“België is een federale Staat samengesteld uit de gemeenschappen en de gewesten.” Zo begint het eerste artikel van de Belgische Grondwet. Met andere woorden, in België is de beslissingsmacht niet gecentraliseerd maar verdeeld tussen de volgende entiteiten:

  • De federale Staat
  • De drie gemeenschappen: de Franse Gemeenschap, de Vlaamse Gemeenschap en de Duitstalige Gemeenschap
  • De drie Gewesten: het Waals Gewest, het Vlaams Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Het federaal niveau heeft bevoegdheden die betrekking hebben op alle Belgen en die worden uitgeoefend over het hele grondgebied. Het gaat met name over buitenlandse zaken, defensie, justitie, financiën, sociale zekerheid, een deel van volksgezondheid en binnenlandse zaken. De federale overheid draagt alle verantwoordelijkheden van België en van de deelstaten ten aanzien van de internationale organisaties waar het partij van is. Het federale niveau is tevens bevoegd voor alles wat niet uitdrukkelijk tot de bevoegdheid van de gemeenschappen en de gewesten behoort.

De drie gewesten worden afgebakend op basis van taal en cultuur. De belangrijkste bevoegdheden van de gewesten zijn onderwijs, cultuur, jeugdzorg en bepaalde aspecten van de volksgezondheid.

De drie gewesten zijn bevoegd voor materies die verband houden met het begrip territorialiteit. Het gaat bijvoorbeeld om de bevoegdheden openbare werken, landbouw, werkgelegenheid, ruimtelijke ordening en milieu.

Elke entiteit beschikt over haar eigen wetgevende en uitvoerende machten. In Vlaanderen zijn de gewestelijke en gemeenschapsbevoegdheden samengevoegd in één regering en één parlement.

België streeft naar een multilaterale samenwerking aangezien de grote uitdagingen van de 21e eeuw niet beperkt blijven tot de landsgrenzen of gewestgrenzen en dat we meer en meer nood hebben aan globale antwoorden. De Raad van Europa bekleedt hierin een bijzondere plaats door zijn historische rol in het bevorderen van de democratie en de mensenrechten. Bovendien hebben de activiteiten van de multilaterale organisaties een belangrijke impact op het beleid en de maatregelen van de verschillende betrokken regeringen.

De gemeenschappen en gewesten in België hebben de exclusieve bevoegdheid voor de internationale aspecten van hun bevoegdheidsdomeinen, met inbegrip van het sluiten van internationale akkoorden.

Bijgevolg voeren de deelstaten op internationaal niveau een bilateraal en multilateraal beleid. Dit gebeurt in het kader van het Belgisch lidmaatschap van multilaterale organisaties, met name via de deelname aan de beheersorganen en technische vergaderingen. Bovendien onderhouden de deelstaten nauwe relaties met deze instellingen.

In het kader van het Belgisch lidmaatschap van multilaterale organisaties, oefenen de deelstaten een invloed uit op de politieke en strategische koers van deze instellingen. Zo houdt men via het interfederaal overlegplatform COORMULTI (multilateraal coördinatiecel) bij de bepaling van het Belgische standpunt rekening met de standpunten van de deelstaten.

 

De Troeven van België

België, in het hart van Europa…
België ligt in het hart van Europa en grenst aan Duitsland, Nederland, Frankrijk en het Groothertogdom Luxemburg. Door zijn uitstekende infrastructuur qua luchthavens, wegennet, spoorwegnet en havens liggen tal van andere Europese landen niet veraf. Deze bevoorrechte strategische ligging heeft het land op internationaal vlak zowel politiek, economisch als toeristisch op de kaart gezet. Met 70 km kust in het noorden van het land en heuvelachtige landschappen in het zuiden bezit België ook heel wat toeristische troeven voor wie de talrijke kunst- en historische steden wil ontdekken.

Een land waar het goed leven is
Men zegt doorgaans van België dat het een land is waar het goed leven is. Met een erg hoge ontwikkelingsindex, (17e plaats op de UNDP-rangschikking voor 2012/2013) biedt het land een goede levenskwaliteit. België beschikt bovendien over talrijke troeven: een gezondheidszorgsysteem dat aangeschreven staat als een van de beste ter wereld, een bijzonder dicht transportnetwerk, talrijke groene ruimten, een open en verscheiden economie, enz.

Een belangrijke economische speler
België ligt op een belangrijke economische en stedelijke as en beschikt met de Noordzee over zeetoegang. Met zijn drie landstalen, Nederlands, Frans en Duits, staat het land aan de top van tal van Europese ranglijsten op het vlak van competitiviteit en productiviteit.

De Belgische economie is gekend voor haar grote diversiteit, die borg staat voor een zekere stabiliteit. Zo stelt het multiculturele België de meeste van zijn werknemers tewerk in de voedings-, auto-, lucht- en ruimtevaartsector of in de farmaceutische industrie, de biotechnologie en in transport en logistiek.

