Επικοινωνια μεταξυ ατομων, επαγγελματιων υγειας και αρχων παροχης φροντιδας υγειας
Η έλλειψη επαρκούς επικοινωνίας μεταξύ ασθενών και επαγγελματιών υγείας μπορεί να εμποδίσει την ασθενοκεντρική φροντίδα και την από κοινού λήψη αποφάσεων. Αυτό απαιτεί προσοχή στην προώθηση ενός κατανοητού αμφίδρομου διαλόγου για την υγεία και στις προσπάθειες από τους επαγγελματίες υγείας και τις υγειονομικές αρχές για την εξεύρεση καλύτερων τρόπων προσέγγισης όλων των ανθρώπων.
ΠΛΑΙΣΙΟ
Η βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ των ατόμων, των επαγγελματιών υγείας και των αρχών παροχής φροντίδας υγείας, είναι πιθανό να βελτιώσει την ισότητα. Μπορεί να συμβάλει στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στους δημόσιους θεσμούς και να σώσει ζωές (π.χ., κατά τη διάρκεια κρίσεων δημόσιας υγείας, η καλά αναπτυγμένη επικοινωνία για την υγεία, η οποία είναι σαφής και διαφανής, μπορεί, για παράδειγμα, να ενθαρρύνει τη συμμόρφωση με τα μέτρα δημόσιας υγείας).
Η δημιουργία χώρων για ισότιμη επικοινωνία και γνήσιο διάλογο μεταξύ ασθενών και επαγγελματιών υγείας είναι το κλειδί για να διασφαλιστεί ότι τόσο οι επιλογές για τη διαθέσιμη φροντίδα υγείας όσο και η παρεχόμενη φροντίδα υγείας είναι κατανοητές, σχετικές και εφαρμόσιμες στη ζωή των ασθενών. Η επικοινωνία θα πρέπει να είναι ανοιχτή και ειλικρινής ως προς το τι είναι γνωστό και τι όχι, να είναι συνεπής, απλή, κατανοητή και με ενσυναίσθηση. Η σαφής και συμμετοχική (αμφίδρομη) επικοινωνία δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους (ομάδες και κοινότητες) να επιλέξουν. Αυτό απαιτεί μια κοινή γλώσσα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης λέξεων, εννοιών, ευκαιριών για διευκρινιστικές ερωτήσεις και για απαντήσεις στο ίδιο επίπεδο κατανόησης.
Το στυλ επικοινωνίας του παρόχου φροντίδας υγείας συνδέεται με την καλύτερη αυτοδιαχείριση και ενδυνάμωση του/της ασθενούς. Η κατανόηση της φροντίδας από τους ασθενείς και η εμπιστοσύνη στις ικανότητες αυτοφροντίδας μπορούν να ενισχύσουν τον αντίκτυπο της επικοινωνίας του παρόχου.
Οι υγειονομικές αρχές θα πρέπει να βρουν τους καλύτερους τρόπους για να προσεγγίσουν όλους τους ανθρώπους, ιδίως εκείνους που βρίσκονται σε ευάλωτες καταστάσεις και εκείνους που είναι δύσκολο να προσεγγιστούν, όπως οι άστεγοι και οι ψηφιακά μειονεκτούντες με κινητικούς περιορισμούς.
ΠΡΟΚΛΗΣΗ
Κατά μέσο όρο στην Ευρώπη, το 15% των ενηλίκων αναφέρει δυσκολίες στην κατανόηση των λεγομένων του γιατρού, το 18% των ενηλίκων αναφέρει δυσκολίες στον προβληματισμό και στην αξιολόγηση του κατά πόσο οι πληροφορίες που παρέχει ο/η γιατρός είναι εφαρμόσιμες στη ζωή του και το 28% των ενηλίκων αναφέρει δυσκολίες στην κατανόηση των φυλλαδίων που συνοδεύουν τα συνταγογραφούμενα φάρμακα . Οι δυσκολίες αυτές αντικατοπτρίζουν μια σαφή αναντιστοιχία μεταξύ των ικανοτήτων των ατόμων και του τρόπου επικοινωνίας των παρόχων του συστήματος υγείας και των υγειονομικών αρχών. Οι γιατροί ενδέχεται να υπερεκτιμούν τις επικοινωνιακές τους ικανότητες. Ωστόσο, οι προκλήσεις του αυξανόμενου φόρτου εργασίας για τους επαγγελματίες υγείας και οι ελλείψεις γιατρών σε όλη την Ευρώπη μπορεί επίσης να επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα της επικοινωνίας μεταξύ των ατόμων, των παρόχων του συστήματος υγείας και των αρχών υγείας.
