Թուրքիան ընդունում է միլիոնավոր փախստականների, որոնց համար առողջապահական ծառայությունների մատչելիությանը խանգարում են մշակութային և լեզվական խոչընդոտները: Առողջապահական համակարգերի և առողջապահության ոլորտի մասնագետների նկատմամբ միգրանտների վստահության ամրապնդումը առանցքային բաղադրիչ է նրանց համար առողջապահական համակարգերի հասանելիությունը հեշտացնելու համար:

 Նպատակը և խնդիրները.

Թուրքիայի, ԵՄ-ի և ԱՀԿ-ի համատեղ ծրագրի նպատակն է սիրիացի փախստականներին ծանոթացնել թուրքական առողջապահական համակարգին, որպեսզի նրանք կարողանան բժշկությամբ զբաղվել Թուրքիայում և առողջապահական ծառայություններ մատուցել անմիջապես սիրիացի փախստականներին: Այդ առումով ծրագիրը նպաստում է սիրիացի փախստականների ինտեգրմանը թուրքական հասարակության մեջ և նրանց հնարավորություն է տալիս ծառայելու համայնքին: Այն օգնում է նաև մեղմել Թուրքիայի առողջապահական համակարգի բեռը։

 Թիրախային խումբ.

Ծրագիրն ուղղված է սիրիացի բուժաշխատողներին, որոնք կազմում են Թուրքիայում տեղակայված 3.7 միլիոն սիրիացի փախստականների մի մասը: Մասնավորապես, ծրագիրը նախատեսված է բժիշկների, բուժքույրերի, մանկաբարձների և բժշկական այլ մասնագետների համար։

 Իրականացման եղանակը.

Սիրիացի բուժաշխատողների հետ կապ է հաստատվում և նրանք անցնում են տեսական և գործնական վերապատրաստում երկրում ստեղծված յոթ ուսումնական կենտրոններից մեկում (Անկարա, Գազանթիպ, Շանլիուրֆա, Իզմիր և Մերսին), թուրք բուժմասնագետների կողմից: Նրանք անցնում են ադապտացիոն դասընթաց, որը մշակվել է ԱՀԿ-ի Թուրքիայի գրասենյակի կողմից: Covid-19-ի համաճարակի ժամանակ ուսուցումը տրամադրվում էր թվային եղանակով հատուկ մշակված հեռավար ուսուցման հարթակի միջոցով: Դասընթացը կազմված է մոդուլներից՝ հոգեկան առողջության, ոչ վարակիչ հիվանդությունների, վաղ մանկության զարգացման, աղետների ժամանակ հոգեսոցիալական աջակցության, բժշկական փաստաթղթավորման համակարգերի, մասնագիտական առողջության և աշխատանքի անվտանգության: Կենտրոնները նաև պատրաստում են թարգմանիչներ՝ բուժհաստատություններում որպես մշակութային միջնորդներ ծառայելու համար: Վերջում սիրիացի բժշկական մասնագետները թույլտվություն են ստանում աշխատելու Թուրքիայի առողջապահական համակարգում:

 Վերջնարդյունք.

Ծրագրի մեկնարկից ի վեր նրանում ընդգրկվել են հազարավոր բուժաշխատողներ: Ծրագրի շրջանակներում մշակվել են ուսումնական նյութեր, որոնք օգտագործվել են նաև հոգեկան առողջության հարցերով թուրք մասնագետների վերապատրաստման համար: 

 Ավելացված արժեք.

Թուրքիայում սիրիացի բժշկական մասնագետներին աշխատանքի ներգրավումը կարևոր դեր է խաղում բուժօգնության հասանելիությանը խոչընդոտող լեզվական և մշակութային տարբերությունները չեզոքացնելու հարցում: Նրանց իրավունքների և հնարավորությունների ընդլայնումը և ինտեգրումը Թուրքիայի հասարակությունում փախստականներին մասնագիտական աշխատանքի հնարավորություն և լրացուցիչ գիտելիքներ ձեռք բերելու հնարավորություն են ընձեռում: Դա թույլ տվեց բարելավել առողջապահական համակարգի մշակութային բազմազանությունը և նպաստեց տեղական մակարդակում կայունության ձևավորմանը: Այն թույլ տվեց նաև բարելավել սիրիացի փախստականների առողջապահական գրագիտությունը:

 Նպատակը և խնդիրները.

Մեծահասակների գրագիտության ազգային գործակալության կողմից իրականացվող աուդիտը միտված է իռլանդական առողջապահական ծառայության համար գրագիտության առումով բարենպաստ պայմաններ ստեղծելուն, որոնց դեպքում կվերլուծվեն ինչպես անհատների հմտությունները, այնպես էլ առողջապահական ծառայության գրագիտության պահանջները: Այն նախատեսում է այնպիսի առողջապահական ծառայություն, որի պայմաններում գրագիտությունը բուժման համար խոչընդոտ չէ: Այն աջակցում է առողջապահական ծառայությանը ցանկացած համատեքստում՝ քարոզման, պաշտպանության, կանխարգելման, բուժօգնության և սպասարկման մատչելիության ապահովման:

 Թիրախային խումբ.