Het land is ook gekend om zijn open economie. Met minder dan 0,2% van de wereldbevolking slaagt België erin om zich als 13e ter wereld te rangschikken, zowel wat export als import betreft (WTO 2012). België is de grootste exporteur ter wereld van diamanten, geneesmiddelen en polyethyleen.

 

De Federale Overheid

De federale overheidsdienst Buitenlandse Zaken
De federale overheidsdienst (FOD) Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking wil bijdragen tot een veiligere, rechtvaardigere en betere wereld. De FOD heeft met name tot doel om

  • in de hele wereld onze fundamentele waarden, zoals democratie, menselijke waardigheid en mensenrechten uit te dragen
  • bij te dragen tot vrede en veiligheid in de wereld
  • een universele solidariteit tot stand te brengen en de armoede efficiënt te bestrijden
  • het multilateraal systeem en de internationale rechtsorde te versterken
  • de banden met onze partnerlanden aan te halen.

De FOD draagt ook bij tot het ontwikkelen van een samenhangend Belgisch beleid met betrekking tot multilaterale en mondiale vraagstukken door de nodige coördinatie en overleg binnen de FOD, samen met de andere FOD, de Gewesten, de Gemeenschappen en de middenveldorganisaties te stimuleren en te verzekeren.

De federale overheidsdienst Kanselarij van de Eerste minister
De federale overheidsdienst Kanselarij van de Eerste minister staat de eerste minister bij op inhoudelijk, administratief, juridisch, logistiek en communicatief vlak bij het leiden en coördineren van het regeringsbeleid. Dat beleid wordt bij de aanvang van de legislatuur vervat in het regeerakkoord. Het concretiseert zich jaarlijks in de federale beleidsverklaring en in de begroting van het volgende kalenderjaar.

Voor de internationale en Europese politiek wordt de eerste minister bijgestaan door raadgevers in de cel algemene beleidscoördinatie en de strategische beleidscel.

De Kanselarij staat symbool voor de leiding van België. De belangrijkste beleidsbeslissingen lopen via de ministerraad of het overlegcomité, beiden ondergebracht in de ‘Wetstraat 16’. Ze informeert de burgers en de organisaties van het land over de activiteiten van de regering en de federale overheidsdiensten. De Kanselarij heeft ook als taak België in de wereld uit te dragen als een sterk merk en gebruikt hiervoor de meest moderne communicatietechnieken. Deze federale overheidsdienst heeft dankzij zijn centrale positie in het politieke landschap een traditie van expertise en ervaring opgebouwd.

De Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
De Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg is verantwoordelijk voor het voorbereiden, uitvoeren, bevorderen en controleren van het beleid in volgende domeinen:

  • collectieve arbeidsbetrekkingen,
  • individuele arbeidsbetrekkingen
  • welzijn op het werk
  • gelijkheid en diversiteit op het werk.

De FOD werkt actief mee aan de totstandkoming en bevordering van de sociale wetgeving, zowel op nationaal als op internationaal niveau, door de verdere versteviging van een sociaal Europa mee te ondersteunen en samenwerkingsverbanden uit te werken.

In de context van het Belgische voorzitterschap van het Comité van Ministers van de Raad van Europa wenst de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg zijn inspanningen ter bevordering van de sociale rechten voort te zetten, door het ondersteunen en bevorderen van het Europees Sociaal Handvest (meer informatie in het Engels of het Frans).

In die optiek ondersteunt de FOD het initiatief van de FOD Sociale Zekerheid om op 12 en 13 februari 2015 een colloquium te organiseren over de bescherming van de sociale grondrechten in Europa en meer in het bijzonder van de rechten inzake sociale bescherming en bescherming op het werk.

 De thema’s van het colloquium zijn de gevolgen van de economische crisis en de vraagstukken die rijzen in het verlengde van de uitvoering van de sociale rechten in de huidige socio-economische context, bekeken vanuit de invalshoek van de relaties tussen de Europese Unie en de Raad van Europa. Daartoe wenst de FOD, zelfs in deze tijden van crisis, het Europees Sociaal handvest te promoten als instrument ter ondersteuning van het sociaal beleid.

Er wordt verwacht dat het colloquium, dat aansluit bij de interministeriële conferentie over dezelfde thema’s die op 17 en 18 oktober te Turijn heeft plaatsgevonden in het kader van het Italiaanse voorzitterschap van de Europese Unie, uitmondt in het “Document van Brussel” waarin de conclusies van de verschillende werksessies worden opgenomen en dat als referentie ter zake moet dienen.

De Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken
De Federale Overheidsdienst (FOD) Binnenlandse Zaken staat ten dienste van de Belgische maatschappij. De FOD is verantwoordelijk voor volgende opdrachten:

  • de veiligheid van de burger en de bescherming van het private en openbare patrimonium
  • de registratie en identificatie van de natuurlijke personen
  • de uitoefening van bepaalde democratische rechten
  • de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen

 

Meer dan 5.600 vrouwen en mannen vormen samen de FOD Binnenlandse Zaken. Ze helpen de burgers bij overstromingen, maken nationale noodplannen op, organiseren verkiezingen, waken over de veiligheid bij voetbalwedstrijden, beheren de migratiestromen, enz.