Η πολυπλοκότητα της επικοινωνίας και η έλλειψη κοινής γλώσσας, είτε λόγω διαφορετικής ομιλούμενης γλώσσας είτε λόγω χρήσης λέξεων που δεν είναι κοινά κατανοητές, αποτελούν εμπόδια στην αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ ασθενών και παρόχων.
Οι επικοινωνιακές προκλήσεις είναι ιδιαίτερα εμφανείς όταν ένας/μία ασθενής έχει σύνθετες επικοινωνιακές ανάγκες που πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά. Ο σχεδιασμός διαφορετικών τρόπων επικοινωνίας, πέραν της προφορικής επικοινωνίας, είναι υψίστης σημασίας.
Οι ιατρικοί όροι, όπως η έννοια του κινδύνου, και η ιατρική ορολογία που χρησιμοποιούνται είτε από τους επαγγελματίες υγείας είτε εκφράζονται σε έντυπο υλικό που προσφέρεται στους ασθενείς, είναι πιθανό να οδηγήσουν σε παρανόηση των πληροφοριών από τους ασθενείς. Επίσης, ο περιορισμένος χρόνος που διατίθεται για τα ραντεβού μπορεί να οδηγήσει σε μια επικοινωνία παροχής οδηγιών που δεν αφήνει χώρο για ερωτήσεις και διάλογο, ο οποίος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας φροντίδας υγείας. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό σε περιπτώσεις όπου θα χρειαζόταν επιπλέον χρόνος λόγω πολύπλοκων επικοινωνιακών αναγκών, όπως αυτές που συνδέονται με αναπτυξιακές ή επίκτητες αναπηρίες, ή όταν οι άνθρωποι δεν διαθέτουν επαρκείς δεξιότητες επικοινωνίας με τους επαγγελματίες υγείας, γενικά.
ΔΡΑΣΕΙΣ
Η σαφής επικοινωνία αποτελεί τη βάση για να κατανοήσουν οι άνθρωποι τις πληροφορίες για την υγεία τους και να δράσουν βάσει αυτών. Ανεξάρτητα από το επίπεδο της εγγραμματοσύνης σε θέματα υγείας, είναι σημαντικό το προσωπικό να διασφαλίζει ότι οι ασθενείς κατανοούν τις πληροφορίες που τους έχουν δοθεί.
Για να είναι αποτελεσματική και κατάλληλη η επικοινωνία μεταξύ των ατόμων, των επαγγελματιών υγείας και των υγειονομικών αρχών, οι άνθρωποι χρειάζονται επαρκείς γνώσεις σχετικά με τις συνθήκες υγείας τους και την ικανότητα να συνδέουν τις πληροφορίες με την καθημερινή τους ζωή. Τα συστήματα υγείας θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι η επικοινωνία τους είναι σαφής και διαφανής, καλύπτοντας τις ανάγκες διαφορετικών ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με γνωστικές διαταραχές ή γλωσσικές δυσκολίες. Τα κοινά εργαλεία για τη βελτίωση της αλληλεπίδρασης και της επικοινωνίας περιλαμβάνουν το Communicate for All, το Ask Me 3®, το Teach-Back και τη χρήση των αρχών της απλής γλώσσας (βλ. πιο κάτω).
Τα άτομα χρειάζεται:
Τα συστήματα έχουν την ευθύνη για:
να ενημερώνονται ότι έχουν το δικαίωμα επικοινωνίας, με τρόπο που να ανταποκρίνεται στην ικανότητα κατανόησης του ατόμου,
να έχουν γνώσεις σχετικά με την κατάσταση της υγείας τους και τις σχετικές έννοιες, ώστε να είναι σε θέση να κατανοήσουν τι λένε οι επαγγελματίες υγείας και τι επικοινωνείται στο έντυπο υλικό,
να είναι ικανοί να επικοινωνούν με σαφήνεια (και διαδικτυακά) και να ζητούν διευκρινίσεις,
να είναι ικανοί να αξιολογήσουν την καταλληλότητα της φροντίδας και τη δυνατότητα εφαρμογής των οδηγιών από προσωπική σκοπιά, αλλά και να εφαρμόζουν τις οδηγίες και τις αποφάσεις στην πράξη, στην καθημερινή τους ζωή.
