερίας του λόγου και τις πληροφορίες πέρα από τα εθνικά σύνορα, ή για τις διαφορετικές ηλικίες και τις πολιτισμικές ομάδες.

- Διδάξτε τους μαθητές πώς να χρησιμοποιούν ασφαλείς κωδικούς πρόσβασης (http://en.wikipedia.org/wiki/Password#Factors_in_the_security_of_an_individual_password).

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Ο χρυσός κανόνας: μη μοιράζεστε τις προσωπικές πληροφορίες με κάποιον που δε γνωρίζετε και δεν εμπιστεύεστε.

- Δημιουργήστε αντίγραφο ασφαλείας (http://en.wikipedia.org/wiki/Back_up) του συστήματός σας, και τηρείτε μία τακτική συχνής δημιουργίας αντιγράφων ασφαλείας.

- Αναβαθμίστε τα μέτρα ασφαλείας στο σύστημά σας και κάντε μία έρευνα για επιπρόσθετα εργαλεία στο <http://www.epic.org/privacy/tools.html>, που θα υποστηρίζουν τις διαδικτυακές προτιμήσεις σας.

- Τα προγράμματα κατά των ιών [εφεξής anti-virus] (http://en.wikipedia.org/wiki/Antivirus) και τείχους προστασίας [εφεξής firewall] (http://en.wikipedia.org/wiki/Firewall_%28networking%29) αποτελούν απόλυτη αναγκαιότητα. Μπορεί επίσης να έχετε υπόψη σας και άλλα εργαλεία όπως οι εφαρμογές που μπλοκάρουν τα ανεπιθύμητα παράθυρα [εφεξής pop-up blockers] (http://en.wikipedia.org/wiki/Pop_up#Add-on_programs_that_block_pop-up_ads) και τα προγράμματα αντί-«κατασκοπείας» [εφεξής anti-spyware] (http://en.wikipedia.org/wiki/Spyware). Να βεβαιώνεστε ότι ελέγχετε το σύστημά σας σε τακτική βάση.

- Χρησιμοποιείστε «δυνατούς κωδικούς» (http://en.wikipedia.org/wiki/Password#Factors_in_the_security_of_an_individual_password), για να προστατέψετε τον ηλεκτρονικό σας υπολογιστή, την ηλεκτρονική σας αλληλογραφία και τις συνδέσεις σας στο Διαδίκτυο.

- Προτού δώσετε τα προσωπικά σας στοιχεία, ελέγξτε εάν υπάρχει το σύμβολο του κλειδωμένου λουκέτου, που εμφανίζεται στη γραμμή των εργαλείων. Αυτό είναι μία ένδειξη ότι η συναλλαγή σας λαμβάνει χώρα σε μία ασφαλή σύνδεση.

Cookies

- Το “cookie” (http://en.wikipedia.org/wiki/HTTP_cookie) είναι ένα αρχείο κειμένου που αφήνεται στον υπολογιστή σας όταν επισκέπτεστε μία ιστοσελίδα. Δεν μπορεί να βλάψει τον υπολογιστή σας, αλλά θα δώσει άδεια για πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα ενδιαφέροντά σας και τη συμπεριφορά σας. Αυτό μπορεί να παρέχει μία πιο προσωπική αίσθηση πλοήγησης στο Διαδίκτυο. Για παράδειγμα, όταν εγγράφεστε σε μία ιστοσελίδα, μπορεί να σας χαιρετήσουν με το όνομά σας όταν το επισκεφθείτε ξανά.

- Είναι πολύ σημαντικό να καθορίσετε πόσο ιδιωτική θέλετε να κρατήσετε τη διαδικτυακή συμπεριφορά σας. Από τη στιγμή που τα cookies μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εντοπίσει κάποιος τα δικά σας πρότυπα χρήσης και τις πληροφορίες επαφής, προσφέρουν τη δυνατότητα της καταπάτησης του ιδιωτικού σας βίου.

- Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το anti-spyware (http://en.wikipedia.org/wiki/Spyware) για να μπορέσετε να ελέγξετε τα δεδομένα που μεταδίδει το σύστημά σας και να καθαρίσετε τα ανεπιθύμητα cookies.

Προστασία δεδομένων

- Βεβαιωθείτε ότι τα προγράμματα του υπολογιστή σας και του ηλεκτρονικού σας ταχυδρομείου προστατεύονται με κωδικούς (http://en.wikipedia.org/wiki/Password). Τα περισσότερα μηχανήματα έχουν αρχικές ρυθμίσεις για το χρήστη και τους κωδικούς, οι οποίες επιτρέπουν την πρόσβαση μέσω τυπικών κωδικών όπως «δοκιμή». Δείτε το <http://netlingo.com/right.cfm?term=default>. Βεβαιωθείτε ότι αλλάξατε τις αρχικές αυτές ρυθμίσεις με πιο ασφαλή κωδικό και Ταυτότητα.

- Είναι καλύτερο να κρυπτογραφείτε (http://en.wikipedia.org/wiki/Encryption) οποιαδήποτε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, τα οποία αποστέλλονται στο Διαδίκτυο. Ευτυχώς, αυτό ισχύει πάντα για τις περισσότερες συναλλαγές ηλεκτρονικού εμπορίου (http://en.wikipedia.org/wiki/Ecommerce), αλλά θα πρέπει πάντα να σιγουρεύεστε ότι η ιστοσελίδα είναι ασφαλής, προτού αποστείλετε πληροφορίες για την πιστωτική σας κάρτα ή τον τραπεζικό σας λογαριασμό.

- Διαφορετικοί τομείς του υπολογιστή σας μπορούν να ασφαλιστούν με τη χρήση κωδικών. Δημιουργήστε κωδικούς για φακέλους οι οποίοι περιέχουν πολύτιμα έγγραφα, όπως εμπιστευτικά προγράμματα, έρευνες, αρχικά σχέδια και ούτω καθ’ εξής.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Η ιστοσελίδα των Νομικών Σχέσεων των Συμβουλίου της Ευρώπης περιέχει πληροφορίες σχετικά με το έργο του Συμβουλίου της Ευρώπης στον τομέα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων: <http://www.coe.int/T/E/Legal_affairs/Legal_co-operation/Data_protection/>.

- Το Κέντρο Ηλεκτρονικής Προστασίας της Πληροφορίας (EPIC) περιέχει μία λίστα εργαλείων και άρθρων: <(http://www.epic.org/privacy/tools.html>.

- Μάθετε τι λέει ο υπολογιστής σας σε οποιονδήποτε άλλο στο Διαδίκτυο που ενδιαφέρεται να κοιτάξει χρησιμοποιώντας το BrowserSpy: <http://gemal.dk/browserspy/>.

- Ανησυχείτε για τις αστικές σας ελευθερίες; Οι συζητήσεις αυτές πάνω στην εχεμύθεια μπορεί να διατηρήσουν για λίγο ακόμα την ταξική σας υπηκοότητα: Ίδρυμα Ηλεκτρονικών Συνόρων στο <http://www.eff.org/>, Privacy.org στο <http://www.privacy.org/>, Διεθνής Εχεμύθεια στο <http://www.privacyinternational.org/>, και PrivacyNet στο <http://www.privacy.net/>.

- Το CyberAngels στο <http://www.cyberangels.org/> είναι μία ασφαλής ιστοσελίδα στο Διαδίκτυο με απλά μαθήματα και εξηγήσεις.

- Το Tucows στο <http://www.tucows.com/> είναι μία ιστοσελίδα που παρέχει πρόσβαση σε πάνω από 40000 προγράμματα δωρεάν παροχής και κοινής χρήσης. Υπόσχεται γρήγορο, τοπικό και ασφαλές από ιούς και spyware δωρεάν «κατέβασμα».

- Το Zone Alarm στο <http://www.zonelabs.com/store/content/home.jsp> είναι ένα από τα καλύτερα προγράμματα firewall. Σας επιτρέπει να ρυθμίσετε τις εντολές πρόσβασης για διαφορετικά προγράμματα, τα οποία στέλνουν πληροφορίες στο Διαδίκτυο.

- Το CryptoHeaven είναι ένα πλήρες πρόγραμμα κρυπτογράφησης το οποίο προσφέρει ασφαλή ηλεκτρονική αλληλογραφία και το να μοιράζεται κανείς τα αρχεία του και να κάνει διαδικτυακές συνομιλίες με ασφάλεια, με συμμετρική και ασύμμετρη κρυπτογράφηση: <http://www.cryptoheaven.com>.

- Το διαφημιστικό πρόγραμμα LavaSoft είναι ένα πρόγραμμα αντί-ανίχνευσης που σαρώνει τον υπολογιστή σας και προστατεύει την εχεμύθειά σας: <http://www.lavasoft.com/>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 16

Ασφάλεια

Εισαγωγή

- Η διαδικτυακή σας ασφάλεια μπορεί να συγκριθεί με την ασφάλεια του σπιτιού σας. Προστατεύετε το περιεχόμενο έχοντας τα παράθυρα κλειστά και την πόρτα κλειδωμένη.

- Το Malware (http://en.wikipedia.org/wiki/Malware) είναι ένας όρος γενικής χρήσης για «κακόβουλα» προγράμματα, όπως οι ιοί (http://en.wikipedia.org/wiki/Computer_virus), που μπορούν να επηρεάσουν τον υπολογιστή σας. Το Malware μπορεί να έχει αρκετές επιδράσεις, όπως το να εμποδίζει την ομαλή λειτουργία του λογισμικού ή το να επιτρέπει τη μη εγκεκριμένη πρόσβαση ή τη διαγραφή των δεδομένων.