Առողջապահական գործունեությունը քիչ ծանրաբեռնելու և ծառայություններն ավելի մատչելի դարձնելու պատասխանատվությունը կրում են ծառայություններ մատուցողները: Կազմակերպությունները պարտավոր են բարելավել իրենց միջավայրի հասանելիությունն ու մատչելիությունը։ Թեպետ գրագիտության հմտություններին տիրապետելը հաճախ դիտվում է որպես յուրաքանչյուր անձի պարտականություն, կարևոր է նաև ուսումնասիրել առողջապահական մասնագետների հմտությունները:

 Իրականացման եղանակը.

Առողջապահական գրագիտության աուդիտը նպաստում է նրա ըմբռնմանը, թե որքանով է առողջապահական միջավայրը բարենպաստ գրագիտության համար: Աուդիտն օգնում է բացահայտել գրագիտության դժվարություններ ունեցող մեծահասակների համար հնարավոր խոչընդոտները։ Առողջապահության աշխատողներին անհրաժեշտ է միջոց՝ գնահատելու, թե որքանով են գրագիտության առումով նպաստավոր իրենց գրավոր նյութերը, կայքերը և հանրության հետ ընդհանուր հաղորդակցությունը։ Աուդիտը կոչված է օգնելու վերլուծել և արձանագրել, թե ինչպիսի դժվարությունների կարող են հանդիպել պացիենտները և ծառայություններից օգտվողները առողջապահական ծառայություններից օգտվելիս և առողջապահական և վարչական հաղորդագրությունները հասկանալու հարցում, ինչպես նաև նշել բարեփոխման ենթակա ոլորտները:

 Վերջնարդյունք.

Յուրաքանչյուր կազմակերպություն աուդիտի արդյունքների հիման վրա կարող է մշակել գրագիտության իր հատուկ ծրագիրը: Ամփոփաթերթում արձանագրվում է, թե ինչ աշխատանք է անհրաժեշտ:

 Ավելացված արժեք.

Աուդիտի այս գործիքը օգնում է ծանոթանալ առողջապահական կազմակերպությունների աշխատանքին և գնահատել այն՝ առողջապահական գրագիտության բարենպաստ պայմաններ ստեղծելու համար: Մոտեցումը կարող է հարմարեցվել ըստ տեղական կարիքների:

 Գրագիտության աուդիտ բուժհաստատություններում՝ Իռլանդիա

 Նպատակը և խնդիրները.

Տեղեկատվություն ստանալը հասարակության մասին, որտեղ դուք ապրում եք, և գիտելիքներ ստանալն այն մասին, թե ինչպես հոգ տանել ձեր առողջության մասին, հասարակության մեջ հաջող ինտեգրման գրավականն է: Այն ողջ Շվեդիայում աշխատող քաղաքացիական և առողջապահական հաղորդակցման մասնագետների համար առաջնորդող սկզբունք է։

MILSA-ն գիտելիքի վրա հիմնված միգրացիայի և առողջապահության աջակցության հարթակ է, որը զբաղվում է շվեդական հասարակություն նոր ժամանած միգրանտների առողջության բարելավմանը և ներառական ընդունմանը նպաստող մեթոդաբանական ուղեցույցների մշակմամբ:

MILSA կրթական հարթակը ազգային նախաձեռնություն է քաղաքացիական և առողջապահական հաղորդակցման մասնագետների համար, որը կենտրոնանում է կրթության, փորձի փոխանակման և ցանցերի ստեղծման վրա: Ծրագիրն իրականացվում է Եվրոպական սոցիալական հիմնադրամի և Շվեդիայի առողջապահության և սոցիալական հարցերի նախարարության աջակցությամբ: Ծրագիրը համագործակցում է համալսարանների և տարբեր ոլորտների փորձագետների, շրջանների վարչական խորհուրդների, մարզերի, քաղաքապետարանների և քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունների հետ ներպետական և միջազգային մակարդակներում:

MILSA-ի շրջանակներում հետազոտական աշխատանքն ուղղված է նոր ժամանած միգրանտների ինտեգրման համակարգին և կարիքներին, և այն իրականացվում է տարբեր համալսարանների և նոր ժամանած միգրանտների հետ աշխատող բազմաստիճան գործակալությունների հետ լայն համագործակցության միջոցով: Աշխատանքը հիմնված է առողջապահության ոլորտի նկատմամբ լայն մոտեցման վրա, ներառյալ այնպիսի թեմաներն, ինչպիսիք են հասարակության մասնակցությունը և իրավազորումը, հոգեկան առողջությունը և բարօրությունը, բնակարանային խնդիրները, տնտեսական սթրեսը, վստահությունը և հավատարմությունը:

 Թիրախային խումբ.