προσαρμογή διαφανών και ανοικτών τρόπων επικοινωνίας, καθώς επίσης για τις αβεβαιότητες που σχετίζονται με τους κινδύνους για την υγεία,
να δημιουργούν χώρους επικοινωνίας που να λαμβάνουν υπόψη τις ειδικές επικοινωνιακές ανάγκες και το πολιτισμικό υπόβαθρο των ασθενών, παρέχοντας επαγγελματίες μεταφραστές/στριες ή εξετάζοντας το ενδεχόμενο χρήσης πολιτισμικών διαμεσολαβητών, αν χρειάζεται,
να αναπτύξουν τη διαθεσιμότητα ψηφιακών ιστότοπων και υπηρεσιών ηλεκτρονικής υγείας για άτομα με διαφορετικές ανάγκες επικοινωνίας, οι οποίες να δρουν συμπληρωματικά με τα εκ του σύνεγγυς ραντεβού,
να αποφεύγουν την ιατρική ορολογία και τις δύσκολες λέξεις (κοινή γλώσσα) στις επικοινωνίες τους,
να προσφέρουν κατάρτιση στους/στις επαγγελματίες υγείας σχετικά με διάφορους τρόπους επικοινωνίας με ασθενείς με ή χωρίς σύνθετες επικοινωνιακές ανάγκες και τους φροντιστές τους και να επικοινωνούν σε ψηφιακά περιβάλλοντα με τρόπο που να υποστηρίζει την από κοινού λήψη αποφάσεων.
Η δημιουργία της "Μονάδας Εκπαίδευσης Ασθενών για τη Χρήση Φαρμάκων" είναι ένα παράδειγμα ενός τοπικού προγράμματος για την εγγραμματοσύνη σε θέματα υγείας στο Νοσοκομείο Εκπαίδευσης και Έρευνας της Şanlıurfa, το οποίο βρίσκεται στην επαρχία της Ş.Urfa στη νοτιοανατολική Ανατολία της Τουρκίας.
Σκοπός και στόχοι:
Η διασφάλιση της ορθής χρήσης φαρμάκων και των αποτελεσματικών αποτελεσμάτων της θεραπείας για τους/τις νοσηλευόμενους/ες ασθενείς που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή.
Ομάδα-στόχος:
Όλοι οι ασθενείς, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών (και των γονέων τους) που υποβάλλονται σε θεραπεία.
Μέθοδος:
Μετά την εξέταση, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει φαρμακευτική αγωγή την οποία πρέπει να ακολουθήσει ο/η ασθενής. Ως εκ τούτου, οι ασθενείς κατευθύνονται στη "Μονάδα εκπαίδευσης ασθενών για τη χρήση φαρμάκων", όπου εργάζονται νοσηλευτές υπό την επίβλεψη φαρμακοποιού. Η Μονάδα, η οποία βρίσκεται στο κέντρο του νοσοκομείου για εύκολη πρόσβαση, διδάσκει στους ασθενείς πώς να χρησιμοποιούν τα φάρμακά τους. Οι ασθενείς με χρόνιες ασθένειες έχουν κίνητρο να επισκέπτονται τη Μονάδα, διότι μπορεί να τους χορηγηθεί "έκθεση φαρμακευτικής αγωγής" από εξειδικευμένο γιατρό, η οποία επιτρέπει τη συνταγογράφηση φαρμάκων από τον οικογενειακό γιατρό, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση του αριθμού των επισκέψεων στο νοσοκομείο.
Αποτελέσματα:
βελτιωμένα αποτελέσματα για την έκβαση υγείας των ασθενών,
μειωμένες πιθανές παρενέργειες λόγω λανθασμένης χρήσης των φαρμάκων,
μειωμένες εισαγωγές σε υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, νοσηλείες και επανειλημμένες αιτήσεις.
Προστιθέμενη αξία:
Η σωστή χρήση της φαρμακευτικής αγωγής μειώνει το κόστος υγείας και βελτιώνει την έκβαση των ασθενών.
Το σύστημα ενημέρωσης των ασθενών που διαγιγνώσκονται με νόσο ήταν ένα μέτρο που εισήχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 2000, στο πλαίσιο του πρώτου σχεδίου για τον καρκίνο. Στόχος αυτού του συστήματος (το οποίο αποτελεί απάντηση σε προηγούμενο αίτημα των ασθενών στο πλαίσιο των γενικών συναντήσεων μαζί τους) είναι να παρέχει στους ασθενείς (και στις οικογένειές τους) καλύτερες συνθήκες κατά την ενημέρωσή τους για τη διάγνωση της νόσου τους και την προτεινόμενη θεραπεία. Το σύστημα αυτό ενθαρρύνει την τήρηση της προτεινόμενης θεραπείας και των στρατηγικών προσαρμογής στη νόσο. Βασίζεται στην παροχή σαφούς και κατάλληλης πληροφόρησης που σέβεται τους ασθενείς και τις επιθυμίες τους, οδηγώντας σε πραγματική υποστήριξη.