- Οι πιο κοινές μορφές του Malware είναι οι ιοί (http://en.wikipedia.org/wiki/Computer_virus) και τα σκουλήκια (http://en.wikipedia.org/wiki/Computer_worm) , τα οποία είναι αυτό-αντιγραφόμενα προγράμματα.

- Παρά την ονομασία, δεν είναι σχεδιασμένοι όλοι οι ιοί και τα Malware σχεδιασμένα με κακόβουλη πρόθεση.

- Κατά μέσο όρο εντοπίζονται 10 νέοι ιοί κάθε μέρα.

- Πολλά από τα ζητήματα που αφορούν στην ασφάλεια, αφορούν, επίσης, στην εχεμύθεια (βλ. το Φύλλο Εργασίας 15).

Εκπαίδευση

- Συζητήστε τα ζητήματα της αυτό-προστασίας και της υπευθυνότητας με τους μαθητές. Αφού οι περισσότεροι από τους νέους είναι καλύτερα ενημερωμένοι από τους ενήλικες, ενθαρρύνετε τους να μοιραστούν τη γνώση τους και τις εμπειρίες τους μεταξύ του και με τις οικογένειές τους.

- Ένας μεγάλος αριθμός hackers και δημιουργών ιών εντοπίζεται ανάμεσα στους πιο νεαρούς χρήστες του Διαδικτύου. Κάνετε μία συζήτηση στην τάξη για τα ζητήματα αυτά.

Σκέψεις περί ηθικής και κίνδυνοι

- Η ασφάλεια του υπολογιστή σας μπορεί να έχει επιπτώσεις στους άλλους. Οι ιοί που προσβάλουν τον υπολογιστή σας μπορεί να μεταφερθούν και σε άλλους.

- Οποιοσδήποτε αποθηκεύει προσωπικά δεδομένα πελατών ή άλλων γνωστών του έχει την ευθύνη να διατηρήσει τα δεδομένα αυτά ασφαλή.

- Το hacking (http://en.wikipedia.org/wiki/Hack_%28technology_slang%29) ή οποιαδήποτε άλλη μη εγκεκριμένη πρόσβαση σε πληροφορίες για άλλους αποτελεί παραβίαση των δικαιωμάτων των άλλων.

- Είναι σημαντικό να είσαστε προσεκτικοί, αλλά να μην υπερβάλετε όσον αφορά στα προστατευτικά μέτρα! Ένα από τα σημαντικότερα προσόντα του Διαδικτύου είναι η προσβασιμότητά του. Ο περιορισμός των δικαιωμάτων ή η ενεργοποίηση υπερβολικών φίλτρων μπορεί να συνιστούν λογοκρισία ή μείωση της προσβασιμότητας.

- Το spyware αναφέρεται σε προγράμματα τα οποία καταλαμβάνουν έναν υπολογιστή συνήθως με καταναλωτικά κίνητρα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την προσθήκη ανεπιθύμητης διαφήμισης ή την κλοπή πληροφοριών των πιστωτικών καρτών. Οι dialers είναι μία μορφή spyware που προκαλούν τα μόντεμ να καλούν αριθμούς, χωρίς την άδεια του χρήστη. Αυτό έχει χρησιμοποιηθεί για να γίνονται κλήσεις με υψηλή χρέωση.

- Τα cookies περιλαμβάνουν την αποθήκευση των προσωπικών στοιχείων. Βλ. το Φύλλο Εργασίας 15 για την εχεμύθεια, για περισσότερες πληροφορίες.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Εγκαταστήστε ένα λογισμικό anti-virus (http://en.wikipedia.org/wiki/Anti-virus_software) και ενημερώνετέ το τακτικά.

- Εγκαταστήστε «μπαλώματα» [patches] ασφαλείας αμέσως μόλις είναι διαθέσιμα. Μπορείτε να ρυθμίσετε ορισμένα λειτουργικά συστήματα και προγράμματα να κάνουν αυτόματη αναβάθμιση ή να σας ενημερώνουν αμέσως μόλις ένα patch γίνεται διαθέσιμο για «κατέβασμα».

- Εγκαταστήστε ένα firewall (http://en.wikipedia.org/wiki/Firewall_%28networking%29) για να ελέγχετε την κίνηση προς και από τον υπολογιστή σας.

- Μην αφήνετε τον υπολογιστή σας συνδεδεμένο στο Διαδίκτυο χωρίς λόγο. Οι ευρυζωνικές συνδρομές σας προσφέρουν σύνδεση για απεριόριστο χρόνο, αλλά θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια.

- Αποφύγετε να χρησιμοποιείτε κωδικούς (http://en.wikipedia.org/wiki/Password#Factors_in_the_security_of_an_individual_password) που έχουν μία προφανή σχέση με εσάς. Χρησιμοποιείστε ένα συνδυασμό γραμμάτων και αριθμών.

- Ρυθμίστε το πρόγραμμα πλοήγησης (http://en.wikipedia.org/wiki/Web_browser) να «εξουδετερώσει τα γραπτά» [εντολή “disable scripts]. Μπορείτε να ενεργοποιήσετε τα scripts για τις ιστοσελίδες που εμπιστεύεστε.

- Μην ανοίγετε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που μπορεί να μην είναι γνήσια (βλ. το Φύλλο Εργασίας 5 για το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο).

- Σιγουρευτείτε ότι εμπιστεύεστε την πηγή προτού κατεβάσετε οτιδήποτε στον υπολογιστή σας. Να είσαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί με τα προγράμματα peer-to-peer [προγράμματα όπου οι χρήστες μοιράζονται τα αρχεία τους] (http://en.wikipedia.org/wiki/Peer_to_peer), τα οποία είναι γνωστά για τη βοήθεια που προσφέρουν στην εξάπλωση του spyware (βλ. το κεφάλαιο 10 για τη μουσική και τις εικόνες).

- Να δημιουργείτε τακτικά αντίγραφα ασφαλείας των σημαντικών αρχείων σε μία τοποθεσία ξεχωριστή από τον υπολογιστή σας, όπως είναι οι ψηφιακοί δίσκοι αποθήκευσης [CD-Rom].

- Εάν διαχειρίζεστε παραπάνω από ένα λογαριασμούς χρηστών σε έναν υπολογιστή ή ένα δίκτυο, βεβαιωθείτε ότι ο κάθε χρήστης έχει τα κατάλληλα δικαιώματα. Ο περιορισμός των μη αναγκαίων δικαιωμάτων των χρηστών μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ακούσιων ή ηθελημένων προβλημάτων ασφαλείας.

- Οι διαχειριστές των δικτύων θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα AUP (http://en.wikipedia.org/wiki/AUP) ούτως ώστε οι χρήστες να μη θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των συστημάτων.

- Το λειτουργικό σύστημα των Windows και το πρόγραμμα πλοήγησης Internet Explorer είναι οι πιο κοινοί στόχοι του malware. Σκεφτείτε εναλλακτικές όπως τα λογισμικά ανοικτής πηγής (http://en.wikipedia.org/wiki/Open_source) ή το Mozilla Firefox: <http://www.mozilla.org/>.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Η ιστοσελίδα ασφαλείας της Microsoft: <http://www.microsoft.com/security/default.mpsx>.

- Η ιστοσελίδα ασφαλείας της Apple: <http://www.apple.com/support/security/>.

- Λεπτομερείς πληροφορίες για επαγγελματίες Τεχνικούς του Διαδικτύου (ΙΤ): <http://www.searchsecurity.com>.

- Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για την Ασφάλεια του Δικτύου και των Πληροφοριών: <http://www.enisa.eu.int/>.

- Κατευθυντήριες οδηγίες του ΟΟΣΑ για την ασφάλεια των συστημάτων και των δικτύων πληροφοριών: <http://www.oecd.org/document/42/0,2340,en_2649_34255_15582250_1_1_1_1,00.html>.

- Περιοδικό για την ασφάλεια των πληροφοριών: <http://informationsecurity.techtarget.com/>.

- H ιστοσελίδα του 2Privacy.com έχει ένα τεστ για την εχεμύθεια του υπολογιστή σας: <http://www.2privacy.com>.

- Συμβουλές για τη διαδικτυακή ασφάλεια από την κυβέρνηση του Η.Β. στο http://www.itsafe.gov.uk> και των Ηνωμένων Πολιτειών στο <http://www.us-cert.gov/>.

- Κατευθυντήριες οδηγίες για την ασφάλεια των πληροφοριών για άμεση διαχείριση: <http://www.the-dma.org/guidelines/informationsecurity.shtml>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 17

Κακοποίηση και παρενόχληση

Ποια είναι σχέση ανάμεσα στην κακοποίηση και την παρενόχληση στο Διαδίκτυο;

Η κακοποίηση (http://en.wikipedia.org/wiki/Bullying) και η παρενόχληση (http://en.wikipedia.org/wiki/Harassment) έχουν τεράστιο αντίκτυπο στο πώς αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι τους εαυτούς τους και τα άλλα άτομα που βρίσκονται γύρω τους.

Ο ορισμός της κακοποίησης συνήθως εξαρτάται από το ποιος τον καθορίζει. Για τους περισσότερους ανθρώπους, όμως, η κακοποίηση είναι μία πράξη που γίνεται ενάντια σε ένα άλλο άτομο, ώστε να του προκαλέσει κακό, και επαναλαμβάνεται με διάφορες μορφές σε μια χρονική περίοδο. Οι γονείς και τα παιδιά όμως, συνήθως, δεν έχουν την ίδια αντίληψη για το μέγεθος του προβλήματος αυτού.

Η κακοποίηση μπορεί να αναφέρεται σε προφορική ή σωματική επαφή. Στις ημέρες μας, μπορεί να περιλαμβάνει επίσης την εικονική κακοποίηση μέσω του Διαδικτύου, συμπεριλαμβάνοντας προσβλητικά ή κακόβουλα μηνύματα στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, σχόλια σε δωμάτια συζητήσεων ή σε πίνακες ανακοινώσεων, ή ακόμα σε πιο ακραίες περιπτώσεις, ιστοσελίδες που έχουν κατασκευαστεί με επιζήμια πρόθεση ενάντια σε ένα άτομο ή συγκεκριμένες ομάδες ατόμων.

Οι εκπαιδευτικοί έπρεπε πάντα να αντιμετωπίζουν την κακοποίηση και την παρενόχληση εντός και εκτός των αιθουσών. Είναι ύψιστη ανάγκη τώρα να κατανοήσουμε πώς αυτό το είδος της παρενόχλησης εμπλέκει και το Διαδίκτυο.

Πώς μπορούν η κακοποίηση και η παρενόχληση να αντιμετωπιστούν στο σχολείο ή στο σπίτι;

- Εάν θέλουμε να διδαχθούν οι μαθητές παραγωγικά, θα πρέπει να βρίσκονται μέσα σε ένα περιβάλλον, όπου θα αισθάνονται αυτοπεποίθηση και ασφάλεια.

- Εάν ένας μαθητής κακοποιείται ή παρενοχλείται, τότε η μάθηση είναι απαγορευμένη, επειδή το παιδί δεν μπορεί να συγκεντρωθεί, αισθάνεται απειλή και χάνει την αυτοπεποίθησή του.

- Είναι δική μας ευθύνη, ως καθηγητές και γονείς, να διασφαλίσουμε το καλύτερο δυνατόν περιβάλλον εκπαίδευσης, είτε στην τάξη, είτε στην παιδική χαρά είτε δουλεύοντας διαδικτυακά.

- Οι μαθητές πρέπει να είναι ικανοί να αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους, αλλά η κακοποίηση υπονομεύει την εμπιστοσύνη και την αυτοεκτίμηση.

- Οι μαθητές που αισθάνονται ότι απειλούνται (είτε διαδικτυακά είτε όχι) χρειάζονται τη βοήθεια ενός ενήλικου που εμπιστεύονται. Θα πρέπει να θυμόμαστε, επίσης, ότι το άτομο που διαπράττει την κακοποίηση χρειάζεται και αυτό καθοδήγηση, προκειμένου να μην επαναληφθεί η συμπεριφορά αυτή στο μέλλον.

- Τα σχολεία θα πρέπει να παρέχουν εξίσου συγκεκριμένες κατευθυντήριες οδηγίες. Μία καλή ιδέα θα ήταν ενσωματωθούν προληπτικά μέτρα στη Διαδικτυακή πολιτική του σχολείου σας, για να αντιμετωπιστεί η κακοποίηση.

Ζητήματα ηθικής και ασφάλειας

- Η κακοποίηση και η παρενόχληση μέσα στην αίθουσα μπορεί να μειώσουν το ηθικό επίπεδο ολόκληρης της τάξης, δημιουργώντας μία ατμόσφαιρα φόβου και δυσπιστίας και καθιστώντας την εκμάθηση σχεδόν αδύνατη.

- Ένα προληπτικό μέτρο για να περιορίσετε την κακοποίηση και την παρενόχληση από το να γίνουν πρόβλημα είναι η εισαγωγή μαθημάτων ελέγχου θυμού και επίλυσης κρίσεων στο πρόγραμμα διδασκαλίας σας. Τα σωστά επιλεγμένα προγράμματα του τύπου αυτού θα επιτρέψουν στα παιδιά και τους έφηβους να ανακαλύψουν τα δικά τους ταλέντα, ως ενδεχόμενοι διαμεσολαβητές στις κρίσεις. Με τον τρόπο αυτό, ο κίνδυνος των μικρής έντασης συγκρούσεων να εξελιχθούν σε απειλητική συμπεριφορά, θα μειωθεί τόσο διαδικτυακά όσο και εκτός Διαδικτύου.

- Το σχολείο σας θα πρέπει να εφαρμόζει σαφή πολιτική – που είναι κοινώς γνωστή ως πολιτική αποδεκτής χρήσης (AUP) (http://en.wikipedia.org/wiki/Acceptable_Use_Policy) – για να παρακολουθείτε το πότε και το πώς χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο οι μαθητές και το προσωπικό στο σχολείο. Το έγγραφο αυτό θα πρέπει ρητώς να εξηγεί ότι ο λόγος με προσβλητικό περιεχόμενο και ο λόγος που κακοποιεί / παρενοχλεί δε θα είναι ανεκτοί. Οι άμεσες συνέπειες θα πρέπει να εξηγούνται με σαφήνεια για οποιονδήποτε χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο με ακατάλληλο τρόπο.

- Θα πρέπει να υπάρχει μία διαδικασία που να τεκμηριώνει τη χρήση του Διαδικτύου, συμπεριλαμβάνοντας το ποιος είναι συνδεδεμένος, πότε και που.

- Θα πρέπει να υποδεικνύετε στους μαθητές να διακόπτουν τις επαφές με οποιονδήποτε τους παρενοχλεί ή τους κάνει να νιώθουν άβολα όταν είναι συνδεδεμένοι στο Διαδίκτυο.

- Οι μαθητές θα πρέπει να λένε αμέσως σε κάποιον ενήλικο που εμπιστεύονται τι έχει γίνει και, εάν είναι δυνατόν, να του δείχνουν το προσβλητικό υλικό. Στη συνέχεια, ο ενήλικος θα πρέπει να ακολουθήσει τις διαδικασίες που περιέχονται στο AUP του σχολείου.

- Η διαδικασία είναι η ίδια με αυτή στην πραγματική ζωή, όταν παρενοχλείται ένα παιδί από κάποιον. Θα πρέπει να διακοπεί κάθε επαφή με το δράστη και να πει σε κάποιον ενήλικο που εμπιστεύεται για το περιστατικό. Δε θα πρέπει να αισθάνονται ότι είναι μόνα τους [τα παιδιά] ή ότι θα πρέπει να το αντιμετωπίσουν χωρίς βοήθεια.

Συμπερασματικά, η σχολική πολιτική της χρήσης του Διαδικτύου θα πρέπει να περιλαμβάνει παρεμβατικές μεθόδους, όπως η επίλυση κρίσεων, η εκπαίδευση των μαθητών και του προσωπικού σχετικά με το τι να κάνουν σε περίπτωση διαδικτυακής παρενόχλησης, η μέριμνα για θετική υποστήριξη προς τα κακοποιημένα άτομα και, όταν είναι δυνατό, το να βοηθούν τα άτομα που κακοποιούν και παρενοχλούν να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους. Με την εφαρμογή μίας τέτοιας πολιτικής, τα σχολεία θα πρέπει να έχουν λίγα προβλήματα στην αντιμετώπιση της κακοποίησης και της παρενόχλησης.

Ιδέες για εργασία στην τάξη

- Παιχνίδι ρόλων: οι μαθητές συμμετέχουν σε μία διαδικασία επίλυσης κρίσεως, που αφορά σε χλευασμό. Ο καθηγητής αναθέτει τους ρόλους και οργανώνει ομάδες, στις οποίες οι μαθητές είναι υπεύθυνοι για να επιλύσουν μία διαφορά. Το επόμενο βήμα είναι να αντιστραφούν οι ρόλοι, επιτρέποντας έτσι στους μαθητές να προσεγγίσουν το θέμα από μία άλλη οπτική γωνία.

- Ομάδες συζήτησης: οι μαθητές συμμετέχουν σε ομάδες συζήτησης όπου εκτιμάται η ομαδική τους εργασία, και όπου ενθαρρύνονται να συζητούν τις εντυπώσεις τους.

Η καλύτερη δυνατή πρακτική

Εδώ υπάρχουν ορισμένες ιδέες για το πώς να αντιμετωπίσετε τη διαδικτυακή κακοποίηση, τα μηνύματα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που παρενοχλούν και τα μηνύματα οποιουδήποτε είδους:

- Θα πρέπει να δίδονται οδηγίες στους μαθητές να μην ανοίγουν μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που προέρχονται από άγνωστες πηγές.

- Εάν ανοιχθεί ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και βρεθεί να είναι προσβλητικό, διαγράψτε το αμέσως.

- Εάν κάποιος στέλνει επανειλημμένα προσβλητικά μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και είναι δυνατόν (μέσω της ηλεκτρονικής του διεύθυνσης) να βρείτε από πού αποστέλλονται τα μηνύματα αυτά, επικοινωνήστε με τον παροχέα της υπηρεσίας (http://en.wikipedia.org/wiki/Internet_Service_Provider) αμέσως για να αναφέρετε την παρενόχληση.

