Սույն ձեռնարկում ներկայացված է հոգեկան առողջության պահպանման և աջակցության կամավոր բժշկական միջամտությունների խթանման լավագույն փորձը։ Այն հիմնված է Եվրոպայի խորհրդի 47 անդամ պետությունները ներկայացնող պատվիրակությունների, ինչպես նաև քաղաքացիական հասարակության շահագրգիռ կազմակերպությունների կողմից Կենսաէթիկայի հանձնաժողովի (DH-BIO) քարտուղարությանը ներկայացված փորձառության վրա: Ձեռնարկը իրագործում է 2020-2025 թվականներին կենսաբժշկության մեջ մարդու իրավունքների պաշտպանության և տեխնոլոգիաների՝ DH-BIO ռազմավարական գործողությունների ծրագրով սահմանված նպատակը՝

Աջակցել անդամ պետություններին [մշակելով] լավ փորձն ամփոփող ձեռնարկ՝ խթանելու հոգեկան առողջության կամավոր բժշկական միջամտությունները, ինչպես կանխարգելիչ մակարդակում, այնպես էլ ճգնաժամային իրավիճակներում՝ անդամ պետությունների օրինակների հիման վրա:

 

Գործելակերպի օրինակների անմիջական նպատակն է նվազեցնել, կանխել կամ նույնիսկ վերացնել հոգեկան առողջության պահպանման հաստատություններում հարկադրանքի գործելակերպը, ընդ որում դրանց մի մասն անուղղակիորեն է հանգեցնում նման արդյունքի՝ սատարելով հոգեկան առողջության կամավոր խնամքի խթանման և աջակցության ընդհանուր նպատակին:

Ձեռնարկը ԵԽ անդամ երկրներում առաջատար փորձի սպառիչ ժողովածու չէ: Փոխարենը այն հանդես է գալիս որպես առաջին քայլ, որն ուղղված է հոգեկան առողջության պահպանման կամավոր միջամտությունների խթանմանն ու աջակցությանը, ինչպես նաև հոգեկան առողջության միջավայրում հարկադրանքի նվազեցման և կանխարգելման գործելակերպի մշակմանը: Ընդհանուր առմամբ, ներկայացված նյութերը համահունչ են «Հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների մասին» կոնվենցիայի չափորոշիչներին, հաշվի առնելով նաև հոգեկան առողջության պահպանման ոլորտում հարկադրանքի կիրառման մասին ծավալվող բանավեճերին, որոնք կներկայցվեն ձեռնարկի 1 (Բ) բաժնում:

Back Ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքներ, Նիդերլանդներ

Նիդերլանդներում պացիենտների մեկուսացման կիրառումը նվազեցնելու ազգային քաղաքականության ներքո ստեղծվել են «Ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքներ» (այսուհետ՝ ԻԹԲ)։ ԻԹԲ բաժանմունքները անհապաղ հոսպիտալացման բաժանմունքներ են, որոնք մասնագիտացված են «շփման վերականգնման և պահպանման և ճգնաժամերի կանխարգելման» վրա (Նյութ 27)։ Յուրաքանչյուր բաժամունքում գործում է բազմամասնագիտական թիմ (հոգեբույժներ, բուժքույրեր, հոգեբաններ, ծառայություններից օգտվողներ), որի անդամները հատուկ վերապատրաստված են ճգնաժամային կառավարման, ագրեսիայի և ինքնասպանության վարքագծի դեմ պայքարում: ԻԹԲ բաժանմունքների նպատակներից մեկն է նվազեցնել պացիենտների մեկուսացման պրակտիկան և կրճատել հոգեկան առողջության խնամքին հատկացված մահճակալների թիվը (Նյութ 27)։ Այդ բաժանմունքները ստեղծվել են 2013 թվականին հոլանդացի փորձագետների բազմամասնագիտական խմբի կողմից, ներառյալ ծառայություններից օգտվողների և ընտանիքի ներկայացուցիչների (Նյութ 27)։

Մշակվում է հատուկ ճարտարապետական միջավայր, որը ներառում է մեկ անձի համար նախատեսված ննջասենյակներ, մեծ և լուսավոր հյուրասենյակներ և բացօթյա տարածքներ: Բաժանմունքները նախագծված են հյուրընկալ և բուժիչ միջավայր ստեղծելու համար (Նյութ 27)։

Կիրառվող մեթոդաբանությունը նախատեսում է էսկալացիայի ռիսկի մանրակրկիտ գնահատում և անհատական ճգնաժամային ծրագրի ստեղծում՝ խորհրդակցելով շահագրգիռ անձի և նրա հարազատների հետ: Այդ ծրագիրը ներկայացնում է, թե ինչպես կարելի է կանխել էսկալացիան: Սթրեսի և անհանգստության սրացման դեպքում մարդը երբեք մենակ չի մնում։ Աշխատակազմի անդամների, ամբուլատոր թիմի, ծառայություններից օգտվողների և հարազատների միջև համագործակցությունը չափազանց կարևոր է: Հաճախակի ռիսկերի գնահատումը անձնակազմի անդամներին նաև հնարավորություն է տալիս ակտիվորեն գործել և կանխել էսկալացիան (Նյութ 27)։ Հաղորդվում է, որ ծրագիրը հանգեցրել է մեկուսացման ընդհանուր կրճատմանը, սակայն մեկուսացումը դեռևս կիրառվում է որպես պրակտիկա:

Աղբհյուրը՝ «Հոգեկան առողջությունը Եվրոպայում» կազմակերպություն (Mental Health Europe, 2019թ․, 3-4 էջեր):

[ԹԻԲ] բաժանմունքները ստացիոնար բաժանմունքներում պացիենտի մեկուսացման կիրառման տեսանկյունից խոստումնալից արդյունքներ են ցույց տալիս: Ավելին, մեկուսացման մակարդակի նվազումը կապված չէ հարկադիր դեղորայքի ընդունման ավելացման հետ։ Ի վերջո, հարկադրանք կիրառելու դեպքում, այն պետք է փաստաթղթավորվի, և այդ տվյալները պարբերաբար քննարկվեն անձնակազմի անդամների միջև՝ հետագայում գնահատելու համար, թե ինչպես կարելի է նվազեցնել հարկադրանքը՝ այդ գործելակերպը վերացնելու նպատակով:


(Լրացուցիչ տեղեկությունների համար տե՛ս Mental Health Europe, 2019թ․ 3-4 էջեր, van Melle et al., 2019թ․)։

  • Diminuer la taille du texte
  • Augmenter la taille du texte
  • Imprimer la page
EXAMPLES OF PRACTICES
Community-Based
Hospital-Based
Hybrid
Other
Country
Albania
Andorra
Armenia
Austria
Azerbaijan
Belgium
Bosnia and Herzegovina
Bulgaria
Croatia
Cyprus
Czech Republic
Denmark
Estonia
Finland
France
Georgia
Germany
Greece
Hungary
Iceland
International
Ireland
Italy
Latvia
Liechtenstein
Lithuania
Luxembourg
Malta
Monaco
Montenegro
North Macedonia
Norvège
Pays-Bas
Poland
Portugal
Republic of Moldova
Romania
San Marino
Serbia
Slovak Republic
Slovenia
Spain
Sweden
Switzerland
Türkiye
Ukraine
United Kingdom
Reset Filter