Ομάδα-στόχος:
Το σύστημα απευθύνεται σε όλους τους/τις καρκινοπαθείς, ξεκινώντας από την αρχική διάγνωση ενός ιστολογικά επιβεβαιωμένου καρκίνου έως την υποτροπή της νόσου.
Μέθοδος:
Το σύστημα επικεντρώνεται στο νοσοκομείο και αποτελείται από τέσσερις φάσεις:
ενημέρωση του/της ασθενούς για τη διάγνωση και την προτεινόμενη θεραπεία της νόσου,
συνοδεύει τον/την ασθενή και προσδιορίζει τις ανάγκες του/της,
παραπομπή/πρόσβαση σε υποστηρικτική φροντίδα (ιδίως σε περίπτωση όπου χρειάζεται διατήρησης της γονιμότητας),
συντονισμός μεταξύ της πόλης διαμονής και του νοσοκομείου.
Στον/στην ασθενή παρέχονται διάφορα έγγραφα που τον βοηθούν να περιηγηθεί στο σύστημα υγείας, όπως οι δυνατότητες εξατομικευμένης φροντίδας και η πορεία της, η οποία καθορίζει τα στάδια της θεραπείας, το αντίστοιχο χρονοδιάγραμμα και πληροφορίες σχετικά με την υποστηρικτική φροντίδα, καθώς και έναν κατάλογο χρήσιμων επαφών.
Το σύστημα βασίζεται σε διεπιστημονική περίθαλψη, στην οποία συμμετέχουν κυρίως γιατροί και παραϊατρικό προσωπικό. Το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου έχει δημοσιεύσει συστάσεις και κατευθυντήριες γραμμές για να βοηθήσει τα ιδρύματα υγείας και τους επαγγελματίες να δημιουργήσουν το σύστημα. Οι ενδιαφερόμενοι επαγγελματίες (τόσο οι νοσοκομειακοί όσο και οι ιδιώτες) λαμβάνουν ad hoc συνεχή εκπαίδευση.
Το σύστημα εξελίχθηκε μέσω διαδοχικών σχεδίων για τον καρκίνο, λαμβάνοντας υπόψη τη διαφοροποίηση της περίθαλψης (αύξηση του ρόλου της λεγόμενης "ιατρικής της πόλης") και την κατάσταση ορισμένων ομάδων, όπως τα παιδιά και τα άτομα με νοητική αναπηρία.
Αποτελέσματα:
Το σύστημα ενημέρωσης των ασθενών που διαγιγνώσκονται με νόσο εφαρμόζεται σε όλα τα ιδρύματα υγείας που είναι εξουσιοδοτημένα να παρέχουν θεραπεία για τον καρκίνο. Η οργάνωσή του περιγράφεται στις κατευθυντήριες γραμμές του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου και είναι πανομοιότυπη για όλη τη χώρα. Η εφαρμογή του συστήματος αποτελεί έναν από τους εγκάρσιους όρους ποιότητας που πρέπει να εφαρμόζουν όλα τα ιδρύματα που ασχολούνται με τη θεραπεία του καρκίνου.
Προστιθέμενη αξία:
Η προστιθέμενη αξία του συστήματος έγκειται στην παροχή σαφών και κατάλληλων πληροφοριών που σέβονται τους ασθενείς και τις επιθυμίες τους, οδηγώντας σε πραγματική διεπιστημονική υποστήριξη. Το γεγονός ότι έχει αναπτυχθεί σε ολόκληρη τη χώρα, σύμφωνα με ένα σύστημα αναφοράς, αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα.
Η έλλειψη γνώσης της γαλλικής γλώσσας από τους ασθενείς κατά τη διάρκεια των ιατρικών διαβουλεύσεων αποτελεί εμπόδιο στην παροχή ποιοτικής φροντίδας υγείας. Η προώθηση της κατανόησης κατά τις συναντήσεις μεταξύ επαγγελματιών υγείας και ασθενών επιτρέπει:
τη βελτίωση της πρόσβασης στην πρόληψη, τον έλεγχο και την ιατρική περίθαλψη,
τη μείωση των άσχετων, περιττών και δαπανηρών εξετάσεων,
την ενίσχυση της αυτονομίας του ατόμου και ο σεβασμός των δικαιωμάτων του (ενημέρωση, εμπιστευτικότητα, ελεύθερη και ενημερωμένη συγκατάθεση).
Στόχος είναι, επομένως, να δοθεί στους επαγγελματίες υγείας η δυνατότητα να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες διερμηνείας υγείας.
Ομάδα-στόχος:
Αφορά όλους τους/τις ιδιώτες γιατρούς και μαίες που παρέχουν υπηρεσίες φροντίδας υγείας σε μη φυσικούς/ές ομιλητές/τριες της γαλλικής γλώσσας στη βορειοανατολική επαρχία της Γαλλίας.
