Որպես նախապայման՝ առողջապահական ծառայությունները պետք է լինեն մարդկանց համար հեշտ հասանելի և մատչելի։ Համապատասխան առաջնային բուժօգնություն գտնելու կարողությունը ծառայում է որպես առողջապահական համակարգի կարևոր նախապայման, հատկապես, երբ դա վերաբերում է ծանր հիվանդությունների հետ կապված միջամտություններին: Անհրաժեշտ բուժօգնություն փնտրելը և ստանալը պատասխանատու վերաբերմունք է ուրիշների նկատմամբ, հատկապես վարակիչ հիվանդությունների տարածումը կառավարելու և բուժելու հարցում:

Պատշաճ բուժօգնության մատչելիությունը առողջապահական անհավասարությունների և արդյունքների առանցքային գործոնն է: Բքուժօգնության պատշաճ լինելը որոշելիս հաշվի են առնվում հետևյալ գործոնները. 1) բուժօգնությունը հիմնված է առողջության բարելավման արդյունավետության հստակ փաստացի տվյալների վրա և տրամադրվում է մշակութային բազմազանության պայմաններում աշխատելու փորձ ունեցող առողջապահական համակարգի մասնագետների կողմից. 2) բուժօգնությունը հաշվի է առնում ռեսուրսների օգտագործումը ըստ շրջանների և բնակչության խմբերի կարիքների՝ հաշվի առնելով ծախսարդյունավետության սկզբունքը. 3) բուժօգնությունն առաջարկվում է այնպիսի եղանակով, որն ապահովում է բուժօգնության արդար տրամադրումը. 4) բուժօգնությունը կենտրոնացած է պացիենտի վրա և, հետևաբար, զգայուն է համատեքստի, մշակույթի, պացիենտների ինքնավարության, կարիքների և նախասիրությունների նկատմամբ, այդ թվում՝ նրանց ներգրավվածությունը բուժօգնության մեջ և նրանց հնարավորությունների և իրավունքների ընդլայնումը բուժօգնության փնտրելու և ինքնուրույն իրենց խնամելու հարցերում:

Համապատասխան բուժօգնություն ստանալու հիմնական բաղադրիչը անձի՝ որպես պացիենտի իրավունքների մասին իրազեկվածությունն է: Այն ներառում է առողջապահական ծառայությունների առկայության և դրանցից օգտվելու մասին իմանալը: Այդ ամենի մասին տեղյակ չլինելը կարող է խանգարել բուժօգնությունից ժամանակին օգտվելուն: Այս առումով առողջապահական սահմանափակ գրագիտություն ունեցողները ավելի մեծ հավանականությամբ դժվարություններ կունենան, որոնք կհանգեցնեն բուժօգնության ուշացման։

Առողջապահական ցածր գրագիտությունը կապված է նաև առողջապահական ծառայությունների և ռեսուրսների անհարկի և ոչ պատշաճ օգտագործման հետ: Դա մեծ խնդիր է Եվրոպայում, քանի որ յուրաքանչյուր վեց ռեսպոնդենտներից մեկը նշում է, որ դժվարանում է պարզել, թե հիվանդ լինելու դեպքում որտեղից կարող է մասնագետի օգնություն ստանալ8։

Առողջապահական գրագիտության առկայությունը ինքնստինքյան չպետք է ենթադրվի, հատկապես նրանց մոտ, ովքեր ունեն հատուկ կարիքներ կամ այլ կերպ սահմանափակված են բուժօգնություն գտնելու և ստանալու, առողջապահական համակարգի միջավայրում ճիշտ կողմնորոշվելու հարցերում: Մասնավորապես՝ հոգեկան առողջության խնդիրներ ունեցող մարդիկ, տարեցները և սոցիալ-տնտեսական զրկանքներ կրող մարդիկ ավելի մեծ հավանականությամ բաց կթողնեն բժշկի հետ տեսակցությունը: Սա հատկապես մտահոգիչ է, երբ խոսքը գում է բուժօգնության և հիվանդությունների կանխարգելման հատուկ միջոցներին, ինչպիսիք են քրոնիկ հիվանդությունների բուժումն ու հսկողությունը:

Բնակչության բոլոր խմբերի համար պատշաճ բուժօգնության անհատական հասանելիության ապահովումը առողջապահական համակարգերի համար կարող է բարդ խնդիր լինել, հատկապես, երբ դրանք համալիր են և մասնատված: Դիտարկենք, օրինակ լեզվական և հաղորդակցական խոչընդոտներով միգրանտներին բուժօգնություն տրամադրելու մարտահրավերները: Պետք է, սակայն նշել, որ միգրանտների առողջապահական գրագիտությունը եվրոպական տարբեր երկրներում տարբեր է. որոշ երկրներում, օրինակ՝ Ավստրիայում, միգրանտների մի մասն ունի առողջապահական գրագիտության բարձր մակարդակ, մինչդեռ այլ երկրներում, օրինակ՝ Դանիայում, հակառակ պատկերն է: Այս առումով, առողջապահական համակարգի դերակատարների և պացիենտների միջև «թարգմանություն ապահովելու համար» կարող են օգտագործվել այսպես կոչված մշակութի կամ գիտելիքի փոխանցման միջնորդները։

Առողջապահական գրագիտության բարելավումը նշանակում է գտնել այն բուժօգնությունը, որն անհրաժեշտ է մարդուն և որդեգրել պատասխանատու «օգնություն փնտրելու» վարքագիծ: Առողջապահական համակարգերի պարտականությունն է մշակել մատչելի պատշաճ բուժօգնություն: