Bilten: “Najnovija dešavanja u sudskoj praksi Evropskog suda za ljudska prava u oblasti slobode izražavanja”, predstavlja jedinstveni alat za razmjenu informacija o novim trendovima i razvoju u sudskoj praksi Evropskog suda za ljudska prava (ECtHR, Sud), a ujedno doprinosi daljem unaprijeđenju znanja u području slobode izražavanja i slobode medija pravnih stručnjaka sa Zapadnog Balkana, ali i šire.

Objavljen u okviru zajedničkog programa Evropske unije i Vijeća Evrope koji se zove Horizontal Facility II, ovaj Bilten analizira razdoblje od februara do jula 2021. u kojem je Sud donio značajan broj relevantnih presuda o slobodi izražavanja, te zaštiti i bezbjednosti novinara. Ove su se presude odnosile na različita područja člana 10. Evropske konvencije o ljudskim pravima (ECHR; Konvencija). Oni su ili ponovno potvrdili načela koja su dio uhodane sudske prakse ili su učvrstili i dodatno razjasnili već postavljene standarde u ovom području.

U odabranim presudama koje su razrađene u ovom Biltenu, Sud se bavi širim aspektima slobode izražavanja, s naglaskom na proširenju opsega člana 10. na nenasilne proteste u obliku umjetničkog performansa kao manifestacije političkog govora; oglašavanje koje doprinosi javnoj raspravi o pitanjima od opšteg interesa i može se smatrati suprotnim javnom moralu i vjerskim vrijednostima; i ograničenja slobode izražavanja na internetu, kada se ono pretvori u uvredljiv govor mržnje i podsticanje na nasilje.

Kada je riječ o slobodi medija, prikazani slučajevi govore o odgovornosti novinara pri obavljanju aktivnosti prikupljanja vijesti; pristup informacijama o pitanjima od javnog značaja i službenim dokumentima; zaštita novinarskih izvora u vezi s korištenjem nadzornih tehnologija, a posebno u operacijama masovnog nadzora; kao i uključenost medija u izbornu kampanju na internetu.

Sve u svemu, odabrani slučajevi su naglasili obavezu država prema Konvenciji da poštuju standarde Konvencije u skladu s načelom supsidijarnosti, dok se u nekim slučajevima vlasti pozivaju da doprinesu nacionalnom sprovođenju Konvencije preduzimanjem opštih mjera za jačanje postojećeg zakonodavnog okvira i unapređenje njihove administrativne i sudske prakse, s ciljem sprječavanja pojave sličnih povreda slobode izražavanja u budućnosti.

Bilten je dostupan na engleskom, albanskom, bosanskom, makedonskom, crnogorskom i srpskom jeziku i priprema se u okviru zajedničkog programa Evropske unije i Vijeća Evrope „Horizontal Facility za Zapadni Balkan i Tursku 2019-2022.” i regionalnog projekta „Sloboda izražavanja i sloboda medija u Jugoistočnoj Evropi (JUFREX)“.