Μέθοδος:
Οι ιδιώτες ιατροί και μαίες στη Βορειοανατολική επαρχία μπορούν να ζητήσουν υπηρεσίες τηλεφωνικής (ή/και προσωπικής) διερμηνείας από έναν πάροχο υπηρεσιών που επιλέγεται και χρηματοδοτείται από την Agence Régionale de Santé μέσω πρόσκλησης υποβολής προσφορών. Για να το πράξουν αυτό, πρέπει πρώτα να εγγραφούν στο σύστημα, το οποίο προσφέρει υπηρεσίες σε 185 γλώσσες. Στους επαγγελματίες παρέχεται ένας οδηγός χρήσης, ο οποίος τους καλεί να προετοιμάζουν τις διαβουλεύσεις εκ των προτέρων και γραπτώς, ώστε να βελτιστοποιείται η συμβολή του διερμηνέα. Αυτή η υπηρεσία διερμηνείας είναι δωρεάν τόσο για τον επαγγελματία όσο και για τον ασθενή. Οι διερμηνείς δεσμεύονται από το επαγγελματικό απόρρητο.
Αποτελέσματα:
Ένας/μία διερμηνέας που μιλάει τη γλώσσα του/της ασθενούς είναι διαθέσιμος εντός 5 λεπτών από την υποβολή του αιτήματος από τον επαγγελματία υγείας, ακόμη και χωρίς προγραμματισμένο ραντεβού.
Προστιθέμενη αξία:
Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, η πρόσβαση σε επαγγελματική διερμηνεία υγείας συμβάλλει στην προώθηση της ποιοτικής πρόσβασης στην παροχή φροντίδας υγείας για τους/τις μη φυσικούς ομιλητές/τριες και, συνεπώς, στην ένταξή τους στο σύστημα υγείας. Η τηλεφωνική διερμηνεία συμβάλλει επίσης στη μείωση των εδαφικών ανισοτήτων στην πρόσβαση στην υπηρεσία αυτή.
To Ask Me 3® είναι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που αναπτύχθηκε από το Institute for Healthcare Improvement και ενθαρρύνει τους/τις ασθενείς και τις οικογένειες να θέτουν τρεις συγκεκριμένες ερωτήσεις στους παρόχους τους για να κατανοήσουν καλύτερα την κατάσταση της υγείας τους και τι πρέπει να κάνουν για να παραμείνουν υγιείς.
Ομάδα-στόχος:
Το Ask Me 3® είναι ένα γρήγορο και αποτελεσματικό εργαλείο που έχει σχεδιαστεί για να βελτιώσει την επικοινωνία για την υγεία μεταξύ ασθενών, οικογενειών και παρόχων φροντίδας υγείας και να βοηθήσει τους/τις ασθενείς να γίνουν πιο ενεργά μέλη της ομάδας παροχής φροντίδας υγείας τους.
Μέθοδος:
Οι πάροχοι πρέπει πάντα να ενθαρρύνουν τους/τις ασθενείς τους να κατανοούν τις απαντήσεις στις πιο κάτω ερωτήσεις:
ποιο είναι το κύριο πρόβλημά μου;
τι πρέπει να κάνω;
γιατί είναι σημαντικό να το κάνω αυτό;
Αποτελέσματα:
Το Ask Me 3® είναι απλό στη χρήση, φθηνό στην εφαρμογή και διευκολύνει την απλή επικοινωνία.
Προστιθέμενη αξία:
Η ενεργός συμμετοχή ενδυναμώνει τους/τις ασθενείς και διευκολύνει τη συζήτηση για τον πάροχο υγείας. Οι ερωτήσεις που προέρχονται από τους/τις ασθενείς δίνουν στους παρόχους φροντίδας υγείας ενδείξεις για το επίπεδο κατανόησης, αποδοχής και διορατικότητας της νόσου, οι οποίες με τη σειρά τους μπορούν να καθοδηγήσουν τον/την επαγγελματία υγείας να παράσχει έγκαιρες και κατάλληλες πληροφορίες.
To Health Literacy Tool Shed φιλοξενείται από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. Πρόκειται για μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων με περισσότερα από 200 εργαλεία μέτρησης του εγγραμματισμού στην υγεία. Ο ιστότοπος περιέχει πληροφορίες σχετικά με τα εργαλεία μέτρησης, συμπεριλαμβανομένων των ψυχομετρικών ιδιοτήτων τους, με βάση την ανασκόπηση της δημοσιευμένης βιβλιογραφίας.
