Dla funkcjonariuszy publicznych dotyczący obowiązków państwa wynikających z Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności

Niniejszy Niezbędnik ma na celu zapewnienie funkcjonariuszom publicznym państw sygnatariuszy Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (zwana dalej Konwencją) informacji oraz praktycznych porad dotyczących poszanowania praw zawartych w Konwencji przysługujących osobom z którymi funkcjonariusze się na co dzień stykają, wypełniania obowiązków wynikających z Konwencji oraz, o ile to możliwe, unikania naruszeń Konwencji.

DLA KOGO PRZEZNACZONY JEST NINIEJSZY NIEZBĘDNIK

Niniejszy niezbędnik jest przeznaczony dla pracowników wymiaru sprawiedliwości oraz osób odpowiedzialnych za egzekwowanie prawa lub za kwestie związane z pozbawieniem wolności. W szczególności, dotyczy to funkcjonariuszy policji, służby więziennej, straży granicznej oraz pracowników oddziałów zamkniętych szpitali psychiatrycznych lub innych instytucji zajmujących się opieką nad osobami szczególnie wrażliwymi.

W szerszym zakresie, Niezbędnik jest również przeznaczony dla innych funkcjonariuszy np. pracowników socjalnych, referendarzy oraz urzędników wydających zezwolenia mających styczność z obsługą innych osób oraz których działania mogą odnosić się do praw chronionych Konwencją.

Niezbędnik nie jest przeznaczony dla sędziów, prawników lub urzędników wyższego szczebla, a jedynie dla funkcjonariuszy pracujących na tzw. „pierwszej linii ognia”. Niezbędnik nie wymaga od odbiorców znajomości prawa.

JAK UŻYWAĆ NIEZBĘDNIKA

  • Instrukcja dotycząca praw gwarantowanych przez Konwencję i Protokoły dodatkowe oraz do odpowiadających im obowiązków Państwa, zestawionych w kolejności w jakiej występują w Konwencji (NB: jak wyżej podkreślono, nie wszystkie Państwa są stronami wszystkich Protokołów dodatkowych; Część III zawiera informację – aktualną na dzień wydania Niezbędnika – jak państwa są związane jakimi prawami). Najczęściej pojawiające się problemy z jakimi mają do czynienia funkcjonariusze publiczni, dla których przeznaczony jest niniejszy Niezbędnik, są omówione w sposób bardziej wyczerpujący aniżeli w stosunku do kwestii, które występują sporadycznie. Niezbędnik nie ma na celu przedstawienia wszystkich potencjalnych problemów, jak czynią to książki prawnicze; koncentruje się natomiast na najważniejszych i najczęściej występujących kwestiach.
  • Zawiera pytania oraz listę zagadnień, które mają pomóc funkcjonariuszom w podjęciu decyzji czy w danej sytuacji Konwencja znajduje zastosowanie, a także schemat działania.

KONWENCJA I ZAKRES JEJ STOSOWANIA

Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (oficjalna nazwa Konwencji) jest umową międzynarodową zawartą pomiędzy Państwami Członkowskimi Rady Europy (w liczbie 47) (nie mylić z Unią Europejską). Rada Europy została utworzona po II wojnie światowej jako międzynarodowa organizacja, której celem było promowanie demokracji, praw człowieka i rządów prawa. Konwencja została przyjęta w 1950r. Państwa są zobowiązane do przestrzegania zobowiązań wynikających z Konwencji, gdy stają się jej stronami w drodze ratyfikacji. Wszystkie Państwa Członkowskie [Rady Europy] ratyfikowały Konwencję.

Istnieje wiele Protokołów dodatkowych do Konwencji, które uzupełniają jej postanowienia poprzez poszerzenie katalogu praw gwarantowanych przez Konwencję. Państwa członkowskie mogą zdecydować o przyjęciu Protokołów dodatkowych poprzez ich ratyfikację, przy czym nie każde państwo związało się wszystkimi Protokołami dodatkowymi. Należy sprawdzić, które spośród Protokołów dodatkowych zostały ratyfikowane przez Państwa na stronie Biura Traktatowego Rady Europy.

Please note: We invite you to send us any suggestions that may improve the content or the presentation of this website. Please feel free to fill in this information on the contact form provided for this purpose.