- Η πολιτική του σχολείου σας για την κακοποίηση και/ ή η πολιτική αποδεκτής χρήσης θα πρέπει να μεριμνούν για το πώς να χειρίζονται οι μαθητές τη διαδικτυακή παρενόχληση.

- Όπως και με οποιοδήποτε άλλο είδος κακοποίησης, οι μαθητές θα πρέπει να ξέρουν ότι μπορούν να έλθουν σε εσάς ή σε οποιονδήποτε άλλο ενήλικα που εμπιστεύονται οποιαδήποτε στιγμή παρενοχλούνται στο Διαδίκτυο.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Bullying.org: <http://www.bullying.org/>.

- Σταματήστε την Κακοποίηση Τώρα!: <http://www.stopbullyingnow.com/>.

- Μάθετε τους κινδύνους: Καταπολέμηση της Κυβερνο-κακοποίησης: <http://www.media-awareness.ca/english/teachers/wa_teachers/safe_passage_teachers/risks_bullying.cfm/>.

- Τι είναι η κυβερνο-κακοποίηση;: <http://www.netalert.net.au/01569-what-is-cyber-bullying.asp?qid=10398>.

- Αναφέρατε την κακοποίηση ή το επιζήμιο περιεχόμενο στο δίκτυο Insafe: <http://www.saferinternet.org/ww/en/pub/insafe/safety.htm>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 18

Αγορές στο Διαδίκτυο

Εισαγωγή

Το ηλεκτρονικό εμπόριο μπορεί να οριστεί ως η συνάθροιση υπηρεσιών, λογισμικού και διαδικασιών που επιτρέπουν τη διαδικτυακή πώληση των προϊόντων. Σχεδόν οτιδήποτε μπορεί να αγοραστεί στο Διαδίκτυο από βιβλία μέχρι διακοπές, από ρούχα μέχρι ηλεκτρονικές συσκευές. Εκτός από τα υλικά αγαθά, μπορείτε επίσης να πληρώσετε για υπηρεσίες, όπως η πρόσβαση σε διαδικτυακό υλικό. Σύμφωνα με την Έρευνα Forrester στο <http://www.forrester.com/my/1,,1-0,FF.html>, η αγορά της λιανικής πώλησης στην Ευρώπη αναμένεται να αυξηθεί από 40 δισεκατομμύρια ευρώ το 2004 σε 167 40 δισεκατομμύρια ευρώ το 2009.

Εκπαίδευση

Τα άτομα νεαρής ηλικίας πρέπει να είναι καλά ενημερωμένοι καταναλωτές. Καθώς οι αγορές στο Διαδίκτυο κερδίζουν έδαφος, είναι σημαντικό να κατανοήσουν το πώς να εκμεταλλεύονται τα πλεονεκτήματα και να αποφεύγουν τους κινδύνους που σχετίζονται με τις διαδικτυακές αγορές.

- Εκπαιδεύστε τους μαθητές να βρίσκουν πληροφορίες για τον έμπορο και τις συνθήκες πώλησης.

- Προσκαλέστε τους μαθητές, μόνους τους ή σε ομάδες, να κοιτάξουν σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες για προϊόντα ή υπηρεσίες, έχοντας στο μυαλό τους ένα συγκεκριμένο στόχο. Για παράδειγμα, ο σχεδιασμός των διακοπών σύμφωνα με ένα καθορισμένο προϋπολογισμό (βλ. το Φύλλο Εργασίας 3 για την αναζήτηση πληροφοριών).

- Σχεδιάστε μία ιστοσελίδα ηλεκτρονικού εμπορίου με τους μαθητές σας (για να πουλήσετε σχολικά προϊόντα για παράδειγμα) ή επεξεργαστείτε περαιτέρω ήδη υπάρχουσες πρωτοβουλίες αυτού του είδους που έχουν παρθεί μέσα στο πλαίσιο του σχολείου. Μελετήστε τη δομή μιας καλής ιστοσελίδας ηλεκτρονικού εμπορίου.

Σκέψεις περί ηθικής και κίνδυνοι

- Προστατέψτε τα στοιχεία της πιστωτικής σας κάρτας. Οι hackers μπορούν να πάρουν τις πληροφορίες της πιστωτικής σας κάρτας αποκτώντας πρόσβαση στον υπολογιστή σας ή εισβάλλοντας σε μη ασφαλείς ιστοσελίδες που διατηρούν τα στοιχεία σας.

- Οι εγκληματίες, επίσης, αποκτούν τα στοιχεία των πιστωτικών καρτών ή των τραπεζικών λογαριασμών με το να ξεγελούν τους ανθρώπους και να τους τα δίνουν εθελοντικά. Το Phising [«ψάρεμα»] (http://en.wikipedia.org/wiki/Phising) εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία. Οι επιθέσεις αυτές συχνά στοχεύουν σε χρήστες που κάνουν διαδικτυακές αγορές ή χρησιμοποιούν ιστοσελίδες πληρωμών, ζητώντας τους να «ξανά-επιβεβαιώσουν» τα στοιχεία τους.

- Εφόσον οι διαδικτυακές αγορές περιλαμβάνουν συχνά την πληρωμή μέσω πιστωτικής κάρτας, οι καταναλωτές πρέπει να διαχειρίζονται τα οικονομικά τους προσεκτικά για να αποφύγουν τις υπερβολικές σπατάλες.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Μαζέψτε πληροφορίες για τον έμπορο ή τον πωλητή. Το eBay, για παράδειγμα, επιτρέπει στους πωλητές να δημιουργήσουν μία φήμη, σύμφωνα με την καταχώρηση της διαδρομής και την ανατροφοδότησή. Μην αγοράζετε από αναξιόπιστες πηγές, ειδικά από αυτές που διαφημίζονται μέσω της ομαδικής αλληλογραφίας (βλ. το Φύλλο Εργασίας 6).

- Βεβαιωθείτε ότι είστε ασφαλισμένοι για δόλια χρήση των πιστωτικών σας καρτών. Να ελέγχετε προσεκτικά τους λογαριασμούς κίνησης των καρτών σας για μη εγκεκριμένες αγορές.

- Διαβάστε τους όρους και τις προϋποθέσεις. Μπορεί το κείμενο να είναι μεγάλο και να έχει τεχνικούς όρους, αλλά μην πατήσετε το κουμπί ότι τα έχετε διαβάσει και κατανοήσει, εάν δεν το έχετε κάνει.

- Κρυφά έξοδα. Αυτά μπορεί να είναι φόροι ή έξοδα αποστολής από την πλευρά του πωλητή. Ενδέχεται να χρεωθείτε τον εκτελωνισμό των προϊόντων, εάν τα παραγγέλνετε από το εξωτερικό.

- Είναι ασφαλής η ιστοσελίδα; Ένα σύμβολο σα λουκέτο ή κλειδί στην κάτω δεξιά γωνία στο παράθυρο του προγράμματος πλοήγησης θα σημαίνει ότι οι ιστοσελίδες είναι ασφαλείς. Κοιτάξτε για πιστοποιητικά SSL, στρώμα ασφαλών υποδοχών (http://en.wikipedia.org/wiki/Secure_Sockets_Layer), τα οποία διασφαλίζουν ότι τα δεδομένα κρυπτογραφούνται προτού αποσταλούν.

- Βεβαιωθείτε ότι έχετε τον έλεγχο των προσωπικών σας δεδομένων. Προσέξτε τα κουτιά που αφορούν στις επιλογές του πωλητή να διατηρήσουν τα στοιχεία σας ή να επικοινωνήσουν μαζί σας για εμπορικούς σκοπούς.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Διδάξτε τους μαθητές σας για το ηλεκτρονικό εμπόριο – από τη Microsoft: <http://www.microsoft.com/office/previous/frontpage/columns/edcolumn04.asp>.

- Η αίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επιδίωξη αποζημίωσης, διαθέσιμη σε 11 γλώσσες: <http://europa.eu.int/comm/consumers/redress/index_en.htm>.

- To TRUSTe – μία ανεξάρτητη, μη κερδοσκοπική, παγκόσμια πρωτοβουλία, που στοχεύει στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης και σιγουριάς στις διαδικτυακές συναλλαγές: <http://www.truste.org>.

- Πληροφορίες του Βρετανικού Γραφείου για το Δίκαιο Εμπόριο (OFT) σχετικά με τις αγορές στο Διαδίκτυο: <http://www.oft.gov.uk/Consumer/Your+Rights+When+Shopping+From+Home/Online+Shopping/default.htm. >.

- Η σελίδα της Ευρωπαϊκής επιτροπής για το ηλεκτρονικό εμπόριο: <http://europa.eu.int/comm/internal_market/en/ecommerce>.

- Το Amazon στο <http://www.amazon.com>, και το eBay στο <http://www.ebay.com/> είναι δύο από τα μεγαλύτερα ονόματα για διαδικτυακές αγορές.

- Συμβουλές αποφυγής απάτης μέσω του Paypal: <http://www.paypal.com/eBay/cgi-bin/webscr?cmd=p/gen/fraud-tips-buyers-outside>.

- «eBay ‘το πιο γνωστό εμπορικό όνομα’ στο Διαδίκτυο» - άρθρο του BBC: <http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/4468745.stm>.

- To Kelkoo είναι μία ιστοσελίδα για τη σύγκριση τιμών από διαφορετικούς πωλητές: <http://fr.kelkoo.com/>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 19

Πώς να γίνετε ενεργός πολίτης του Διαδικτύου

Διατήρηση των δικαιωμάτων μας ως πολίτες του Διαδικτύου

Η ευρεία χρήση του Διαδικτύου και οι νέες τεχνολογίες επικοινωνίας υπήρξαν μία πολύ ισχυρή μηχανή για την ανάπτυξη και την απασχόληση και βελτίωσαν την ποιότητα της ζωής πολλών πολιτών.

Η πληροφορημένη συμμετοχή όλων των πολιτών σε αυτό που είναι γνωστό ως ψηφιακή οικονομία εξαρτάται από την ανάπτυξη μίας πιο ευρείας μορφώσεως. Αυτό περιλαμβάνει τη δυνατότητα να μπορούμε να κάνουμε κριτική ανάλυση της ποικιλίας των πληροφοριών που δεχόμαστε (δηλαδή το οπτικό-ακουστικό υλικό), να σχηματίζουμε αυτόνομες απόψεις και να εμπλεκόμαστε ενεργά στα κοινοτικά ζητήματα.

Ποιες νέες ικανότητες απαιτούνται, ώστε να είναι οι πολίτες ενεργοί στην κοινωνία;

- Οι τεχνολογίες πληροφόρησης και επικοινωνίας μπαίνουν πολύ γρήγορα σε κάθε τομέα της καθημερινής μας ζωής και αλλάζουν τον τύπο των ικανοτήτων που είναι απαραίτητες, προκειμένου να είναι κάποιος ενεργό μέλος της κοινωνίας.

- Καθώς το Διαδίκτυο συνεχίζει να εξελίσσεται με την ανάπτυξη των ασύρματων δικτύων (http://en.wikipedia.org/wiki/Wireless_network) και των δικτύων 3^ης γενιάς (3G) (http://en.wikipedia.org/wiki/3G) της κινητής τηλεφωνίας, θα δοθεί όλο και περισσότερη σημασία στη δυνατότητα να χρησιμοποιεί κανείς τη σημερινή τεχνολογία για να λαμβάνει και να αποστέλλει πληροφορίες αποτελεσματικά, κατά ένα τρόπο που υπερβαίνει εξίσου τις στοιχειώδεις γνώσεις για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και το Διαδίκτυο.

Ποια πλεονεκτήματα προσφέρει το Διαδίκτυο για να μας βοηθήσει να γίνουμε ηλεκτρονικοί πολίτες;

- Το Διαδίκτυο κατέστησε δυνατή όχι μόνο τη δημοσίευση πολύ περισσότερων πληροφοριών πολύ πιο γρήγορα αλλά και τη συνεχή ανανέωση των πληροφοριών αυτών, προκειμένου οι πολίτες να είναι ενήμεροι για τις τελευταίες εξελίξεις σε οποιοδήποτε τομέα τους ενδιαφέρει.

- Κατά το παρελθόν, έπρεπε να βασιζόμαστε στις εκδόσεις που αποφάσιζε να εκδώσει ο τύπος για να είμαστε ενήμεροι· στις ημέρες μας, μπορούμε πολύ συχνά να πάμε απευθείας στην πηγή για να αποκομίζουμε τις πληροφορίες από πρώτο χέρι.

- Το γεγονός ότι οι πολίτες είναι καλύτερα ενημερωμένοι τους καθιστά ικανούς να συμμετέχουν καλύτερα στη δημοκρατική ζωή της χώρας τους και σε μία παν-Ευρωπαϊκή κλίμακα.

- Οι γεωγραφικές, επικοινωνιακές, πολιτισμικές και τουριστικές πληροφορίες που συλλέγονται από οργανισμούς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα εμπλουτίζουν αισθητά τις ζωές των πολιτών. Σε ορισμένες χώρες, οι πολίτες μπορούν να χρησιμοποιήσουν το Διαδίκτυο για να αλλάξουν επίσημα τη διεύθυνση της κατοικίας τους, να κάνουν αίτηση για ανανέωση του διαβατηρίου ή να κάνουν κάποιες άλλες δραστηριότητες για τις οποίες παλιότερα σπαταλούσαν πολύ χρόνο. Μη ξεχνάτε, όμως, ότι θα πρέπει να λαμβάνονται ορισμένες προφυλάξεις όταν παρέχετε διαδικτυακά προσωπικές πληροφορίες (βλ. Φύλλα Εργασίας 15 και 16 για την εχεμύθεια και την ασφάλεια.

- Επίσης, το Διαδίκτυο επιτρέπει στους πολίτες να συμμετέχουν σε διαδικτυακές συζητήσεις και διαμάχες πάνω στα αντικείμενα που τους ενδιαφέρουν στη δημόσια ή την ιδιωτική ζωή, καθώς ακόμα και να παίρνουν μέρος σε εκλογές με τις ηλεκτρονικές εκλογές [e-voting] (http://en.wikipedia.org/wiki/E-voting).

Ζητήματα ηθικής πάνω στην ηλεκτρονική υπηκοότητα

Με την απόκτηση πρόσβασης στη συνεχώς ανανεώσιμη, ποιοτική πληροφόρηση, οι πολίτες βρίσκονται σε καλύτερη θέση για να ασκήσουν τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Παρόλα αυτά, πρέπει να παραμείνουμε επιφυλακτικοί, όσον αφορά στις αρνητικές επιδράσεις που μπορεί να επιφέρει η τεχνολογία σε αυτά τα δικαιώματα και πιο συγκεκριμένα:

- Ισότιμη πρόσβαση στην πληροφόρηση: η ψηφιακή διανομή δημιουργεί μία διπλή κοινωνία ανάμεσα στους «κατέχοντες» τις πληροφορίες και του «μη κατέχοντες». Εάν συνεχιστεί η κατάσταση αυτή, η δημοκρατία θα απειληθεί, καθώς οι λιγότερο ευνοούμενοι θα χάσουν σταδιακά την αυτονομία τους να εκφράζονται. Χωρίς άμεση πρόσβαση στην πληροφόρηση, είμαστε λιγότερο ικανοί στο να διαμορφώνουμε τη δική μας άποψη και κατά συνέπεια μπορούμε να χειραγωγηθούμε πιο εύκολα από αυτούς που χρησιμοποιούν με ευχέρεια τις νέες τεχνολογίες. Επιπροσθέτως, η πληροφόρηση του δημόσιου τομέα είναι πολύ σημαντική για τη δημοκρατική και την αστική ζωή και πιο συγκεκριμένα αποτελεί μία βασική πηγή για την οικονομική δραστηριότητα. Εάν θέλουμε να διασφαλίσουμε ίσες ευκαιρίες για όλους, τότε θα πρέπει να εξασφαλίσουμε για όλους ισότιμη πρόσβαση στην πληροφόρηση.

- Ελευθερία του λόγου: οι τεχνολογίες πληροφόρησης και επικοινωνίας παίζουν τόσο σημαντικό ρόλο στη ζωή μας σήμερα, που σύντομα, μόνο αυτοί που θα μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν με ευχέρεια, θα μπορούν να κάνουν τη «φωνή» τους να ακουστεί.

- Το δικαίωμα στην εχεμύθεια: η τεράστια αύξηση των τρόπων μεταφοράς και ανταλλαγής πληροφοριών σημαίνει ότι θα πρέπει να μεριμνήσουμε για να προστατεύσουμε τα δεδομένα για τους εαυτούς μας και ως εκ τούτου το δικαίωμά μας για εχεμύθεια (βλ. την «Καλύτερη δυνατή πρακτική» στη συνέχεια).

Ιδέες για εργασία στην τάξη

- Αγωγή του Πολίτη: Μία καλή πηγή που θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για το πρόγραμμα μελέτης της αγωγής του πολίτη είναι το διαδικτυακό πρόγραμμα για τη δραστηριότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης στο <http://www.hrea.org/erc/Library/First_Steps/index_eng.html>. Επίσης, θα μπορούσατε να ζητήσετε από τα παιδιά της τάξης να σχεδιάσουν ένα δικό τους καταστατικό χάρτη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δώστε τους την ευκαιρία να εφαρμόσουν τις νέες τους γνώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο εικονικό περιβάλλον, για παράδειγμα, πώς θα μπορούσαν να κάνουν το Διαδίκτυο να είναι για αυτά ένας καλύτερος τόπος για εργασία και παιχνίδι.

- Ιστορία: η Γαλλική Επανάσταση: Βοηθείστε τους μαθητές σας να διαχωρίσουν τα γεγονότα από τις υποθέσεις, συγκρίνοντας τους πίνακες των ηρωικών επαναστατών της εισβολής στη Βαστίλη με τις σύγχρονες εκτιμήσεις. Θα πρέπει να μπορούν να «εξηγήσουν το πώς και το γιατί η εισβολή στη Βαστίλη έχει ερμηνευθεί διαφορετικά». Αυτό θα μπορούσε να συνδεθεί με τις αρχές της εκπαίδευσης των μέσων μαζικής ενημέρωσης, όπως το πώς παρουσιάζεται η πραγματικότητα για διαφορετικούς σκοπούς, και η αξιοπιστία των αποδείξεων.