Ομάδα-στόχος:
Αποτελεί μια βάση δεδομένων για ερευνητές/τριες, φορείς λήψης αποφάσεων και πάροχους φροντίδας υγείας. Τους βοηθά να εντοπίσουν τα πιο σχετικά εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην έρευνα για την εγγραμματοσύνη σε θέματα υγείας, στις εκτιμήσεις αναγκών, στις αξιολογήσεις κ.λπ.
Μέθοδος:
Είναι μια βάση δεδομένων ανοικτού κώδικα, ελεύθερα διαθέσιμη σε όλους τους χρήστες.
Αποτελέσματα:
Ενισχύει τις δυνατότητες επιλογής του πιο κατάλληλου εργαλείου για έναν συγκεκριμένο ερευνητικό σκοπό.
Προστιθέμενη αξία:
Το Health Literacy Tool Shed επιτρέπει την πρόσβαση σε αξιολογημένα εργαλεία μέτρησης. Προηγουμένως, η ανασκόπηση τέτοιων εργαλείων δημοσιεύονταν σε επιστημονικά περιοδικά. Το Health Literacy Tool Shed εκδημοκρατίζει την πρόσβαση σε αυτές τις μετρήσεις και επιταχύνει την ταχύτητα ανταλλαγής γνώσεων και χρήσης των κατάλληλων εργαλείων μέτρησης.
To Teach-Back είναι μία δραστηριότητα στην οποία οι εκπαιδευόμενοι/ες διδάσκουν ο ένας τον άλλον τι έχουν μάθει, για παράδειγμα, χρησιμοποιώντας προφορικές εξηγήσεις, επιδείξεις και σκετς.
Ομάδα-στόχος:
Σύμφωνα με τον Οργανισμό Έρευνας και Ποιότητας της Υγείας των ΗΠΑ, το Teach-back αποτελεί μια τεχνική με την οποία οι πάροχοι φροντίδας υγείας διασφαλίζουν ότι έχουν εξηγήσει τις ιατρικές πληροφορίες με σαφήνεια, ώστε οι ασθενείς και οι οικογένειές τους να κατανοούν το τι επικοινωνείται. Η παρέμβαση αυτή περιλαμβάνει διάφορα υλικά για την υποστήριξη της υιοθέτησης της.
Μέθοδος:
Η μέθοδος αποτελεί έναν τρόπο ελέγχου της κατανόησης ζητώντας από τους/τις ασθενείς να δηλώσουν με δικά τους λόγια τι πρέπει να γνωρίζουν ή να κάνουν για την υγεία τους και να επιβεβαιώσουν ότι αυτά τους έχουν εξηγηθεί με τρόπο που οι ίδιοι κατανοούν. Η μέθοδος Teach-back μπορεί να εφαρμοστεί κάθε φορά που εξηγούνται στους ασθενείς σημαντικές και σύνθετες έννοιες σχετικά με την παροχή φροντίδας υγείας τους, όπως μια νέα διάγνωση, φαρμακευτική αγωγή, οδηγίες για τη φροντίδα στο σπίτι, σχέδια θεραπείας, συστάσεις για αλλαγή συμπεριφοράς, χρήση νέων συσκευών, θεραπευτικές επιλογές και οδηγίες παρακολούθησης.
Αποτελέσματα:
Οι πόροι που απαιτούνται για το Teach-back είναι περιορισμένοι. Οι πάροχοι υπηρεσιών φροντίδας υγείας μπορούν να εφαρμόσουν το Teach-back ως μέρος των τακτικών τους καθηκόντων. Ο χρόνος υλοποίησης με τη χρήση αυτής της πρακτικής είναι ελάχιστος βραχυπρόθεσμα και μπορεί να εξοικονομήσει πολύ χρόνο μακροπρόθεσμα.
Προστιθέμενη αξία:
Η συστηματική χρήση του Teach-back θα βοηθήσει στην άρση των εμποδίων και των προκλήσεων για τη βελτίωση της επικοινωνίας και των διαδικασιών.
Οι περισσότερες πληροφορίες για την υγεία που βασίζονται σε κείμενο εξακολουθούν να είναι πολύ δύσκολες για να τις διαβάσουν οι περισσότεροι ενήλικες. Αν και η απλή γλώσσα είναι μόνο μία από τις πολλές λύσεις ευρείας βάσης που απαιτούνται για την αντιμετώπιση της περιορισμένης εγγραμματοσύνης σε θέματα υγείας, τα οφέλη για όλους απαιτούν αυξημένη χρήση από τους οργανισμούς υγείας.