Ողջ երկրում մոտ 200 հաղորդակցողներ տարբեր լեզուներով ապահովում են քաղաքացիական կողմնորոշումն ու առողջապահական հաղորդակցությունը: MILSA-ի կրթական ծրագիրը տևում է մոտ 18 ամիս և ընդգրկում է կյանքի տարբեր ասպեկտներին վերաբերող 22 կարևորագույն թեմաներ:

Մի քանի բուհերի դասախոսներ, փորձագետների հետ միասին, պատասխանատու են կրթական ծրագրի ձևավորման համար, որն իրականացվում է հիմնականում հեռակա կարգով՝ համալրված գործնական պարապմունքներով և անմիջական հանդիպումներով։

 Իրականացման եղանակը.

Քաղաքացիական և առողջապահական հաղորդակցողների համար միասնական կրթություն տրամադրելուց բացի, MILSA-ն թողարկում է քաղաքացիական և առողջապահական հաղորդակցության դասագրքեր և հաղորդակցողների համար մեթոդաբանական ձեռնարկ: Դասագրքերը հիմնված են ներպետական քաղաքացիական կողմնորոշման կանոնակարգի վրա և նպատակ ունեն ապահովել առարկայական ոլորտների ավելի խորը պատկերացում: Մեթոդաբանական ձեռնարկը նախատեսված է լսարանում հաղորդակցվողներին գործնական աջակցության տրամադրելու համար։ Օրինակ, այն ներկայացնում է, թե ինչպես ստեղծել անվտանգ միջավայր դասարանում, ինչպես ապահովել, որ մասնակիցները ստանան և հասկանան հաղորդվող տեղեկատվությունը, ինչպես մոտենալ և քննարկել զգայուն թեմաները, և որոնք են հաղորդակցվողի դերի սահմանափակումները:

 Վերջնարդյունք.

MILSA կրթական հարթակը հաղորդակցողների և միգրացիայի, առողջության և ինտեգրման հարցերով աշխատող այլ մասնագետների միջև ստեղծում է ցանցի, համագործակցության և փորձի փոխանակման շրջանակ:

 Ավելացված արժեք.

MILSA կրթական հարթակում աշխատանքը հիմնված է նոր ժամանած միգրանտների համար եզակի ներուժի և ինտեգրման, աշխատանքի և առողջության հնարավորությունների քաղաքացիական կողմնորոշման ապահովման վրա:

 MILSA. Միգրացիայի և առողջապահության աջակցության հարթակ՝ Շվեդիա

 Նպատակը և խնդիրները.

Առողջապահության ոլորտի մասնագետները, ովքեր աշխատում են տարեցների խնամքի կենտրոններում, անմիջական շփման մեջ լինելով խոցելի և կախյալ տարեցների հետ, կարևոր են համակցված հիվանդություններով և անբավարար ընտանեկան աջակցություն ունեցողների համար համապատասխան խնամքի հասանելիությունն ապահովելու համար: Այս հաստատություններում աշխատող անձնակազմը հատուկ դերակատարում և պարտականություններ ունի այդ տարեց մարդկանց կյանքի որակը երաշխավորելու համար: Այդ մասնագետների առողջապահական գրագիտության հմտությունների և կարողությունների գնահատումն անհրաժեշտ առաջին քայլն է՝ հասկանալու համար, թե ինչպես և երբ է պետք նրանց համար կառուցել առողջապահական գրագիտության նպատակային ծրագրեր:

 Իրականացման եղանակը.

տարեցների խնամքի կենտրոններում առողջապահական գրագիտության հայեցակարգի քարոզման միջոցով` նպաստելով նաև ծերանոցներում բուժաշխատողների առողջապահական գրագիտության զարգացմանը նվիրված հատուկ ջանքերին և ծրագրերին`ներգրավելով առողջապահական գրագիտության ծրագրերում ծերանոցների տնօրեններին և անձնակազմին`մշակելով «կազմակերպական առողջապահական գրագիտության» մոտեցում ծերանոցներում:

 Վերջնարդյունք.

Տարեցների խնամքի կենտրոնները՝ իրենց տնօրենների և անձնակազմի կրթության միջոցով, որդեգրում են «կազմակերպական առողջապահական գրագիտության» մոտեցումը՝ որպես կառավարման սկզբունք, որն ուղղված է տարեցների, հատկապես խոցելի և կախվածության մեջ գտնվող անձանց համար համապատասխան խնամքի հասանելիության երաշխավորմանը:Որպես երկրորդական նպատակ՝ այս բուժաշխատողների առողջապահական գրագիտության հմտությունների զարգացումը նաև օգնում է նրանց տանը՝ իրենց ընտանիքներում:

 Ավելացված արժեք.

Տարեցների խնամքի կենտրոններում աշխատողների և մասնագետների առողջապահական գրագիտության հմտություններն ու կարողությունները՝ «կազմակերպական առողջապահական գրագիտության» մոտեցման շրջանակներում, նպաստում են ինստիտուցիոնալացված միջավայրերում տարեցների խնամքի ճիշտ ուղիների ընտրությանը: Դա առողջապահական ոլորտի մասնագետներին հնարավորություն է տալիս կիրառել առողջապահական գրագիտության հմտություններն ու կարողությունները իրենց առօրյա աշխատանքային կյանքում: