Ilgar Mammadov v. Azerbaycan  |2014 ve 2019

Avrupa Mahkemesi yargılamaları muhalefet siyasetçisinin beraat etmesini sağladı

...dava konusu tedbirlerin esas amacı hükümeti eleştirdiği için [Ilgar Mammadov]’un susturulması ve cezalandırılmasıdır...

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı, Mayıs 2014 – Fotoğraf: Wikimedia Commons

Davaya ilişkin genel bilgiler

2013 yılında, muhalefet siyasetçisi Ilgar Mammadov Azerbaycan’da ayaklanmaların başladığı küçük bir şehire gitti. Olaylar hakkında ilk elden bilgi almak istiyordu.

Ilgar, bir blog yazısında seyahati hakkında hükümeti eleştirdiği bir yazı kaleme aldı.

Daha sonra savcılar kendisini sorgulama için çağırdığında, şehrin sakinlerini isyana kışkırtmakla suçlandığını öğrendi. Bu suçlamayı şiddetle reddederek bunun siyasi nedenlerle kendisine kurulmuş bir komplo girişimi olduğunu iddia etti.

Sonuç olarak Ilgar ceza gerektiren suçlarla suçlandı. Bir Azerbaycan mahkemesi tutuklu yargılanmasına karar verdi. Tutukluluğuna dair itirazı sonuçsuz kaldı.

Mart 2014 tarihinde, Ilgar suçlu bulundu  ve yedi yıl hapis cezası aldı.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı

Avrupa Mahkemesi ilk olarak Ilgar’ın bir suç işlediğine dair “makul şüphe” olmadan tutuklandığına hükmetti. Bu onun özgürlük hakkını ihlal etmiştir.

Mahkeme, Ilgar’ın tutuklanmasının amacının kendisini siyasi nedenlerden ötürü susturma ve cezalandırma olduğu hükmüne vardı. Yetkililer insanları Ilgar’ın suçlu olduğuna inanmaya teşvik eden bir beyanda bulundukları için masumiyet karinesi hakkı da ihlal edilmiştir.

Takip

 

İhlal davasının daha önce eşi görülmemiş ve başarılı bir şekilde kullanılması üyelerimizin bu yükümlülüğü çok ciddiye aldığını gösteriyor.

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri, Marija Pejčinović Burić

 

Avrupa Mahkemesi’nin kararının ardından, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Azerbaycan'a Ilgar’ı derhal serbest bırakma çağrısında bulundu

Kasım 2017 tarihli ikinci bir mahkeme kararında, Avrupa Mahkemesi, Ilgar’ın Azerbaycan’da görülen ve Mahkeme’nin 2014 kararında eleştirdiği suç isnadlarıyla aynı isnadlara dayanan duruşmasının da haklarını ihlal ettiği hükmüne vardı.

Sonraki ay, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Ilgar davasını Avrupa Mahkemesi’ne yollayarak Azerbaycan’ın Mahkeme’nin 2014 kararını uygulama yükümlülüğünü yerine getirme bakımından bir kusurunun olup olmadığını sordu. Komite’nin Ilgar’ın serbest bırakılması için Azerbaycan’a defalarca çağrıda bulunmasına rağmen Ilgar’ın tutukluğu devam etti.

Avrupa Konseyi ilk defa bir üye devlete karşı bu prosedürü başlattı.

Ağustos 2018’te Avrupa Mahkemesi Ilgar davasını görüşürken Azerbaycan Ilgar’ı serbest bıraktı. Ancak, mahkumiyet kararı kaldı ve Ilgar bunun ciddi kişisel ve mesleki sonuçlarına maruz kalmaya devam etti.

Mayıs 2019 tarihinde, Avrupa Mahkemesi, Azerbaycan’ın Mahkeme’nin Ilgar davasına ilişkin 2014 kararını tamamen uygulamadığını teyit etti.

Mahkeme, yetkili makamların İnsan Hakları Sözleşme’nin hilafına, uygun olmayan saiklerle hareket ettiğini ve Azerbaycan’ın Ilgar’a yaşatılan olumsuzluklara bir son vermesi gerektiğini vurguladı.

Azerbaycan Yüksek Mahkemesi, Avrupa Mahkemesi’nin kararına yanıt olarak, Ilgar davasını yeniden inceledi ve Nisan 2020 tarihinde mahkumiyet kararını bozdu. Bu durumda Bakanlar Komitesi dosyayı kapattı.

Komite, hükümeti eleştirenlerin, sivil toplum aktivistlerinin ve insan hakları savunucularının yakalanması ve tutuklanmasına ilişkin bazı davalarda Azerbaycan’ı denetlemeyi sürdürmektedir.

Themes:

İlgili örnekler

Siyasi yolsuzluk mağduru olduğu öne sürülen bir hakimin görevine iade edilmesi

Oleksandr Volkov Yüksek Mahkeme hakimliği görevinden alınmıştı. Avukatı Ukrayna yargısının bağımsızlığını baltalamayı amaçlayan bir siyasi yolsuzluk mağduru olduğunu ileri sürdü. Strazburg Mahkemesi Volkov’un görevden alınmasının tamamen yanlı ve manipülasyona dayalı olduğuna, bunun da Volkov’un temel haklarını ihlal ettiğine hükmetti. Volkov 2015 yılında Yüksek Mahkemedeki görevine iade edildi.

Read more

Senatörün hükümeti eleştirmesi üzerine hapis cezası alması

Senatör Miguel Castells hükümetin bir dizi cinayeti soruşturmadığını iddia eden bir makale yazdı. Castells hükümete hakaretten bir yıl hapse mahkum oldu. AİHM Bay Castells’in ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti. İspanya Anayasa Mahkemesi daha sonra İspanya’da ifade özgürlüğüne daha fazla koruma sağlamak üzere içtihatlarında değişiklik yaptı.

Read more