Ομάδα-στόχος:
Η χρήση απλής γλώσσας μπορεί να συμβάλει στη σαφή εξήγηση των πληροφοριών, ώστε το κοινό-στόχος να έχει περισσότερες πιθανότητες κατανόησης. Η ομάδα-στόχος μπορεί να είναι οι ασθενείς, οι φροντιστές/στριες, ή και άλλοι παράγοντες του οικοσυστήματος υγείας που εμπλέκονται στην επίλυση των προκλήσεων στον τομέα της υγείας.
Μέθοδος:
Η απλή γλώσσα βοηθά τον/την αναγνώστη/στρια:
να βρει αυτό που χρειάζεται,
να κατανήσει τι βρίσκει,
να χρησιμοποιήσει την πληροφορία που βρήκε για να καλύψει τις ανάγκες του.
Αποτελέσματα:
Η εφαρμογή των αρχών της απλής γλώσσας διευκολύνει την παροχή σχετικών πληροφοριών για την υγεία στο κοινό, διατηρώντας τις απλές, διασφαλίζοντας ότι είναι ευανάγνωστες, και καθιστώντας τις έγκαιρες και εφαρμόσιμες.
Προστιθέμενη αξία:
Η απλή γλώσσα υποστηρίζει την πρόσβαση στην πληροφόρηση, την ισότητα και τη συμμετοχή στην κοινωνία. Βελτιώνει επίσης την αποδοτικότητα και δημιουργεί εμπιστοσύνη στον τομέα.
Η χαρτογράφηση των γλωσσικών τοπίων χρησιμοποιείται για την απόκτηση γνώσεων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι πλοηγούν τα συστήματα υγείας και για τη βελτίωση των περιβαλλόντων των συστημάτων υγείας.
Ομάδα-στόχος:
Πρόκειται για ένα εργαλείο για παρόχους υπηρεσιών φροντίδας υγείας, διαχειριστές/στριες και υπεύθυνους/ες λήψης αποφάσεων για τη βελτίωση του σχεδιασμού υπηρεσιών και των διαδρομών των χρηστών.
Μέθοδος:
Οι σχετικές ερωτήσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:
πόσες και ποιες γλώσσες εμφανίζονται σε σημάνσεις σε ένα συγκεκριμένο δημόσιο χώρο;
είναι οι σημάνσεις μονόγλωσσες, δίγλωσσες, πολύγλωσσες και με ποιους τρόπους, δηλαδή ποιοι συνδυασμοί γλωσσών εμφανίζονται;
χρησιμοποιούνται διαφορετικές γλώσσες για διαφορετικά περιεχόμενα και σε διαφορετικούς τομείς;
τι γίνεται με τη γλώσσα από άποψη κανονιστικότητας: ορθογραφία, συμβάσεις γραφής, λεξικό, σύνταξη, επίπεδο εγγραμματισμού;
Ένα επόμενο βήμα θα περιλάμβανε μια πιο εμπεριστατωμένη ανάλυση και ερμηνεία των γλωσσικών σημείων. Η εξέταση βαθύτερης νοηματοδότησης που συνδέεται με τα σημεία και μπορεί να εξηγήσει σε τι αναφέρονται εκτός από το αναφορικό τους νόημα ονομάζεται επίσης δεικτικότητα. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τη μελέτη του παρελθόντος (π.χ. οι συνθήκες παραγωγής), του μέλλοντος (π.χ. οι συνθήκες πρόσληψης) και του παρόντος (π.χ. στη συγκεκριμένη τοποθέτηση της σήμανσης μεταξύ άλλων).
Αποτελέσματα:
Η χαρτογράφηση των γλωσσικών τοπίων είναι ένας τρόπος για να μελετηθούν οι ορατές σημειολογικές σημάνσεις σε δημόσιους χώρους και να μελετηθεί πώς η γλώσσα περιλαμβάνει ή αποκλείει τους ανθρώπους από την επικοινωνία και την πλήρη συμμετοχή σε κοινωνικά και κοινωνικά πλαίσια.
Σχήμα : Παράδειγμα γλωσσικών τοπίων - σήμανση σε νοσοκομεία
Η οπτικοποίηση των δεδομένων, όπως η χρήση των infographics και των γραφημάτων, έχει γίνει ένας ουσιαστικός τρόπος παρουσίασης ιατρικών δεδομένων που επηρεάζουν τη λήψη αποφάσεων σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο για την ενίσχυση της εγγραμματοσύνης σε θέματα υγείας.
Ομάδα-στόχος:
Η εφαρμογή οπτικών στοιχείων και η απλή γλώσσα βοηθούν ένα άτομο με περιορισμένες δεξιότητες εγγραμματοσύνης σε θέματα υγείας και αριθμητικών δεξιοτήτων να φτάσει σε ένα επίπεδο που ισοδυναμεί με καλύτερες συμπεριφορές και πρακτικές υγείας.