- Γεωγραφία: διαβατήριο στον κόσμο: Προσκαλέστε τους μαθητές να συζητήσετε τους τρόπους με τους οποίους αναπαριστούνται στο Διαδίκτυο διάφορα μέρη του κόσμου και αναλύστε το πώς διαφοροποιούνται οι ιστοσελίδες αυτές στην έμφαση ή τη νοοτροπία σε σχέση με ένα συγκεκριμένο μέρος.

- Ανάλυση περιεχομένου: Επιλέξτε ένα θέμα και στη συνέχεια αναζητείστε το σε ιστοσελίδες με ειδήσεις από διαφορετικές πηγές και αναλύστε τις στην τάξη. Οι διαφορετικοί οργανισμοί χρησιμοποιούν διαφορετικές προσεγγίσεις; Γιατί πιστεύετε ότι το κάνουν;

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να λαμβάνει ένα αντίγραφο των προσωπικών δεδομένων που συλλέγονται και αποθηκεύονται. Επιμείνετε στο δικαίωμα αυτό και μη δίνετε προσωπικές πληροφορίες, παρά μόνο εάν το κρίνετε αναγκαίο.

- Πάντοτε να διαβάζετε τα «ψιλά γράμματα» στα ερωτηματολόγια για να γνωρίζετε πως θα χρησιμοποιηθούν οι πληροφορίες που δίνετε για τον εαυτό σας και μην ξεχνάτε να συμβουλεύεστε το Φύλλο Εργασίας 15, σχετικά με την εχεμύθεια, για περισσότερες πληροφορίες.

- Η επικοινωνία των ικανοτήτων γραφής και ανάγνωσης και η μεταφορά τους από το σχολείο και την ανώτερη εκπαίδευση στην κοινωνία των πολιτών είναι απαραίτητες, εάν θέλουμε να αυξηθεί η συμμετοχή στη δημοκρατική διαδικασία.

- Αρκετά σχολεία δουλεύουν επί του παρόντος πάνω σε προγράμματα για την προώθηση της προόδου στη γνώση του Διαδικτύου, σε μία προσπάθεια να διασφαλίσουν το ότι οι μαθητές τους αναπτύσσουν τις ικανότητες που είναι απαραίτητες για να ζουν, να εργάζονται και να παίζουν στην κοινωνία της πληροφορίας σήμερα. Αυτά περιλαμβάνουν:

- τις ικανότητες για να κινούνται στο λαβύρινθο των πληροφοριών που είναι διαθέσιμες στο Διαδίκτυο·

- την ανάπτυξη της ικανότητας να μπορούν να κάνουν διαχωρισμό ανάμεσα στην πληροφόρηση και την παραπληροφόρηση·

- την ανάλυση των πληροφοριών για τη σχετικότητα και την εγκυρότητά τους·

- τη χρήση των πληροφοριών στη μάθηση που βασίζεται στα εγχειρήματα·

- την κατανόηση και τη χρήση των πολλαπλών δυνατοτήτων που μπορούν να προσφέρουν ένα πρόγραμμα πλοήγησης και το Διαδίκτυο.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Η Διεθνής Αμνηστία έχει ένα τομέα Παρακολούθησης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην ιστοσελίδα της, η οποία θα σας παρέχει περιεκτική πληροφόρηση σε αρκετές γλώσσες: <http://www.hrw.org/children/child-legal.htm>.

- H Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει πληροφορίες για την προστασία των παιδιών και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας σε υπηρεσίες οπτικό-ακουστικού περιεχομένου: <http://europa.eu.int/comm/avpolicy/regul/new_srv/pmhd_en.htm>.

- «Μου πέταξαν έναν υπολογιστή … αλλά αυτό που πραγματικά χρειαζόμουν ήταν ένας προστάτης της ζωής», άρθρο στο First Monday, ένα περιοδικό με ερευνητικού ύφους επισκοπήσεις στο Διαδίκτυο, εντοπίζει τέσσερα χαρακτηριστικά της ψηφιακής διανομής – μόρφωση, πρόσβαση, περιεχόμενο και εκπαίδευση – και συζητάει το ρόλο των βιβλιοθηκών και των μουσείων στην καλλιέργεια κάθε μίας από τις δυνατότητες αυτές: <http://www.firstmonday.dk/issue6_4/wilhelm/index.html>.

- Παγκοσμιοποιώντας τη Δημοκρατία: <http://www.prospect.org/print/V11/20/barber-b.html>.

- Άρθρο «Η ανταποκρινόμενη τάξη: μία πρακτική προσέγγιση για να εντάξουμε τα δημοκρατικά ιδεώδη στην καθημερινή δομή της ζωής στην τάξη»: <http://www.newhorizons.org/strategies/democratic/gimbert.htm>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 20

Κινητή τεχνολογία

Εισαγωγή

Πολλοί λίγοι άνθρωποι αγόρασαν κινητά τηλέφωνα όταν κυκλοφόρησαν το 1983. το 1995 υπήρχαν πέντε συνδρομές κινητής τηλεφωνίας ανά 100 κατοίκους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με τη Eurostat (2005), το 2003 το νούμερο αυτό ήταν 80 κινητά τηλέφωνα ανά 100 κατοίκους μέσα στη διευρυμένη ΕΕ των 25 κρατών μελών. Η χρήση των κινητών τηλεφώνων είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, το οποίο αναπτύσσεται ραγδαία στην Αφρική.

Τα τυπικά χαρακτηριστικά των κινητών τηλεφώνων είναι οι φωνητικές κλήσεις και τα μηνύματα (SMS – Short Message Service) (http://en.wikipedia.org/wiki/Short_message_service). Τα λεγόμενα «έξυπνα τηλέφωνα» έχουν καινούριες δυνατότητες, όπως το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, η αποστολή και λήψη εικόνων μέσω μηνυμάτων και η βιντεοσκόπηση.

Οι κόσμοι της κινητής τεχνολογίας και των προσωπικών υπολογιστών είναι όλο και λιγότερο διακριτοί, καθώς τώρα όλο και περισσότερα κινητά τηλέφωνα έχουν δυνατότητες περιήγησης στο Διαδίκτυο και αποστολής και λήψης ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, και όλο και περισσότεροι υπολογιστές είναι ασύρματοι.

Εκπαίδευση

- Το m-learning αναφέρεται στη μάθηση με τη βοήθεια της κινητής τεχνολογίας, όπως τα κινητά τηλέφωνα, οι υπολογιστές χειρός και τα PDA.

- H Διεθνής έρευνα του SRI το 2003 βρήκε ότι το 90% των καθηγητών που είχαν χρησιμοποιήσει κινητή τεχνολογία είχαν διαπιστώσει ότι συνεισέφερε εποικοδομητικά στη μόρφωση των μαθητών: <http://www.intel.com/education/handhelds/SRI.pdf>.

- Το m-learning παρέχει τη δυνατότητα να εξατομικεύσετε τον τρόπο διδασκαλίας προς τους μαθητές. Για παράδειγμα, ένα σχολείο στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει δημιουργήσει μία «τάξη χωρίς χαρτιά», - χρησιμοποιώντας την τεχνολογία για να δώσει στις τάξεις και να παράσχει επιπλέον βοήθεια σε όσους έχουν τα Αγγλικά δεύτερη γλώσσα: <http://www.paperlessclassroom.org/>.

- To μέλλον του m-learning εξαρτάται από όχι μόνο από την εξέλιξη της τεχνολογίας, αλλά και από το εκπαιδευτικό υλικό που μπορεί να παραδοθεί μέσω των συσκευών παλάμης.

- Η Κορέα έχει αναγνωρισθεί ως ένας από τους πρωτοπόρους στην εκπαίδευση μέσω της κινητής τεχνολογίας. Από το 2004, οι σπουδαστές μπορούν να κατεβάζουν τις διαλέξεις στις συσκευές παλάμης κινητής τεχνολογίας.

- Τα παιχνίδια για τα κινητά τηλέφωνα γίνονται όλο και πιο πολύ δημοφιλή, καθώς βελτιώνεται η τεχνολογία, και αναμένεται ότι τα εκπαιδευτικά παιχνίδια και οι άλλες μορφές άτυπης εκπαίδευσης θα προσαρμοστούν καλά στα μέσο αυτό.

- Η εύκολη μεταφορά των υπολογιστών παλάμης ωφελεί τους καθηγητές που βρίσκονται συνεχώς εν δράση και τους σπουδαστές που εργάζονται σε ομάδες ή κάνουν εξωτερικές μελέτες.

- Η χρήση των υπολογιστών παλάμης έχει βρεθεί ότι ενθαρρύνει τους σπουδαστές να αναλαμβάνουν την ευθύνη για το έργο τους και είναι λιγότερο πιθανό να χάσουν τις σημειώσεις και τις εργασίες τους.

- Εφόσον τα κινητά τηλέφωνα είναι τόσο δημοφιλή στους νέους ανθρώπους, οι καθηγητές μπορούν να χρησιμοποιήσουν τους μαθητές για την ενσωμάτωση της χρήσης των μηνυμάτων [SMS] και των λοιπών εφαρμογών στις δραστηριότητες της τάξης.

Ζητήματα

- Υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με το ότι τα παιδιά αποκτούν κινητά τηλέφωνα πολύ νωρίς. Οι έρευνες δεν έχουν καταλήξει, όσον αφορά στον κίνδυνο της έκθεσης στην ακτινοβολία, όσο χαμηλή και αν είναι.