 

In het kader van de Raad van Europa, wil de FOD Binnenlandse Zaken 3 evenementen in de kijker plaatsen:

  • Conferentie over “Het gebruik vna informatietechnologie in het verkiezingsproces”“ georganiseerd door de DG Instellingen en Bevolking in het Egmontpaleis (laatste week van maart 2015). Deze conferentie vormt ook de:

- 12e conferentie van de Europese verkiezingsadministraties (in samenwerking met de Venetië-Commissie (Raad van Europa))
- algemene vergadering van het RECEF (Réseau des compétences électorales francophones)
- thematische workshop over de elektronische democratie binnen de lokale overheden, op initiatief van het Brussels Gewest

  • deelname van het departement aan de conferentie over “de inclusie van personen met een beperking in de voorbereiding en de reactie op rampen” georganiseerd door de Raad van Europa (EUR-OPA) in het Egmontpaleis op 4 en 5 december 2014
  • deelname van het CGVS aan de lancering van het “Curriculum over het Europees Verdrag voor mensenrechten en asiel” door de Raad van Europa in het kader van HELP (European Programme for Human Rights Education for Legal Professionals) en het UNHCR (het agentschap van de Verenidgde Naties voor vluchtelingen), georganiseerd door HELP op 4 december 2014 in Brussel.

De Federale Overheidsdienst Justitie
De Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie werkt op het snijpunt van de drie grondwettelijke machten. Hij heeft als opdracht:

  • De voorbereiding en uitvoering van de nationale en supranationale wetgeving en ondersteuning aan de minister van Justitie in het kader van zijn bevoegdheidsdomeinen
  • De omkadering en operationele ondersteuning aan de gerechtelijke macht (met bijzondere aandacht voor het overleg, de coördinatie en ontwikkeling van de organisatie);
  • De effectieve uitvoering van de gerechtelijke en administratieve vonnissen (waarbij de rechtszekerheid en de gelijke behandeling van alle betrokken partijen verzekerd wordt).

Bij de uitvoering van zijn opdrachten informeert en luistert de FOD Justitie naar de bevolking en zijn partners.

De FOD Justitie draagt actief bij tot het Belgisch voorzitterschap van de Raad van Europa (RvE) door twee conferenties te organiseren. Deze liggen in de lijn van de prioriteiten die België voor zijn voorzitterschap heeft vastgelegd, meer bijzonder: de versteviging van de mensenrechten in de lidstaten van de RvE en de voortzetting van de werkzaamheden voor de hervorming van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

De Europese conferentie over het hoger belang van het kind: dialoog tussen theorie en praktijk
Deze conferentie kadert in de viering van de 25ste verjaardag van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind en beoogt een betere toepassing van het begrip ‘het hoger belang van het kind’ in gezinsaangelegenheden. Dit evenement wordt georganiseerd in samenwerking met de Vlaamse Gemeenschap en de Federatie Wallonië – Brussel, met de steun van de RvE.

High level conferentie: de uitvoering van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens, onze gedeelde verantwoordelijkheid.
Deze ministeriële vergadering buigt zich verder de hervorming van het Hof, een denkoefening die al jaren aan de gang is. Deze conferentie komt op een geschikt ogenblik na de verklaringen van Interlaken (2010), Izmir (2011) en Brighton (2012).

De FOD Justitie neemt eveneens regelmatig deel aan de activiteiten die tot de bevoegdheid behoren van het Comité van Ministers van de RvE en van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

De activiteiten van de FOD Sociale Zekerheid
De activiteiten van de FOD Sociale Zekerheid spitsen zich toe op beleidsondersteuning, diensten aan gebruikers (onder andere tegemoetkomingen voor personen met een handicap) en de bestrijding van sociale fraude.

De Directie-generaal Beleidsondersteuning – die voor de FOD Sociale Zekerheid betrokken is bij het Voorzitterschap van de Raad van Europa – focust op materies en processen die het kader van een tak of een stelsel van de sociale bescherming overstijgen:

  • internationale relaties,
  • bestrijding van sociale fraude,
  • goed bestuur,
  • evolutie van de sociale bescherming en sociale indicatoren.

Het domein Multilaterale Relaties van deze DG verdedigt de standpunten en behartigt de belangen van België en van de FOD met betrekking tot de vraagstukken inzake sociale bescherming bij de internationale instellingen.

Op 12 en 13 februari 2015 organiseert de FOD Sociale Zekerheid in samenwerking met de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg in Brussel een colloquium (met deelname op uitnodiging) met als thema "De toekomst van de bescherming van de sociale basisrechten in Europa". Tijdens het colloquium zullen academici, sociale partners, middenveldorganisaties, vertegenwoordigers van internationale instellingen en beleidsmakers op hoog niveau van gedachten wisselen. Deze werkzaamheden moeten uitmonden in een synthesedocument, het "Document van Brussel". Dit document zal aan het Voorzitterschap worden bezorgd, zodat de verschillende comités kunnen werken op basis van nieuwe en actuele inzichten.