Μέθοδος:
Η οπτικοποίηση δεδομένων περιλαμβάνει τη διάσπαση των δεδομένων ως προς τον χρόνο, τον τόπο και τα στοιχεία με τα οποία οι άνθρωποι είναι εξοικειωμένοι, ή την εξατομίκευση των αριθμών ως προς το άτομο ή την περιοχή, ούτως ώστε αυτά να γίνουν πιο εύπεπτα και κατανοητά. Οι πίνακες δεδομένων μπορεί να είναι αποτελεσματικά εργαλεία οπτικοποίησης για την παρακολούθηση και οπτικοποίηση δεδομένων από πολλαπλές πηγές (π.χ. πίνακες, κυκλικά διαγράμματα και ραβδογράμματα, γραμμικά γραφήματα και γραφήματα περιοχής, ιστογράμματα, διαγράμματα διασποράς, χάρτες θερμότητας και δενδροειδείς χάρτες). Θα μπορούσαν επίσης να συνδυαστούν με infographics, περιλαμβάνοντας εικονίδια και δευτερεύον κείμενο για να παρουσιάσουν μια οπτική αφήγηση.
Αποτελέσματα:
Η αφήγηση ιστοριών με δεδομένα μέσω απλών γραφικών παραστάσεων, συγκριτικών διαγραμμάτων και εικονιδίων αναπαράστασης συχνά βοηθάει να γίνει πιο σαφής η επικοινωνία των κύριων στοιχείων για την ενίσχυση της υγείας του ατόμου και του πληθυσμού.
Προστιθέμενη αξία:
Η οπτικοποίηση των δεδομένων μπορεί να βελτιώσει την κατανόηση και τις αναλύσεις, καθώς και να επιτρέψει την καλύτερη και ταχύτερη λήψη αποφάσεων.
Το "Επικοινωνία για όλους" είναι ένας οδηγός που αναπτύχθηκε από τον γαλλικό οργανισμό υγείας (Santé Publique France) με βάση την έννοια του εγγραμματισμού.
Ομάδα-στόχος:
Ο οδηγός απευθύνεται σε όλους τους φορείς που εμπλέκονται στο σχεδιασμό και την ανταλλαγή πληροφοριών προσβάσιμων σε όλους, ανεξάρτητα από το κοινό τους και τις δεξιότητες εγγραμματισμού: γενικός πληθυσμός, μετανάστες, άτομα σε κατάσταση αναλφαβητισμού, ηλικιωμένοι, άτομα με αναπηρία. Αυτό το πλαίσιο αναφοράς έχει, μεταξύ άλλων φορέων, οριστεί για τις υγειονομικές και ιατρικο-κοινωνικές εγκαταστάσεις και υπηρεσίες, προκειμένου να βοηθήσει τους οργανισμούς αυτούς να γίνουν οργανισμοί υπέρ της εγγραμματοσύνης σε θέματα υγείας. Αφορά τόσο τους/τις επαγγελματίες υγείας όσο και τους/τις επαγγελματίες προαγωγής της υγείας.
Μέθοδος:
Ο οδηγός αποτελεί ένα πολύ πρακτικό εργαλείο, εικονογραφημένο με πολλά παραδείγματα, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βοήθημα για τη γραπτή, προφορική, ψηφιακή και εικονογραφημένη επικοινωνία, ανεξάρτητα από το επίπεδο εγγραμματοσύνης του/της ασθενούς σε θέματα υγείας. Ο οδηγός εντοπίζει επίσης παγίδες που πρέπει να αποφεύγονται και μοιράζεται καλές πρακτικές.
Αποτελέσματα:
Ο οδηγός ανταποκρίνεται στις ανάγκες των φορέων, ανάλογα με το αν αυτοί θέλουν να σχεδιάσουν έντυπα έγγραφα, να σχεδιάσουν ή/και να χρησιμοποιήσουν εικόνες, να σχεδιάσουν ιστοσελίδες ή άλλα ψηφιακά μέσα ή να προγραμματίσουν προφορική επικοινωνία. Προτείνει επίσης τρόπους για την καλύτερη συνεκτίμηση των διαφορών στις δεξιότητες εγγραμματοσύνης εντός ενός οργανισμού.
Προστιθέμενη αξία:
Ο οδηγός έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε οι φορείς που τον συμβουλεύονται να καθοδηγούνται και να συνοδεύονται βήμα προς βήμα στο σχεδιασμό της επικοινωνίας τους, με απώτερο στόχο (αυτή) να είναι κατανοητή από όλους.