- Η χρήση των υπολογιστών αποτελεί ακόμα αντικείμενο ρύθμισης μέσα στο σπίτι. Τα κινητά τηλέφωνα, όμως, θεωρούνται από πολλούς γονείς ότι είναι μέρος της ιδιωτικής ζωής των παιδιών. Ενθαρρυμένα από αυτή την καινούρια ελευθερία, τα παιδιά μπορεί να μπλεχτούν σε οικονομικά προβλήματα με το να ξοδεύουν χρήματα σε διαγωνισμούς των μέσων μαζικής ενημέρωσης που υπόσχονται πολλά δώρα ή σε αξεσουάρ, όπως είναι οι ήχοι κλήσης.

- Τα κινητά τηλέφωνα μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως συσκευές εντοπισμού. Το ζήτημα της ασφάλειας έναντι της ελευθερίας είναι επίμαχο.

- Η τεχνολογία Bluetooth (http://en.wikipedia.org/wiki/Bluetooth) εγείρει ζητήματα ασφάλειας όπως το χάκινγκ και η αποστολή αυτόκλητων μηνυμάτων.

- Τα moblogs (http://en.wikipedia.org/wiki/Moblog) είναι blogs (διαδικτυακά ημερολόγια) για τα κινητά τηλέφωνα. Οι νέοι αναρτούν πληροφορίες και φωτογραφίες και κατά πάσα πιθανότητα θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλειά τους.

- Η κακοποίηση στα κινητά τηλέφωνα προκαλεί αυξανόμενες ανησυχίες. Νεαρά άτομο που αποκαλούνται «χαρούμενοι χαστουκιστές» (http://en.wikipedia.org/wiki/Happy_slapping) χρησιμοποιούν τα κινητά τηλέφωνα για να καταγράψουν τις επιθέσεις και στη συνέχεια να αναρτήσουν τις εικόνες στο Διαδίκτυο, προκειμένου να γελοιοποιήσουν τα θύματά τους. Αυτό λαμβάνει χώρα κυρίως στο Ηνωμένο Βασίλειο (βλ. το Φύλλο Εργασίας 17 για την κακοποίηση και την παρενόχληση).

- Επειδή αποσπούν την προσοχή, τα κινητά τηλέφωνα μπορεί να αποτελούν κίνδυνο όταν οδηγείτε.

- Οι ιοί (http://en.wikipedia.org/wiki/Computer_virus) και τα σκουλήκια (http://en.wikipedia.org/wiki/Computer_worm) έχουν αρχίσει να μολύνουν τα κινητά τηλέφωνα από το 2004. Ένα παράδειγμα αποτελεί το «σκουλήκι Cabir».

Πώς να

- Τα κινητά τηλέφωνα είναι δημοφιλή και είναι σχετικά εύκολο να αποκτήσετε ένα.

- Μόλις αποκτήσετε μία συσκευή κινητής τηλεφωνίας μπορείτε να επιλέξετε να ανανεώνετε το χρόνο ομιλίας σας μέσω κάρτας ή να γίνετε συνδρομητής κάποια συγκεκριμένη εταιρεία παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας και να πληρώνετε ένα πάγιο τέλος.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Ενθαρρύνετε τα νεαρά άτομα να περιορίσουν τη χρήση που κάνουν στα κινητά τηλέφωνα. Όμως, μην απαγορεύσετε τη χρήση. Η χρήση κινητών τηλεφώνων αποτελεί ένα ευρέως διαδεδομένο φαινόμενο μεταξύ των νέων και σε πολλές περιπτώσεις είναι απαραίτητο για τη δικτύωση ανάμεσα στα άτομα που ανήκουν στην ίδια κοινωνική ομάδα.

- Μην αφήνετε το Bluetooth ανοικτό, εάν δεν το χρησιμοποιείτε, προκειμένου να αποφύγετε κινδύνους ασφαλείας.

- Όπως και με την ηλεκτρονική αλληλογραφία, να δέχεστε δεδομένα μόνο από αξιόπιστες πηγές.

- Να είστε συνετοί, όσον αφορά στη χρήση του κινητού τηλεφώνου. Οι άνθρωποι που βρίσκονται γύρω σας μπορεί να μην εκτιμούν το ότι αναγκάζονται να ακούσουν τη συνομιλία σας.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Η ιστοσελίδα για το m-Learning του Κέντρου για την ηλεκτρονική Εκπαίδευση: <http://www.e-learningcentre.co.uk/eclipse/Resources/mlearning.htm>.

- Ανεξάρτητη ιστοσελίδα του Η.Β. για την ανασκόπηση κινητών τηλεφώνων: <http://mobile-phones-uk.org.uk>.

- Επισκόπηση της Φιλολογίας στην Κινητή Τεχνολογία και Εκπαίδευση – μία λεπτομερής έκθεση του Πανεπιστημίου του Birmingham, που περιλαμβάνει περιπτωσιολογίες και μία άποψη για το μέλλον της εκπαίδευσης μέσω της κινητής τεχνολογίας: <http://www.nestafuturelab.org/research/reviews/reviews_11_and12/11_01.htm>.

- To m-Learning είναι ένα πρόγραμμα έρευνας και ανάπτυξης που μελετά την εκπαίδευση μέσω της κινητής τεχνολογίας στους νέους ανθρώπους υπό τον κίνδυνο του κοινωνικού αποκλεισμού: <http://www.m-learning.org/>.

- Παγκόσμια ασύρματη δημόσια συζήτηση: <http://www.w2forum.com/>.

- «Παιδιά και κινητά τηλέφωνα, ένα πρόγραμμα δράσης», διαδικτυακή δημοσίευση από το Childnet International: <http://www.childnet-int.org/downloads?CMPAAA_A4.pdf>.

- Οργανισμός Ανεξάρτητης Ταξινόμησης των Κινητών Τηλεφώνων (IMCB): <http://www.imcb.org.uk/>.

- Ένωση των Δεδομένων των Κινητών (MDA): <http://www.mda-mobiledata.org/mda/>.

Ιστοσελίδα της Nokia για την προστασία του κινητού σας από το Bluetooth και το malware: <http://europe.nokia.com/nokia/0,,76016,00.html>.

- Ιστοσελίδα για την ασφάλεια του Bluetooth: <http://www.bluetooth.com/help/security.asp>.

- Τηλεφωνητής κινητών οδηγός της Vodafone για τους γονείς: <http://www.vodafone.co.uk/download/CSR%20Parent%20guide.pdf>.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 21

Blogs

Εισαγωγή

- H λέξη “blog” (http://en.wikipedia.org/wiki/Blog) είναι η συντομογραφία του “weblog” και αναφέρεται σε ένα διαδικτυακό ημερολόγια που δημιουργείται και εκδίδεται από ομάδες και μεμονωμένα άτομα.

- Ο όρος “weblog” προστέθηκε στο λεξικό της Οξφόρδης το 2003. Τα blogs είναι ένα πρόσφατο φαινόμενο στο Διαδίκτυο.

- Επειδή οι bloggers αναρτούν άρθρα και πληροφορίες διαδικτυακά, η τάση αυτή έχει αρχίσει να καταλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος των κινήσεων ομάδων συζητήσεων (βλ. Φύλλο Εργασίας 8 για τις ομάδες συζητήσεων).

- Παρόλο που ορισμένοι πολιτικοί και κάποιες διασημότητες υιοθέτησαν τη μέθοδο του blogging, τα blogs εξακολουθούν να αφορούν κατά βάση στους πιο απλούς ανθρώπους, οι οποίοι γνωστοποιούν στο κοινό τις απόψεις τους και συζητούν για την καθημερινή τους ζωή.

- Λόγω της πρόσφατης δημοτικότητας των blogs, έχουν δημιουργηθεί πολλές ιστοσελίδες, οι οποίες προσφέρουν λογισμικό που θα σας βοηθήσει να δημιουργήσετε και να δημοσιεύσετε το υλικό. Κάθε καταχώρηση σε ένα blog μπορεί να σχολιαστεί, γεγονός που παρέχει ευκαιρίες για συζήτηση και βοηθάει στην παραγωγή νέων ιδεών. Τα blogs των κινητών τηλεφώνων, γνωστά και ως moblogs (http://en.wikipedia.org/wiki/Moblogging), εκδηλώθηκαν πρόσφατα, χάρη στην εξέλιξη των χαρακτηριστικών των κινητών τηλεφώνων, που αφορούν στη δημοσίευση στο Διαδίκτυο (βλ. Φύλλο Εργασίας 20 για την κινητή τεχνολογία).

- Το Vlogging (http://en.wikipedia.org/wiki/Vlog) είναι μία καινούρια τάση, κατά την οποία οι χρήστες αναρτούν και βίντεο μαζί με τα σχόλιά τους.