 

 

 

Powrót Protokół nr 7

Gwarancje proceduralne dotyczące wydalania cudzoziemców
(artykuł 1)

Przepis ten gwarantuje, że cudzoziemiec legalnie przebywający na terytorium danego państwa nie będzie wydalony, chyba że w wyniku decyzji podjętej zgodnie z ustawą, i powinien mieć możliwość:

  • przedstawienia racji przeciwko wydaleniu;
  • wniesienia środków odwoławczych;
  • bycia reprezentowanym dla tych celów przed właściwym organem.

Termin „wydalenie” oznacza to samo co w omówionym wyżej artykule 3 i n. Protokołu nr 4 i nie obejmuje ekstradycji. Przepis ten nie zakazuje wydalania jednostek, jedynie przewiduje pewne gwarancje proceduralne. Cudzoziemcom, którym grozi deportacja mogą również przysługiwać prawa chronione Konwencją, np. z artykułów 2, 3, 5, 6 i 8 Konwencji czy artykułu 4 Protokołu nr 4.

Jednakże w wyjątkowych przypadkach, w których wydalenie jest konieczne z uwagi na porządek publiczny lub uzasadnione względami bezpieczeństwa państwowego, cudzoziemiec może zostać wydalony przed uprzednim skorzystaniem ze swoich praw proceduralnych zagwarantowanych artykułem 1 niniejszego Protokołu.

Prawo do odwołania w sprawach karnych (artykuł 2)

Przepis ten zapewnia każdemu kto został uznany przez sąd za winnego popełnienia przestępstwa, prawo do rozpatrzenia przez sąd wyższej instancji jego sprawy, tak w przedmiocie orzeczenia o winie, jak i co do kary.

Państwom przysługuje znaczna swoboda w zakresie, w jakim powyższy przepis jest implementowany tak długo, jak nie godzi to w istotę tego prawa. Tak więc, nie muszą umożliwiać wniesienia środka odwoławczego od uzasadnienia wyroku, mogą ograniczyć to prawo jedynie do kwestii prawnych, a także mogą wymagać, aby w pierwszej kolejności wnieść zapowiedź apelacji.

Odszkodowanie za niesłuszne skazanie (artykuł 3)

Przepis ten daje prawo do uzyskania odszkodowania za skazanie w sytuacji, gdy następnie miało miejsce uniewinnienie lub ułaskawienie na tej podstawie, że nowy lub nowo ujawniony fakt wskazuje, iż nastąpiła pomyłka sądowa.

Zakaz ponownego sądzenia lub karania (artykuł 4)

Przepis ten zakazuje ponownego sądzenia lub karania tej samej osoby za to samo przestępstwo, za które była ona uprzednio uniewinniona lub skazana. Istnieją wyjątki, wskazane w ustępie 2, takie jak zaistnienie nowych lub nowo ujawnionych faktów lub dopuszczenie się rażącego uchybienia w poprzednim postępowaniu. Skomplikowane sytuacje mogą mieć miejsce, gdy z jednego stanu faktycznego można wywieźć więcej niż jedno przestępstwo lub gdy może on dawać podstawę do uruchomienia więcej niż jednej procedury, np. gdy kogoś skazano za prowadzenie pojazdu mechanicznego pod wpływem alkoholu, a w kolejnym postępowaniu odebrano mu prawo jazdy; ta druga procedura została uznana jako część sankcji za przestępstwo (Nilsson v. Sweden). Naruszenie będzie miało miejsce jedynie wówczas, gdy z tej samej podstawy faktycznej, lub z podstawy faktycznej w istocie tożsamej, będą wywodzone dwa różne przestępstwa.

Równość małżonków (artykuł 5)

Przepis ten przyznaje małżonkom równe prawa i obowiązki o charakterze cywilnoprawnym w stosunkach wynikających z małżeństwa, tak pomiędzy nimi, jak w stosunkach z ich dziećmi, w trakcie trwania małżeństwa i w związku z jego rozwiązaniem. Nie przeszkadza on w tym aby państwo podejmowało środki mające na celu ochronę dzieci (co może stanowić kwestię na gruncie artykułu 8 Konwencji).

 

Download the abstract

  • Diminuer la taille du texte
  • Augmenter la taille du texte
  • Imprimer la page