- Το RSS (http://en.wikipedia.org/wiki/RSS_%28file_format%29) ή σημαντική σύνοψη της ιστοσελίδας χρησιμοποιείται τώρα, για να δημιουργήσει ένα συνδικάτο για τα blogs. Όσοι επιθυμούν να δημοσιεύσουν το υλικό τους και σε άλλες ιστοσελίδες μπορούν να το επιτύχουν με μία έκδοση XML (http://en.wikipedia.org/wiki/XML) ή έκτατη αύξηση της τιμής της γλώσσας για δημιουργία μελών στο Διαδίκτυο. Το XML είναι ένα είδος κωδικού παρόμοιο με το HTML και είναι επίσης γνωστό ως «τροφοδοσία». Κατά βάση επιτρέπει στους αναγνώστες να «εγγραφούν» στο περιεχόμενο και να τους παραδίδονται οι ενημερώσεις των blog, ώστε να μη χρειάζεται να επισκεφθούν το blog για να το πάρουν. Αυτό ακούγεται περίπλοκο, αλλά στην πραγματικότητα είναι μία τυπική επιλογή στα περισσότερα προγράμματα blogging.

Εκπαιδευτικές χρήσεις του blogging

- Τα blogs δίνουν τη δυνατότητα στους μαθητές να πάρουν τον έλεγχο της μάθησης και να δημιουργήσουν ένα χώρο δημόσιας συζήτησης, όπου θα δημοσιεύουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους.

- Τα blogs μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως καινοτόμα εργαλεία διδασκαλίας για συζήτηση και συνεργασία. Για παράδειγμα, μία σύγχρονη τάξη φιλολογίας χρησιμοποίησε το blogging για να μελετήσει το μυθιστόρημα Η κρυφή ζωή των μελισσών. (http://weblogs.hcrhs.k12.nj.us/bees) Ο συγγραφέας έγραψε μία εισαγωγή για το μάθημα, και ζητήθηκε από τους μαθητές και τους γονείς τους να γράψουν τις εντυπώσεις τους για το καθημερινό διάβασμα που τους είχε ανατεθεί. Ο συγγραφέας, στη συνέχεια, σχολίασε επάνω σε αυτά. Βλ.: <http://weblogs.hcrhs.k12.nj.us/bees>.

- Οι ειδικοί επισημαίνουν μία διαδικασία τριών σταδίων, όσον αφορά στο blogging. Αυτό περιγράφεται στο <http://www.thejournal.com/magazine/vault/A4677C.cfm>. Οι bloggers πρέπει συνεχώς να καθαρίζουν, να φιλτράρουν και να αναρτούν υλικό. Αναζητώντας κάποιο υλικό για να σχολιάσει επάνω σε αυτό, ο μαθητής εξοικειώνεται σε μεγάλο βαθμό με διαφορετικές θεωρίες και ιδέες και αναπτύσσει ικανότητες, που είναι απαραίτητες, για να κάνει κριτική ανάλυση του περιεχομένου.

- Η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως παρακινητικός παράγοντας στην εκπαίδευση. Οι μαθητές δείχνουν ενδιαφέρον για τα blogs λόγω του νεωτερισμού τους και των δυνατοτήτων για εξωτερίκευση. Αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέσο για τη διδασκαλία ενός ευρέως φάσματος θεμάτων.

- Τα blogs δίνουν σε κάθε ένα μαθητή στην τάξη την ευκαιρία να συμμετάσχει σε μία συζήτηση, η οποία θέτει τα παιδιά σε διαφορετικές οπτικές γωνίες [του ιδίου θέματος].

Ζητήματα ηθικής και κίνδυνοι

- Να υπενθυμίζετε στους μαθητές ότι δεν πρέπει να δίνουν τα προσωπικά τους δεδομένα σε δημόσιους χώρους Διαδικτύου. Αυτό αποτελεί ένα ιδιαίτερο πρόβλημα με τα blogs, τα οποία είναι προσωπικά από την ίδια τους τη φύση.

Πώς να

- Εάν έχετε τα τεχνικά προσόντα, μπορείτε να δημιουργήσετε ένα blog από το μηδέν. Οι περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν ιστοσελίδες που προσφέρουν εργαλεία για τη δημιουργία και τη δημοσίευση περιεχομένου, όπως ένα blog. Το School Blogs στο <http://www.schoolblogs.com/> και το Blogger (βλ. στη συνέχεια) είναι δημοφιλείς ιστοσελίδες, οι οποίες παρέχουν δωρεάν υπηρεσίες. Παρέχουν εύκολες, βήμα προς βήμα οδηγίες, οι οποίες σας βοηθούν να ανοίξετε ένα λογαριασμό, να ονομάσετε το blog σας και επιλέξετε ένα πρότυπο.

- Όταν το blog σας ετοιμαστεί και αρχίσει να λειτουργεί, μπορείτε να συνθέσετε και επεξεργαστείτε τις καταχωρήσεις από μία κεντρική ιστοσελίδα. Το μέσον αλληλεπίδρασης για δημοφιλή λογισμικά είναι ο τύπος WYSIWYG (http://en.wikipedia.org/wiki/WYSIWYG) και είναι εξαιρετικά εύκολο στη χρήση.

- Οι επισκέπτες στο blog σας μπορούν να σχολιάσουν στο περιεχόμενο κάνοντας «κλικ» στη σύνδεση στα σχόλια στο τέλος της κάθε καταχώρησης.

- Να εμπλουτίζετε τα σχόλια με υπέρ-συνδέσεις και εικόνες! Τα κουμπιά για αυτά τα χαρακτηριστικά θα πρέπει να περιλαμβάνονται στη γραμμή των εργαλείων πάνω από το κουτί του κειμένου, όπου εισάγετε το σχόλιό σας.

Καλύτερη δυνατή πρακτική

- Ένα blog είναι μία μεγάλη ευκαιρία να γνωστοποιήσετε τις απόψεις σας, αλλά ενδεχομένως να θέλετε να διατηρήσετε την ανωνυμία σας χρησιμοποιώντας ένα ψευδώνυμο και κρατώντας για τον εαυτό σας ορισμένες συγκεκριμένες προσωπικές λεπτομέρειες.

- Τα παιδιά και οι νέοι θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, όσον αφορά στην αποκάλυψη των προσωπικών τους στοιχείων σε ένα blog.

- Να σέβεστε τους νόμους για τα πνευματικά δικαιώματα και να μη χρησιμοποιείτε το σχεδιασμό των blogs άλλων ατόμων, χωρίς την έγκρισή τους.

- Ξεκινήστε το δικό σας blog για να εξοικειωθείτε με την πρακτική του, προτού το εισάγετε στην τάξη. Ίσως βοηθήσει το να επισκεφθείτε άλλα blogs για ιδέες και έμπνευση. Η ιστοσελίδα του School Blogs (http://www.schoolblogs.com/) έχει πάνω από 4 000 μέλη και δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να ξεκινήσουν το δικό τους σχολικό blog.

- Αφιερώστε χρόνο για να εξηγήσετε την έννοια του blogging στους μαθητές σας. Πείτε τους το λόγο που γίνεται και δώστε παραδείγματα καλών και κακών blogs. Στη συνέχεια παρέχετε στους μαθητές σας ένα σύνολο κανόνων, που μπορεί να περιλαμβάνει το μήκος και τη συχνότητα των ανακοινώσεων, τα θέματα, τον αριθμό των υπέρ-συνδέσεων / των φωτογραφιών κ.ο.κ. Αναθέστε εργασία στους μαθητές να διατηρήσουν ένα blog, να συζητήσουν τις εμπειρίες τους και να κάνουν σχολιασμό πάνω στα blogs των άλλων.

Για περαιτέρω πληροφορίες

- Το Blogger είναι μία ιστοσελίδα που παρέχει εργαλεία για το blogging και τώρα για το moblogging: <http://www.blogger.com/start>.

- 14 συμβουλές πάνω στα πνευματικά δικαιώματα για τους bloggers: http://weblogs.about.com/od/issuesanddiscussions/a/copyrighttips.htm.

- Νομική βοήθεια για τους bloggers από το Ίδρυμα Ηλεκτρονικών Συνόρων (EFF): <http://www.eff.org/bloggers/lg/>.

- Άρθρο του BBC στις 23 Ιανουαρίου 2005 «Οι ακαδημαϊκοί δίνουν μαθήματα πάνω στα blogs»: <http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/education/4194669.stm>.

- Weblogg-ed – η ιστοσελίδα αυτή ακολουθεί τις σύγχρονες τάσεις του blogging στην εκπαίδευση: <http://www.weblogg-ed.com/>.

- Άρθρο στο Journal, Φεβρουάριος 2004, «Απελευθέρωση του Περιεχομένου στη Σφαίρα των Blogs»: <http://www.thejournal.com/magazine/vault/A4677.cfm>.

- Blogging και RSS – Το «Τι είναι αυτό;» και «Πώς να;» των Νέων Ισχυρών Διαδικτυακών Εργαλείων για τους Εκπαιδευτικούς: <http://www.infotoday.com/MMSchools/jan04/richardson.shtml>.

- Ο μορφωμένος Blogger: Χρησιμοποιώντας τα Weblogs για την προώθηση της μόρφωσης στην τάξη: <http://firstmonday.org/issues/issue9_6/huffaker/>.

- Εργαλεία για την υποστήριξη της Συγγραφής των Μαθητών Κ-12: <http://www.cesa12.k12.wi.us/teach/write/blogs.html>.

- Ιδέα Αρχείου Blog: ένας κατάλογος με τους τρόπους που χρησιμοποιούν οι καθηγητές τα blogs: <http://www.weblogg-ed.com/stories/storyReader$100>.

- Πηγές σχετικά με το blogging για τους εκπαιδευτικούς: <http://www3.essdack.org/socialstudies/blogs.htm>.